büyüğe terbiye öğretilir mi sorunsalı

yaşını başını almış görgü kurallarından bihaber çok fazla insan var. ama türk kültüründe de yaşlıya hürmet, saygı vardır. tutup benden 20 yaş büyük birine görgü kurallarını öğretmek bana yakışmaz. burada bir çıkmaz var da çözemedim işte.

yaşlı ceylan için artık çok geç.

52 yaşında biri olarak söylüyorum, öğretilebilinir.
yaşın hayat tecrübelerine bağlı olarak birşeyler katmış olması gerektiği teoride dığru olsada, pratikte her zaman öyle olmuyor maalesef.
o yüzden haklı olduğunuza ve karşınızdakinin haksız olduğuna emin olduğunuz hiçbirşeyde yaştan, statüden vs. dolayı ödün vermeyin, doğrularınızı, değerlerinizi savunun.
ama her zaman hatalı tarafın siz olabileceği gerçeğinide unutmadan, çok dikkatli yapın.

gercek insan, her yasta ogrenebilen ve belirli asamadan sonra da ogretmeye hazir olan bir canlidir. bunu ego meselesi yapan ise bos tenceredir ve gelisme emaresi gosterene kadar kendi haline birakilmasi icap eder.

'akil yasta degil, bastadir' sozunu hatirlamakta her zaman fayda vardir.

ögretilmez ama hatırlatılır. özellikle konuşurken komik olmak veya ilgi çekmek için terbiye sınırlarını aşıyorsa, üslubu bozmadan hatırlatmakta fayda var diye düşünüyorum.

öğrenmez. yaşlı egosu var, laf anlatırsın yine bildiği gibi yapar. ha bazıları normal insan biraz düşünür öğrenir.

öğretilmez çünkü "büyükler her şeyi bilir" nidalarıyla büyümüş bir büyüktür karşıdaki.
onun için yaptığı her şey normaldir, olabilir, doğaldır, doğrudur vs.
ama işte öğretilmesi lazım mı? evet.
sokaktaki büyüklerin %90'ı bu terbiyeden haberdar bile değil.

şöyle örneklendirme yapalım mesela.
kadınlarımızdan ricadır:
biraz dar kesin bir kot giyerek, arka cebine kamerası dışarıya ve açık şekilde bir caddede yürüyelim.
sonra bakalım mı büyüklerimizin gözlerinin o terbiyesine...

devlet büyüğüne halk tarafından terbiye öğretilir. çünkü tupla şalgamla devlet yönetilmez, hukukla adaletle yönetilir.

teorik olarak mümkündür. zira, insan, bilincini kaybetmediği sürece öğrenme yetisine sahip. pratikte, çok düşük bir ihtimal. önce, karşıdakinin bir şeyi yanlış ya da eksik yaptığını kabul etmesi lazım. sonra, bunu kendinden küçük birinden öğrenmeyi kabul etmesi lazım. bunu sindirmesi ve uygulaması da ayrı bir aşama. zor yani. yazarken bile ne kadar uzun sürdü.

ekleme: konuyla tam alakalı değil ama alakasız da değil. saygı, sadece büyüklerin hak ettiği bir şey değildir. saygı, karşılıklı olması gereken bir şeydir. dolayısıyla, saygıdan dolayı öğretilmez gibi bir yaklaşım bana mantıklı gelmiyor.

öğretilir mi değil öğretilebilir mi. sırf yaşı büyük diye kimsenin ahlakı terbiyesi tam değil ancak o yaştan sonra kimse kendini değiştirmeyi kabullenmeyeceği için öğretilemez.

ağaç yaşken eğilir.

öğrenmek heveslisi olan herkese her şey öğretilir, öğrenir. beyin sürekli gelişim halindedir. herhangi bir algılama, öğrenme engeli yok ise mümkündür ve burada yine halk arasında dramatize ediyor gibi algınanan sevgi, anlayış ve nezaket ön plandadır. üslup çok mühim bir meseledir. bizi hayvandan ayıran yegane şeydir.

kibir ve ego gibi duygulara fazlaca kapılmış, bunların esiri olmuş bir insanın bir şeyler öğrenmesi güçtür. bu noktada saygı duymak zorunluluğu ortadan kalkar, üslubunuzu size yakışır olarak takınıp uzaklaşmak gerekliliği ortaya çıkar.

kimilerinin büyüğü, kimilerinin küçüğüyüm. her daim söz dinledim, öğrenmek arzum neticesinde ancak üslubunu bildiği sürece.