kreutzer sonat

okunuşu kroyçer sonat olan lev nikolayeviç tolstoy romanıdır. romanda tren yolculuğu yapan bir adamın, karısını öldürmüş bir adamla yaptığı diyalog aktarılır. elbette cinayeti olumlayan (hele ki kadın cinayetini olumlayan) bir yönü yoktur. olayın iç yüzünü anlatan, ilişkide güvenin önemini vurgulayan eserdir.

kreutzer sonata, ismini maestro'sundan alır. bu sonat, en az bir piyano ve bir kemanla çalınabilir. bu da tolstoy'un kitabına niçin bu ismi verdiğini açıklar.

tolstoy, bu kitabı kreutzer sonata'nın inişli çıkışlı yapısından ilham alıp yazmıştır. kitabı da aynı şekilde sakin başlar, yükselir ve düşüşe geçer.

mutlaka okuyun, mutlaka okutun dediğim kitaptır. ayrıca fazıl say ve patricia kopatchinskaja'dan, kitabından sonra dinlemenizi tavsiye ediyorum. buyrunuz

tolstoy'un evlilik ve cinsellik üzerine görüşlerini isa öğretisiyle harmanlayarak küçük bir hikaye üzerinden aktardığı eseri. kitap hakkında konuşmadan önce, kitabın isminin, eserde de kilit bir rol oynayan beethoven'ın kreutzer sonat adlı keman-piyano sonatından geldiğini söyleyelim.

kitap özet itibarıyla bir tren yolculuğunda bir grubun sohbeti sonucu o günün rusya toplumunun evliliğe dair bakış açısının analizi ile başlar. ardından sohbet anlatıcı ve pozdnişev arasındaki evlilik ve cinsellik üzerine konuşmayla devam eder. pozdnişev kıskançlık üzerine karısını öldürmüştür ve bu cinayetten sonra evlilik ve cinsellik üzerine gerçekleri öğrendiğini düşünmektedir. tolstoy pozdnişev üzerinden evliliğe ve cinselliğe dair görüşlerini paylaşır. aslında ilk başta schopenhauer’cu bir tarzda cinselliği türün devamlılığı için hayvansal bir dürtü olarak görse de, kitabın ilerleyen sayfalarında tolstoy'un hayatının son dönemlerinde tutku derecesinde bağlılık gösterdiği hristiyan öğretisinin izleri görülür. pozdnişev’e yani tolstoy'a göre evlilik ve aşk mümkün değildir, çünkü insan doğası gereği aldatmaya ve çok eşliliğe meyillidir. zaten isa nikahı ve evliliği buyurmamıştır. bu nedenle yapılması gereken nefse hakim olmak ve tanrı ve insanlık yararına isa öğretisine uygun yaşamaktır. cinsellik ise bütün nefretin, namussuzlukların, ikiyüzlüklerin sebebidir ve insanlar bunu gizlemek için evlenirler.

aslında insan doğasına ve evliliğe dair çarpıcı tespitlere sahip bir kitap. lakin buram buram kokan hristiyanlık etkisi zaman zaman yazarın düşüncelerini ciddiye almayı engelliyor. ayrıca yer yer tolstoy’un bilim karşıtı tavır takındığını söyleyelim. okuması gereken bir eser.

kitapta ilgi çekici cümleler de şöyle:

l.n. tolstoy’un kreutzer sonat adlı eseri, iş bankası kültür yayınları tarafından hasan ali yücel klasikler dizisi altında ayşe hacıhasanoğlu çevrisiyle karşımıza çıkmaktadır. kitabın ismine baktığınızda belki aklınıza ludwig van beethovenin 9 numaralı sonatı gelmiş olabilir, açıkçası onu da ayrı severim. neyse efendim kitabımıza dönelim.

öncelikle hikayemiz bir tren yolculuğu esnasında birbirinde farklı karakterlerin, özellikle benim bakış açıma göre toplumun farklı kesimlerini ve fikirlerini temsil eden kişilerin diyaloglarıyla başlamaktadır. uzun tren yolculuğu süresince kurulan diyaloglar neticesinde laf dönüp dolaşıp pozdnişev’in kendi hikayesini anlatmasına gelmektedir. pozdnişev toplumda sıradan kabul edebileceğimiz, hayatını tercihlerini toplumun doğruları ve değerleri doğrultusunda yapmış, insanların ondan beklediği gibi bir adam olmuştur. ancak tabi ki hayatını kendi istekleri doğrultusunda yaşamamış bir insanın başına geleceği gibi hayatında sorunlar baş göstermiştir. neticesinde yapmış olduğu evlilik, yaşamış olduğu ilişkilerin başkalarının beklentileri doğrultusunda gerçekleştiğini görmüştür.

kitapta evlilik kavramı üzerinde belki çoğu kişinin tepkisini çekecek fikirlerden bahsedilmekte olsa da aslında tolstoy’un yaratmış olduğu bu belli noktadaki radikal fikirlerden usta bir toplum eleştirisi yaptığı görülmektedir. hatta kitap her ne kadar kadına karşı bir olumsuz izlenim yaratıyor gibi görünse de ben alt metinden aslında kadınlara yönelik yapılan bu tutumun kaygısıyla yazıldığını da düşünmedim değil.

evli kişilerin bana göre mutlaka okuması gereken bir kitaptır. insan kendine bir noktada sormalıdır. acaba ben kendi arzu ve isteklerim doğrultusunda mı bir evlilik yaptım, hatta evlendiğim kadını ya da erkeği kendime göre mi yoksa aileme topluma vs. göre mi seçtim? bu soruya dürüstçe cevap verebiliyorsanız bence kısa çaplı bir aydınlanma yaşamanız çok olası. iyi okumalar değerli yazarlar.

tolstoy'un cinselliği,seksi ve çocuk yapmayı yerden yere vurduğu romanıdır.özellikle çocuk yapmanın daha çok tartışıldığı,evlenmenin tek amacının çoğalmak olmaması gerektiğini anlatan yazar,kitabında dini inanışlarına göre kalıplaşmış olan bilgilerini açık bir dille ortaya koymuştur.