ölüm soğuğu

bir trendesevdiceğiolanöküz ukdesidir.

latince bir diğer adı algor mortis dir. insan - hayvan bedeninin ölümünden sonra değişen sıcaklığıdır.
ölüm soğukluğunu bir çok şey etkileye bilir ancak bunların başlıcası ortam sıcaklığıdır. ortamın sıcaklığı ya da soğukluğu ceset üstünde belirleyici faktördür.
ortalama olarak baktığımızda ise her bir saatte vücutta 1-2 derece sıcaklık düşer.
algor mortisi etkileyen bir diğer şeyde kişinin kullandığı ilaçlardır ve cesedin üstünde ki kıyafetlerin kalınlığı ya da inceliğide bu durumu etkiler. hayvanlarda ise deri kalınlığı bu durumu etkiler.yani derisi kalın olan hayvanlar ( tüy-kıl yapısı dahil) ince deri katmanlı olanlardan farklılık gösterir. ya da ölmeden önce insan ya da hayvanın bir koşu halinde olması yani vücuttaki enerji miktarının değişimide algor mortisi etkiler.
bir diğer etmende insan ya da hayvanın vücut ağırlığıdır. kilolu insanların ve kilosu fazla olan hayvanların ölüm soğukluğu daha yavaş ilerler.
adli vakalarda ölüm saatinin belirlenmesinde rol alan unsurlardan biridir ancak tek başına yeterli değildir. sadece algor mortise bakarak ölüm saati belirlemek doğru zamanı vermez.

ben bunu yaşadım.
geçen nisan ayında yan komşu vefat etti.
gece ben uyanıktım. bir anda oda buz gibi oldu. içim titremeye başladı. bir tuhaf oldum, bacaklarım uyuştu. çok acayip bir şeydi.
sabaha zaten vefat ettiğini öğrendim. gece tam benim o tuhaflığı yaşadığım saatte vefat etmişti rahmetli.

kamp yerinde sönmüş ateşin küllerini elleyerek, "halen sıcak, fazla uzaklaşmış olamazlar" diyen çelik bilek, aletsiz maletsiz algor mortisten ölüm saatini en iyi saptayan kişidir. kişiydi. o da ölmüştür şimdi. nereden baksan 250 yaşında.

dile gelmiş hali....

siz hiç vefat eden bir insanın gözlerine baktınız mı? gördünüz mü o soğukluğu? ben gördüm ve diyorum ki ölüm soğuğu asıl gözlerde başlıyor.
27 haziran sabahı morgun 15 numaralı bölümünün önünde babamı oradan çıkarmalarını beklerken hiç düşünmemiştim o soğukluğu hissedeceğimi, sonuçta babamdı benim nasıl soğuk olabilir ki?hayat o kadar karmaşık ki insan adından bile ürktüğü morgun kapağını, kapak üstünde yazan ismi sevebilecek duruma geliyormuş o sabah öğrendim bunu.babanın yokluğunun insanın kolunu kanadını kırdığını güneşin karardığını tüm seslerin sustuğunu...
krem renkli kefen benzeri kumaşı gördüm önce sonra sürgüyü çekip babamı oradan çıkardıklarını, elini tuttum babamın kaskatıydı buz gibi, kalbimin donduğunu hissettiğimi hatırlıyorum ve ağlayamadığımı insanın göz yaşları da donuyormuş bunu da o gün öğrendim. yüzünü açtılar ilk gözlerini gördüm babamın kapatamamışlar hastalığı yüzünden dediler ( kanser) ama biliyorum hastalık falan değil gözü arkada kaldı babamın. buz gibi kalbimin dağılıp tuz buz olduğunu hissettim,her yerime saplandı o parçalar çünkü vücut değil gözlerdeki o soğuklukmuş insanın canını yakan, o masmavi gözlerinin renginin buzlaşıp donduğunu görmekmiş
onbeş hafta oldu bugün bir yanım hâlâ mavi buz,bir yanım kor alev.