herkes kendi yediğinden ikram eder

vasıfsız ukde bırakmış.

bir hikaye rivayet edilir. gerçekliğine değinmiyorum çünkü rivayettir en nihayetinde biz mesajına bakalım gerisini tarihçiler düşünsün.

bir gün iran hükümdarı şah ismail, yavuz sultan selim'e kıymetli eşyalarla dolu bir sandık gönderir.

sandık sultanın huzuruna getirlir ve açılır.

içinde değerli eşyalar, mücevherler ve kumaşlar olmasına karşın sandık açıldığında etrafa çok pis bir koku yayılır. iyice kontrol edildikten sonra olayın aslı anlaşılır. şah'ın gönderdiği sandıkta mücevherlerin yanında bir de insan dışkısı vardır. şah, kendince yavuz'a bir hakaret etmek istemişir.

bu duruma sinirlenen sultan selim tüm vezir ve alimlerini toplamış ve "derhal şanımıza yakışacak bir karşılık vermeliyiz. münakaşa edip uygun cevabı bulun" diye emir vermiş.

kısa bir süre sonra bir osmanlı elçisi yanında değerli mücevherler ve ipek kumaşlarla iran'ın yolunu tutar, şah ismail'in huzuruna gelir.

şah'ın huzurunda sandık açılır ve açılır açılmaz müthiş bir gül kokusu etrafa yayılmaya başlar.
mücevherlerin yanında bir de gül lokumu vardır. şah haliyle işkillenir. osmanlı elçisi şahı rahatlatmak maksadıyla lokumdan önce kendisi bir tane alır. sonra da şah'a ikram eder.
bunun üzerine şah da lokumdan yer. gerçekten de lokumda bir şey yoktur ancak lokum kutusunun altında bir not vardır. şah şaşırarak aldığı notu, utanarak bırakır. o notta şunlar yazmaktadır:

"ismail, herkes yediğinden ikram eder."

benzer hikaye kanuni ile napolyon arasında geçmiş diye duydum.

hikayesini okuduktan sonra üzerimde çok tesir etmiş ve hayat felsefemi şekillendirmiş sözdür. pisliğe pislikle karşılık verilebileceğini ama iyiyle, güzelle cevap vermenin kişiyi yücelttiğini gösterir bence. kötülüğe kötülükle karşılık vermek beni iğrenç bir insan yapmaz belki fakat kötülüğe iyilikle dönüt verirsem bu beni erdemli kılabilir. her insan erdemli olmak zorunda mıdır tartışılır tabii ki. yine de altında yatan mesaj yüzde yüz doğruluk payı içermese de kişiyi biraz olsun frenleyebilen bir söz olduğuna inanıyorum. güzel de bir kapak olduğunu da gözardı etmeyelim.

şah ismail yavuz sultan selim'e dışkı gönderir bu da lokum yollar. şah ismail tarafları lokumu yedikten sonra sandıktan şöyle bir not çıkar.

"ismail, herkes yediğinden ikram eder".

(bkz: buyrun meme)(bkz: swh)

yavus sultan selim unboxing replik.