1.
aynı karaktere etki eden genlerin çoğunda tam baskınlık, çekiniklik görülse de bazı durumlarda eksik baskınlık görülür. baskın gen tam olarak etkisini gösteremez. sonuçta ne baskın, ne de çekinik genin etkisi ortaya çıkar. son durum ikisinden de farklıdır.
örneğin: bir tür çiçekte kırmızı ve beyaz çiçek rengi eksik baskın ise, kırmızı ve beyaz çaprazlaması sonucu pembe renkli çiçekler oluşabilir.
bu durum çoğunlukla eş baskınlık ile karıştırılır. aynı örnek üzerinden gidelim. eğer bu çiçekte kırmızı ve beyaz eş baskın olsaydı, çaprazlama sonucu ele edilen yavruların çiçekleri kırmızı-beyaz olurdu diyebiliriz.
başka bir örnek: bir kuş türünde beyaz tüylü erkekler ile siyah tüylü dişiler çaprazlanınca lacivert tüylü yavrular oluşabiliyor. anlıyoruz ki, tüy rengine etki eden bu iki gen eksik baskın. eksik baskınlıkta illa ortası olacak diye bir kural yok. siyah ile beyazdan gri oluşmuyor bu örnekte. ikisinden de farklı bir durum oluşuyor, lacivert. turuncu da olabilirdi.
insanlardan örnek vermek gerekirse: saç şekli. düz saçlı ve kıvırcık saçlı ebeveyn çaprazlamasından dalgalı saçlı çocukların olması gibi.
örneğin: bir tür çiçekte kırmızı ve beyaz çiçek rengi eksik baskın ise, kırmızı ve beyaz çaprazlaması sonucu pembe renkli çiçekler oluşabilir.
bu durum çoğunlukla eş baskınlık ile karıştırılır. aynı örnek üzerinden gidelim. eğer bu çiçekte kırmızı ve beyaz eş baskın olsaydı, çaprazlama sonucu ele edilen yavruların çiçekleri kırmızı-beyaz olurdu diyebiliriz.
başka bir örnek: bir kuş türünde beyaz tüylü erkekler ile siyah tüylü dişiler çaprazlanınca lacivert tüylü yavrular oluşabiliyor. anlıyoruz ki, tüy rengine etki eden bu iki gen eksik baskın. eksik baskınlıkta illa ortası olacak diye bir kural yok. siyah ile beyazdan gri oluşmuyor bu örnekte. ikisinden de farklı bir durum oluşuyor, lacivert. turuncu da olabilirdi.
insanlardan örnek vermek gerekirse: saç şekli. düz saçlı ve kıvırcık saçlı ebeveyn çaprazlamasından dalgalı saçlı çocukların olması gibi.
devamını gör...
2.
bir gene ait alellerin birbirine karşı baskın veya çekinik olamama durumudur (bkz: incomplete inheritance) (bkz: ekivalentlik). bir genin eksik baskın alelleri birbiriyle çaprazlandığında sonraki nesil iki ebeveyninden de farklı (bkz: ara fenotip)'e sahip olur. örneğin beyaz kıllı inekle kırmızı inek çaprazlanırsa yavrunun kılları iki renkte de bitmez, demir kırı renginde biter.
devamını gör...