ingiliz muhipleri cemiyeti

merkezi istanbul olmak üzere dr. robert frew başkanlığında 1919’da kurulan ve mali yükünü ingiltere’nin üstlendiği örgütsultan vahdettin’den sadrazam damat ferit paşa’ya, dahiliye nazırı ali kemal’den pek çok siyaset ve bürokrasi adamının üyeliğine kadar osmanlı politikası ile iç içe geçmiş bir örgüttür. bu örgütün biri açık, diğeri gizli olmak üzere iki amacı vardır. açık olan amacı ingiltere, osmanlı devleti ve müslüman dünyası arasındaki dostluk ve ilişkileri geliştirmektir. gizli olan amaç ise ingiltere’nin işgal bölgelerindeki çıkarlarının gerçekleşmesini sağlamaktır.

günümüzde halkın yarısı hala bu cemiyeti desteklemektedir.

"16 mart 1920. ingilizler "intikam" isimli savaş gemisiyle geldiler. 600 yıllık imparatorluğun 467 yıllık başkentinde gövde gösterisi yaptılar. gazeteleri "avrupalı birlikler 500 yıl sonra istanbul'u işgal etti" diye başlıklar attılar. geldiklerinde, "niye geldiniz?" diye sormayan binlerce destekçi buldular. ismine ingiliz muhipleri dediler. üç yıl sonra türk bayrağına ve küçümseyip aşağıladıkları, haydut-eşkıya-isyancı dedikleri muzaffer türk subaylara selam durup gittiler. o gün "niye geldiniz?" diye sormayan muhipleri, "niye gittiler?" diyerek yaslarını hâlâ tutarlar."

ertürk özel

1 nu'lı mensubu, osmanlı padişahı ve halife i ruy i zemin ünvanını taşıyan vahideddindir. muamelat ve icraattan anlaşıldığına göre cemiyetin reisi, rahip frew idi.

mustafa kemal söylev'de (nutuk) şöyle der:
''kurulmaya başlayan bu örgütlerden başka, ülke içinde daha birtakım girişimler ve kuruluşlar da ortaya çıkmıştı. özellikle diyarbakır, bitlis, elazığ illerinde, istanbul'dan yönetilen kürt teali cemiyeti (kürt yükselme derneği) vardı. bu derneğin amacı, yabancı devletlerin koruyuculuğu altında, bir kürt hükümeti kurmaktı.
konya ve dolaylarında, istanbul'dan yönetilen tealii islam cemiyeti(islam yükselme derneği) kurulmasına çalışılıyordu. ülkenin hemen her yanında itilâf ve hürriyet, sulh ve selâmet cemiyetleri (uzlaştırma ve özgürlük, barış ve esenlik dernekleri) de vardı.
istanbul'da çeşitli amaçlarla gizli ve açık olmak üzere de, birtakım parti ya da dernek adı altında kuruluşlar vardı.
istanbul'da önemli sayılacak kuruluşlardan biri ingiliz muhipler cemiyeti (ingiliz dostları derneği) idi. bu addan ingilizleri sevenlerin kurdukları bir dernek olduğu anlaşılmasın! bence, bu derneği kuranlar, kendilerini ve kişisel çıkarlarını sevenler ve kendi varlıklarıyla çıkarlarının dokunulmazlık çaresini lloyt corc (lloyd george) hükümeti aracılığıyla ingiliz desteğini sağlamakta arayanlardır. bu zavallıların (bedbaht), ingiltere devleti'nin, bütünüyle, bir osmanlı devleti bırakmak ve korumak isteğinde olup olamayacağını bir kez düşünüp düşünmedikleri üzerinde durmak gerekir.
bu derneğe girenlerin başında osmanlı padişahı ve yeryüzü halifesi sanını taşıyan vahdettin, damat ferit paşa, dahiliye nazırı (içişleri bakanı) olan ali kemal, âdil ve mehmet ali bey'ler ve sait molla bulunuyordu. dernekte ingiliz ulusundan kimi serüvenciler de vardı. örneğin: rahip fru (frew) gibi. yapılan işlerden ve işlemlerden anlaşıldığına göre, derneğin başkanı rahip fru idi.
bu derneğin iki görünüşü ve niteliği vardı. biri, dış görünüşü ve uygarca girişimlerle ingiliz desteğini istemeye ve sağlamaya yönelen niteliği idi. öteki, gizli yönü idi. asıl çalışma bu yöndeydi. yurt içinde örgütler kurarak ayaklanma ve başkaldırmalara yol açmak, ulusal bilinci işlemez kılmak, yabancı devletlerin işe karışmalarını kolaylaştırmak gibi haince girişimler, derneğin bu gizli kolunca yönetilmekteydi. sait molla'nın, derneğin açık girişimlerinde olduğu gibi ondan daha çok gizli işlerinde de rol oynadığı görülecektir. bu dernek için söylediklerim, sırası geldikçe yapacağım açıklamalar ve gerektiğinde göstereceğim belgelerle daha iyi anlaşılacaktır''.

dikkatli okunduğu taktirde bu gibi cemiyetlerin/grupların artıkları ve ekilmiş tohumlarının halen aramızda kendilerine yer etmeye çalıştıkları görülmekte.
cumhuriyet için başı ezilmesi gereken ilk tehlike bunlar ve destekçileridir.