insanlığın aşılar sayesinde kurtulduğu 6 bulaşıcı hastalık

19. yüzyılda çiçek virüsü aşısının hayatımıza girişinden günümüzdeki grip aşılarına kadar, aşılar; milyonlarca insanın, dünyanın en ölümcül hastalıklarına karşı bağışıklık geliştirmesine yardımcı oldu.

aşılar sayesinde, bulaşıcı pek çok hastalık --su çiçeği ve çocuk felci (polyo) gibi-- artık yayılım göstermiyor. aşıların bu hayat kurtarıcı etkileri, araştırmacıları, yaşamı tehdit eden diğer hastalıklardan da kaçınabilme noktasında yeni tip aşıların geliştirilmesinde çalışmaya teşvik etti. işte, aşılar sayesinde artık endişelenmenize gerek kalmayan 6 bulaşıcı hastalık.

tamamen ortadan kaldırılan ilk bulaşıcı hastalık: çiçek
çiçek hastalığı, hava yoluyla kolaylıkla yayılabilen variola ismi verilen bir virüsün sebep olduğu bulaşıcı bir hastalıktır. virüse enfekte olmuş insanların vücutlarında ve yüzlerinde, ilerleyen aşamlarında yara kabuğu bağlayan döküntülere dönüşen büyük noktalar halinde kaşıntılı kızarıklıklar oluşur. içeride ise, virüs bağışıklık sistemine saldırır ve hızlı bir şekilde ölüme sebep olur.

hastalık 17 yüzyılda ölümcül bir salgın haline gelmiş ve virüse yakalanmış her 10 insandan 3'ünün ölümüne sebep olmuştur. 1796 yılında, bir doktor olan edward jenner, virüsün benzer, daha az istilacı bir türünün enjeksiyonu alınırsa insanların çiçek hastalığına karşı bağışıklık kazanabileceğini keşfetti. jenner'in deneyleri, dünyanın ilk aşısının geliştirilmesinin yolunu açtı.
çocuk felci hayat boyu devam eden sakatlıklar bıraktı
çocuk felci, enfekte bir insanın beynini ve omuriliğini istila ederek felce neden olabilen viral bir enfeksiyondur. hastalığa yakalanan her dört kişiden biri gelip geçici grip benzeri semptomlar geliştiriyordu. iki ila beş gün boyunca; boğaz ağrısı, ateş, yorgunluk, mide bulantısı, baş ağrısı ve karın ağrısı şeklinde devam eden semptomlar, daha sonra kendiliğinden geçiyordu. fakat çok küçük bir yüzdede felç ve solunum bozukluklarını da içeren ciddi etkiler görülüyordu.

bulaşıcı bir bakteriyel enfeksiyon: difteri
difteri, 20. yüzyılın başlarında yayılmaya başlayan ölümcül bir hastalıktı. cdc verilerine göre, 1921 yılında 206.000 insan difteri enfeksiyonundan etkilendi ve hastalık, o yıl, yaklaşık 15.520 insanın ölümüne yol açtı.

çocuklarda ağrılı şişkin bir yüze sebep olan kabakulak
kabakulak, rubulavirus ailesinin üyesi olan paramiksovirus isimli bir virüsün sebep olduğu bir solunum yolu hastalığıdır. pek çok virüste olduğu gibi, bu virüs de tükürük yoluyla yayılır. cdc verilerine göre, kabakulak aşısının geliştirilmesinden önce, abd'de her yıl yaklaşık 186.000 vaka kaydediliyordu.

deride döküntü, yüksek ateş ve ciddi uzun vadeli komplikasyonlar: kızamık
kızamık, aynı zamanda rubeola olarak da bilinen; solunum sistemi ve diğer organları etkileyen bir hastalıktır. virüse enfekte olmuş bir kişi; vücudun her yerinde görülen kırmızı noktalar halinde döküntüler ve grip benzeri semptomlar olan yüksek ateş, gözlerde kızarıklık ve burun akıntısı geliştirir.

eğer ki enfeksiyon ciddi düzeyde olursa, hastalık; körlük, beyin hasarı ve hatta ölüme bile sebep olan ciddi komplikasyonlar ortaya çıkarır.

1950lerin sonlarında henüz aşısı geliştirilmemişken, her yıl tahminen 3 milyon insan kızamığa yakalanıyordu. komplikasyonlardan kaynaklı yaklaşık 48.000 insan hastaneye kaldırılıyor ve her yıl yaklaşık 400-500 kişi hayatını kaybediyordu.

doğum kusurlarına ve beyin hasarına neden olan kızamıkçık
alman kızamığı olarak da bilinen kızamıkçık hastalığının semptomları, kızamık hastalığının semptomlarına oldukça benzerdir ancak biraz daha hafiftir. enfekte kişilerde, genellikle, kırmızı döküntüler, gözlerde pembeleşme ve düşük seviyede de olsa ateş yükselmesi görülürken, enfekte insanların neredeyse yarısında hiçbir semptom görülmez bile.