1.
bir damla ergimiş camın aniden soğuk suya damlatılmasıyla elde edilen kurbağa yavrusu biçimindeki cam kütle
300 yıl kadar önce rupert adlı bir alman prensine ithaf edilen bu cam kütlelerin özelliği şudur: kafa tarafı vurma, ezme, kurşun sıkma vesaire hiçbir şekilde kırılmaz. kırılabilmesi için gerekli basıncın 700 megapascal olduğu bulunmuştur, bu atmosfer basıncının 7bin kat üstüdür. buna karşın kuyruk iki parmakla kırılacak kadar hassastır. ilginç olan şey kuyruk kopartılınca tüm damla bir anda cam tozuna dönerek dağılmaktadır. bunun nedeni damlatma ve soğuma sırasında, yüezeyde kuyrukla aynı yönde ve birbirine paralel sıkıştırıcı stres hatları içinde ise gerilme güçleri oluşuyor. dış kabuk hızla büzüşürken içeriyi de sıkıştırıp çok sıkı bir kristal yapısı oluşturuyor. kuyruk koptuğu zaman stress boşalıyor ve gerilme güçleri kütleyi dağıtıyor. tabi bu açıklamadan ötesi var. prens rubert'in damlası hâlâ sırlarını saklıyor.
300 yıl kadar önce rupert adlı bir alman prensine ithaf edilen bu cam kütlelerin özelliği şudur: kafa tarafı vurma, ezme, kurşun sıkma vesaire hiçbir şekilde kırılmaz. kırılabilmesi için gerekli basıncın 700 megapascal olduğu bulunmuştur, bu atmosfer basıncının 7bin kat üstüdür. buna karşın kuyruk iki parmakla kırılacak kadar hassastır. ilginç olan şey kuyruk kopartılınca tüm damla bir anda cam tozuna dönerek dağılmaktadır. bunun nedeni damlatma ve soğuma sırasında, yüezeyde kuyrukla aynı yönde ve birbirine paralel sıkıştırıcı stres hatları içinde ise gerilme güçleri oluşuyor. dış kabuk hızla büzüşürken içeriyi de sıkıştırıp çok sıkı bir kristal yapısı oluşturuyor. kuyruk koptuğu zaman stress boşalıyor ve gerilme güçleri kütleyi dağıtıyor. tabi bu açıklamadan ötesi var. prens rubert'in damlası hâlâ sırlarını saklıyor.
devamını gör...
2.
bununla ilgili bir kaç bişeyler okumuştum. felemenk damlası olarak da biliniyor. adını, onları britanya'ya ilk getiren ren prensi rupert dan almış. ama ondan daha eski zamanlarda da zaten biliniyormuş. patenti ise 18. yy da almış.
devamını gör...
3.
eriyik cam, suyun içine damlatıldığında dış kısım ani suyla temas ile anında katılaşır, iç kısım ise dış kısma göre daha yavaş katılaştığı için büzüşmeye başlar. ancak dış kısım çoktan katılaştığı için iç kısımdaki büzüşme dış kısımda oldukça büyük gerilmelere sebep olur ve prens rupert'in damlası dediğimiz bu şey, dünyada görüp görebileceğiniz en dayanıklı, en sert malzemelerden birine dönüşür.
detaylı anlatım
1660 yılında almanya'da yaşayan prens rupert tarafından ingiltere'de tanıtıldığı için prince rupert'in damlası adını almıştır. prens rupert bu damladan üretip o zamanki iskoç kralı 2. king charles'a verir ve o da bilimsel araştırmalar için royal society denilen bilim topluluğuna tanıtır. ancak damlanın üretim methodunun cam üreten zanaatkarlar tarafından roma imparatorluğu döneminden beri bilindiği düşünülmektedir.
royal society üyesi robert moray'in 1660 yılında prince robert's drop hakkındaki notları:
dayanıklılığını şöyle tarif edebiliriz;
linkte göreceğiniz üzere;
üzerine ateş ettiğinizde damlaya birşey olmuyor, hatta mermi sekiyor, ancak merminin çarpmasıyla oluşan şok dalgası kuyruğuna geldiğinde kuyrukta oluşan titreşimden dolayı damla patlıyor.
bu linkte de hidrolik presteki performansını görebilirsiniz. pres tezgahını yamultacak kadar dayanıklı.
bu adreste üzerine farklı silahlarla ateş edilen damlaların yavaş çekimde görüntüleri yer almakta. smarter every day isimli bir youtuber tarafından deneyleri yapılmakta.
oldukça ilgi çekici bir şey, prince rupert damlası. kuyruğunun aşırı dayanıksız olmasına ve kırıldığında titreşime maruz kaldığında damlayı komple patlatmasına bir çözüm bulunabilse zırh gibi savunma sanayi endüstrisinde oldukça kullanışlı bir malzeme olabileceğini düşünüyorum.
detaylı anlatım
1660 yılında almanya'da yaşayan prens rupert tarafından ingiltere'de tanıtıldığı için prince rupert'in damlası adını almıştır. prens rupert bu damladan üretip o zamanki iskoç kralı 2. king charles'a verir ve o da bilimsel araştırmalar için royal society denilen bilim topluluğuna tanıtır. ancak damlanın üretim methodunun cam üreten zanaatkarlar tarafından roma imparatorluğu döneminden beri bilindiği düşünülmektedir.
royal society üyesi robert moray'in 1660 yılında prince robert's drop hakkındaki notları:
dayanıklılığını şöyle tarif edebiliriz;
linkte göreceğiniz üzere;
üzerine ateş ettiğinizde damlaya birşey olmuyor, hatta mermi sekiyor, ancak merminin çarpmasıyla oluşan şok dalgası kuyruğuna geldiğinde kuyrukta oluşan titreşimden dolayı damla patlıyor.
bu linkte de hidrolik presteki performansını görebilirsiniz. pres tezgahını yamultacak kadar dayanıklı.
bu adreste üzerine farklı silahlarla ateş edilen damlaların yavaş çekimde görüntüleri yer almakta. smarter every day isimli bir youtuber tarafından deneyleri yapılmakta.
oldukça ilgi çekici bir şey, prince rupert damlası. kuyruğunun aşırı dayanıksız olmasına ve kırıldığında titreşime maruz kaldığında damlayı komple patlatmasına bir çözüm bulunabilse zırh gibi savunma sanayi endüstrisinde oldukça kullanışlı bir malzeme olabileceğini düşünüyorum.
devamını gör...