kırım hanlığı

aslen tatar olan * kırım ve ukrayna da kurulan paşalık.
fatih sultan mehmed in türk dostu olan mengili girayın tahta geçmesi için destek vermiştir hatta bizzat gedikli ahmet paşayı bölgeye sevk etmiştir*. yarın adanın öenmli bölgelerini ele geçiren osmanlı resmen kırımı kendisine bağlamıştır.
başka eyaletlerde olmayıp sadece kırıma özgü olan bir yetki de istanbulda olası bir taht mücadelesi ve varisin çıkmaması durumunda kırım hanları tüm ülkeyi yönetebilme hakkı vermiştir.
osmanlının o kadar geniş sınırlaa ulaşmasında şüphesiz kırım hanlığının büyük emeği vardır. gerek kuzeydeki rus knezliklerine yaptıkları akınlar gerek ise osmanlının batıda yaptığı savaşlarda osmanlının kuzeyden sarılmasını engelleyerek osmanlıya oldukça fazla yarar sağlamışlardır.
başkenlerin bahçesaray dır. en ünlü yapıları bahçesaray kütüphanesi * dir . fakat rusların tamamen kırımı işgal etmeleriyle bu kütüphane tamamen yakıp yıkılmıştır.

1475-1774 yılları arasında osmanlı'ya bağlı bir devlettir. birçok savaşta osmanlı saflarında yer alan kırım hanlığı osmanlı' ya vergi vermemiştir. kırım hanları kendi adlarına hutbe okutup para basabildikleri için bağımsız oldukları da söylenebilir. 1524 yılında yaşanan krizden sonra kırım hanları tamamen osmanlı tarafından atanmaya başlamıştır. kırım hanlarına giray denmesinin nedeni eski bir kabileye bağlılıklarını belirtmek içindir.

ikinci viyana kuşatmasında, merzifonlu kara mustafa paşa, kendilerinden muhtemelen gelecek rus güçlerinin, gelişini haber vermelerini istemiş, fakat kırım hanlığı, sessiz kalarak, ikinci viyana kuşatmasının ve merzifonlu kara mustafa paşanın sonunu hazırlamışlardır.

hükümdarlarına "han" bunların veliahtlarına ise "kalgay" denirdi.

kırım hanlarının cuci ulusundan, yani cengiz han'ın büyük oğlu cuci han soyundan gelen türkleşmiş moğollar oldukları kabul edilir.

osmanlı hanedanına mensup erkeklerin hepsi öldüğünde devletin başına kırım hanının geçeceğini öğrendim.

(bkz: her gün yeni bir şey öğrenmek)

viyana kuşatmasında bizi satan rus yanlısı şahin giray da kırım hanıdır.çok da şaapmamak lazım.

zaten o satıştan sonra öyle bir geri cekilme başladı ki , taa sakarya meydan muharebesine kadar .

1441-1783 yılları arasında yaşamış olan bir türk hanlığıdır. başkenti bahçesaray'dır. altın orda'nın yıkılmasının ardından kurulan hanlıklardan birisidir ve en uzun ömürlüsüdür. kırım hanlığı, osmanlı'ya fatih döneminde 1475'te gedik ahmet paşa'nın fethiyle osmanlı'ya bağlanmıştır. 1783 yılında küçük kaynarca antlaşması'yla birlikte elimizden çıkmış ve rusya'ya bağlanmıştır. kırımlılar, türklerin kıpçak koludur ve içinde tatarları barındırır.

kırım hanlığı'nın diğer hanlıklarla beraber haritadaki yeri
kırım hanları ve girayları
kırım türklerinin milli bayrağı
kırım türklerinin dini bayrağı
kırım türklerinin milli sembolü olan tarak tamga

fatih döneminde osmanlıya özerk bir şekilde katılmış hanlık . aslında tam özerk denemez çünkü giray hanedanı kendi bildiğini okuyordu rusya üzerine lehistan üzerine kendisi sefer yapıyordu ama sultan destek istediği vakit desteğe giderdi rus baskısı ile zayıflayan hanlık en son kırım yarımadasınında düşmesiyle rusya'ya bağlandı o günden itibaren kırım türkleri başta anadolu olmak üzere müslüman diyarlara göçmesi başladı stalinin tüm kırım türklerini sürgüne yollaması ile kırım yarımadasınında türk varlığı nerdeyse son buldu günümüzde halen yaşayanlar olsada eski nüfus ve etkilerinden eser yok