1.
bir atom altı parçacığın, önünde bir engel olarak duran bir potansiyel bariyerini aşma kabiliyeti.
yani?
mesela karşınızda bir tepe var ve siz bir topu tepeye doğru hızla ittiniz. eğer top, yeterli seviyede kinetik enerjiye sahip olmazsa, tepenin yamacına doğru biraz tırmandıktan sonra geriye doğru yuvarlanacaktır.
senaryoyu biraz değiştirelim. top yerine elektronu, tepe yerine de potansiyel bariyeri dediğimiz engeli koyalım. şimdi yine düşük bir kinetik enerji sahibi olan elektronu bariyere doğru yönlendirelim. elektron bir anda bariyerin arka tarafında belirebilir. işte bu durum, kuantum tünelleme olarak adlandırılır.
burada gerçekleşen olay aslında elektronun doğrudan kendisinin engelin arkasına ışınlanması değil, sahip olduğu olasılık dalgasının bariyerin arkasına bir şekilde "sızabilmesi" ve elektronun bulunma olasılığı olan yerlere, bariyerin arka kısmını da dahil etmiş olması nedeniyle elektronun oraya da geçebilmesi.
tabi bu durumun gerçekleşebilmesi için, elektronların sahip olduğu olasılık dalgalarının potansiyel bariyerini aşıp diğer tarafa geçebilecek kadar bir süre boyunca bozunmadan, yani sıfırlanmadan kalabilmesi gerekir.
yani?
mesela karşınızda bir tepe var ve siz bir topu tepeye doğru hızla ittiniz. eğer top, yeterli seviyede kinetik enerjiye sahip olmazsa, tepenin yamacına doğru biraz tırmandıktan sonra geriye doğru yuvarlanacaktır.
senaryoyu biraz değiştirelim. top yerine elektronu, tepe yerine de potansiyel bariyeri dediğimiz engeli koyalım. şimdi yine düşük bir kinetik enerji sahibi olan elektronu bariyere doğru yönlendirelim. elektron bir anda bariyerin arka tarafında belirebilir. işte bu durum, kuantum tünelleme olarak adlandırılır.
burada gerçekleşen olay aslında elektronun doğrudan kendisinin engelin arkasına ışınlanması değil, sahip olduğu olasılık dalgasının bariyerin arkasına bir şekilde "sızabilmesi" ve elektronun bulunma olasılığı olan yerlere, bariyerin arka kısmını da dahil etmiş olması nedeniyle elektronun oraya da geçebilmesi.
tabi bu durumun gerçekleşebilmesi için, elektronların sahip olduğu olasılık dalgalarının potansiyel bariyerini aşıp diğer tarafa geçebilecek kadar bir süre boyunca bozunmadan, yani sıfırlanmadan kalabilmesi gerekir.
devamını gör...
2.
çok spesifik bir konu , basit bir şekilde anlatmak isterim .
bir dağ düşünün üzerinde yürüyüp diğer tarafa geçeceksiniz , kuantum tünelleme sayesinde dağı delip diğer tarafa geçebiliyorsunuz veya dağın içinde bile bulabiliriz yani gerçek hayatta şöyle düşünün elektron çekirdeğin içinde geziyor.
ve ayriyeten çok değişik bir şekilde bunun sayesinde fotonlar ışık hızından hızlı gidebiliyor yani potansiyel enerjisini aşıyor ve bozunuyor .
bir dağ düşünün üzerinde yürüyüp diğer tarafa geçeceksiniz , kuantum tünelleme sayesinde dağı delip diğer tarafa geçebiliyorsunuz veya dağın içinde bile bulabiliriz yani gerçek hayatta şöyle düşünün elektron çekirdeğin içinde geziyor.
ve ayriyeten çok değişik bir şekilde bunun sayesinde fotonlar ışık hızından hızlı gidebiliyor yani potansiyel enerjisini aşıyor ve bozunuyor .
devamını gör...
3.
dalga karakteri taşıyan düşük enerjili bir atomaltı parçacığının yüksek enerji bariyerini aşması olarak tanımlanan bir tür hayalet etki. güneş ışığı bu etki sayesindedir. yıldızlarda parçacıkların birleşmesi, yani füzyon olayı da bu kuantum etki sayesinde gerçekleşir.
devamını gör...