gerilim mi akım mı çarpar sorunsalı
başlık "cordarone" tarafından 20.11.2022 21:37 tarihinde açılmıştır.
1.
sorunun halk arasında söylenişi "volt mu çarpar amper mi" şeklindedir. yanıtı hem volt vücuttan geçen akımı yaratır, akım da tahribatı şeklinde olacaktır.
açıklayalım:
insan vücudunun iki noktası arasında bir direnç vardır. biz her iki elin parmak uçları arasını alalım. (en uzun mesafelerden biridir insan vücudunda) bu iki nokta arasındaki direnç "r" olsun. r'nin değeri kişiden kişiye değişir. parmakların nasırlı oluşu, vücudun ıslak ya da terli oluşu, kandaki elektrolit miktarının o an için fazla oluşu gibi faktörler yüzünden bu direnç kişiden kişiye değişir. 20 bin ohm ortalama bir değerdir. şimdi bu iki ele bir v gerilimi uygularsak bu gerilim yüzünden vücut direnci üzerinden geçen akımın değeri i = v/r olur. gördüğünüz üzere v büyürse "i" de büyümektedir.
eğer "v"nin değeri vücuttan 30 ma'den fazla akım geçmesine neden olacak kadar büyük (ma, amperin binde biridir) ve gerilim şebeke gerilimiyse öldürebilir. örneğin v= 210v, r= 20kohm ise
geçen akım i= 210/ 20 =10.5 ma olur. bu akım sizi öldürmez. (hemen öldürmez yani) ama bu süre içinde terlerseniz ve direnciniz 5 kohm olursa gidersiniz. çünkü akım 210/5= 40.2ma olmuştur. şebeke gerilimi kaynaklı bu düzeylerde akımlar kalbi kendi frekansında çarpmaya zorlar; yani saniyede 50 kere. bu mümkün olmadığından kalbiniz durur ve ölürsünüz.
dc akımda, yani akü geriliminde durum farklıdır.dc'de yukarıdaki akım formülü geçerlidir. ancak kalbi durduracak bir dalgalanma yoktur (ya da çok azdır) ancak dc gerilimin bir başka özelliği vardır. kanı elektroliz etmeye başlar ve kanınızda gaz kabarcıkları oluşur. bu da ölümcüldür.
hem ac, hem de dc de etkin olan bir şey güç formülüdür. p= i2 r= v.i = v2/r .
eğer gerilim vücuttan hatırı sayılır bir akım geçmesine yetecek kadar yüksekse:
örneğin 20bin volt, vücut direnci 20bin ohm olan birinin üstünden 20000/20000= 1 amper akım geçer. o kişinin üzerinde harcanan güç de 20bin x1 a= 20 kilowat olur. başka hiçbir şeyden ölmezse tavuk gibi kızarır. (10 a ve üstü akımlar kalça kemiğini parçalayacak güç oluşturur)
son bir not: manyetolu çakmaklardaki kıvılcım 7bin ila 30 bin volt arasında bir gerilim üretir. çarpılırsınız ama sinek ısırığı gibidir. neden? çünkü hem manyetonun gücü çok düşüktür. hem de elektrik akımı sizin vücut direncinin çok çok üstünde bir dirençten gelmektedir. akım geçince yaratılan gerilimin çok büyük kısmı o direnç üstünde kalır.
açıklayalım:
insan vücudunun iki noktası arasında bir direnç vardır. biz her iki elin parmak uçları arasını alalım. (en uzun mesafelerden biridir insan vücudunda) bu iki nokta arasındaki direnç "r" olsun. r'nin değeri kişiden kişiye değişir. parmakların nasırlı oluşu, vücudun ıslak ya da terli oluşu, kandaki elektrolit miktarının o an için fazla oluşu gibi faktörler yüzünden bu direnç kişiden kişiye değişir. 20 bin ohm ortalama bir değerdir. şimdi bu iki ele bir v gerilimi uygularsak bu gerilim yüzünden vücut direnci üzerinden geçen akımın değeri i = v/r olur. gördüğünüz üzere v büyürse "i" de büyümektedir.
eğer "v"nin değeri vücuttan 30 ma'den fazla akım geçmesine neden olacak kadar büyük (ma, amperin binde biridir) ve gerilim şebeke gerilimiyse öldürebilir. örneğin v= 210v, r= 20kohm ise
geçen akım i= 210/ 20 =10.5 ma olur. bu akım sizi öldürmez. (hemen öldürmez yani) ama bu süre içinde terlerseniz ve direnciniz 5 kohm olursa gidersiniz. çünkü akım 210/5= 40.2ma olmuştur. şebeke gerilimi kaynaklı bu düzeylerde akımlar kalbi kendi frekansında çarpmaya zorlar; yani saniyede 50 kere. bu mümkün olmadığından kalbiniz durur ve ölürsünüz.
dc akımda, yani akü geriliminde durum farklıdır.dc'de yukarıdaki akım formülü geçerlidir. ancak kalbi durduracak bir dalgalanma yoktur (ya da çok azdır) ancak dc gerilimin bir başka özelliği vardır. kanı elektroliz etmeye başlar ve kanınızda gaz kabarcıkları oluşur. bu da ölümcüldür.
hem ac, hem de dc de etkin olan bir şey güç formülüdür. p= i2 r= v.i = v2/r .
eğer gerilim vücuttan hatırı sayılır bir akım geçmesine yetecek kadar yüksekse:
örneğin 20bin volt, vücut direnci 20bin ohm olan birinin üstünden 20000/20000= 1 amper akım geçer. o kişinin üzerinde harcanan güç de 20bin x1 a= 20 kilowat olur. başka hiçbir şeyden ölmezse tavuk gibi kızarır. (10 a ve üstü akımlar kalça kemiğini parçalayacak güç oluşturur)
son bir not: manyetolu çakmaklardaki kıvılcım 7bin ila 30 bin volt arasında bir gerilim üretir. çarpılırsınız ama sinek ısırığı gibidir. neden? çünkü hem manyetonun gücü çok düşüktür. hem de elektrik akımı sizin vücut direncinin çok çok üstünde bir dirençten gelmektedir. akım geçince yaratılan gerilimin çok büyük kısmı o direnç üstünde kalır.
devamını gör...
2.
gayet açıklayıcı sorunsaldir. nonosum yakinlardaysan bı bakinir misin benim kapı zili bozuldu da, sen anlarsin. izmir'deyim ben, konumda atabilirim. teyfik göksu istifa!
devamını gör...