osmanlı padişahlarının sofrada daima yalnız olması

kimsenin onlarla yemek yemeye layık olmadıği düşünüldüğünden, halifenin, yani gölgenin sofrasına eşi, çocukları, yerli yabancı devlet adamları dahil kimsenin oturamamasi. trajik bir durumdur. sofra bir şenliktir.

koskoca sultanın köleleriyle aynı sofraya oturamayacak olmasından mütevellit gerçekleşen durum. o zamanlar internet falan da yok, ne yapıyorlardı acaba yemek yerken, duvarlara çinilere falan mı bakıyorlardı diye düşündürür.

karizma çizilmesin diye yapıldığını okumuştum. koskaca padişah çorbayı nasıl dökebilir? bu durum insanların gözünde küçük düşürür diye bu yolu tercih etmişler.

(bkz: tarihi muhteşem yüzyıldan ibaret sanmak)

google'dan bile aratmaya tenezzül etmeden başlık açılması ise ayrı bir kalitesizlik göstergesi.

padişahın sofradaki halini gösteren minyatür

fatih sultan mehmet'in döneminde hazırlanmış olan kanunnâme-i âli osman’da geçen bir madde ile başlamış olan bir gelenektir. o maddede şöyle yazar:
“ve cenâb-ı şerifim ile kimesne ta’âm yimek kanûnum değildir. meğer ki ehl[ü] ıyâlden ola... ecdâd-ı izâmım vüzerâsiyle yerler imiş. ben ref’ etmişimdir.”
manası ise şöyledir: “benimle kimse yemek yemeyecek (yemeklerimi yalnız yiyeceğim). bundan ailem hariçtir. benden önceki padişahlar vezirleriyle (bakanlarla) yerlermiş. ben bunu yasakladım.”

saltanat, taht, hükümranlık için, kardeşlerini, çoluk çocuğunu kesen adamlar bunlar,
yanlarına yaklaşmak ne mümkün olsun,
varsa yoksa taht, koltuk.
sonunda o koltuk hiç birine de yar olmadı, 600 yıllık imparatorluğu tarihe gömdü ne oldum delisi adamlar...

otorıite göstergesidir
sultanlığın imparatorluğa dönüştüğünü ve mutlak monarşi altında yönetildiğininin altını çizer
faydaları lehistandaki gibi soylu sınıfını ya da mecls gibi kralın halk üzerindeki otoritesini baltalayan kurumların oluşması önlenmiştir

sadece sofrada değil ömürleri boyunca yalnızdırlar. sistem yalnız olmaya zorluyor onları. ben padişahları okurken o yalnızlıklarını hissedip hüzünlenirim hep. çok zor bir ömür. en tepede olmanın diyeti de bu. hamamda cariyelerle su savaşı yapan selim dahi yalnızdır.

yemeklerin hepsini kendisi yesin diyedir.

ne bekliyordunuz ki koca padişah fakir varoşlarla beraber mi yemek yiyecekti.

akıllara son akşam yemeğini getirmiştir. içinizden biri bana ihanet edecek!

bundan daha acıklı konu yıllarca kafeste yaşamalarıdır.
(bkz: kafes sistemi)

fatih sultan mehmet sem hic fena bi durum değil.

yanına yaklaşanın kellesini uçurdukları içindir.

çünkü yemek yemek sosyal bir olay olarak görülmemiştir. yirminci yüzyıla kadar yalnızca padişahlar değil, saray ahalisinin de yemekleri odalarında servis edilirdi.
ve hatta birlikte sofraya oturulsa bile halen sofrada konuşmayı ve sohbet açmayı saygısızlık olarak gören bir zümre var. çocukluğumda az azar işitmedim.
bir seferinde de personele verilen bir açık büfe yemekte, yemeğini alanın bir duvar dibine yanaşıp kalabalığa sırtını, duvara yüzünü dönerek yediğini de gördüm. yemek yemek bizim kültürümüzde hızla yerine getirilmesi gereken bir vazife olarak görülmüş çok uzun zaman boyunca. sofra başı sohbetleri falan hep alafrangalık bunlar. cumhuriyetin kültürel yaşama sessiz dokunuşlarından biridir sofra kültürü.

mağrur olma padişah, senden büyük allah var.

muhabbetleri çekilmediği içindir.

ben de padişah olsam yalnız yerim. vezir mezir uğraşamam. yok tuzu uzat yok biberi ver.
kadınlarla da yememis işte. düşünsene birisi diyor tuzluğu uzat sülüman.

(bkz: yalnız yiyen yalnız ölür)

başlığı açan kişinin çocuğu var mı merak ediyorum. düşünsenize üç kıtada toprağın var tam oturdun doğal malzemeleden yapılmış sütlaç gömeceksin çocuk dedi ki; baba tuvaletim geldi. götürdün geldin; baba benle oyna. oynadın geldin; baba ben çok sıkıldım. "eeeee yeter be" dersin ve akşam yemeği vakti geldiğinden ve de ögleden beri birşey yiyemediğinden tek başına yersin.