salona demlikle gelirken çayı yarım olan herkesin aynı anda fondip yapması

istisnasız her türk evinde gözlemlediğim durumdur. kime sorsam "aynen biz de yapıyoruz bunu" diyor. doğal ortamında herkes böyle.

az önce tekrar başıma geldi bu. ablamla eniştem olacak kılıklı şahıs gelmişler misafire. babamla oturmuş falanca partiden falanca siyasetçinin liderlik vasfını tartışıyor. oldum olası siyasi konulara ilişmem. eniştem de bilhassa siyasi konulardan bahseder. o böyle anlatırken kendimi tarık akan'ın ah nerede filminde anarşik takılan ortanca oğlanın annesi gibi hissediyor, "siyasete garışman guzum" diyesim geliyor bu herife... neyse babam bana seslendi "yunus emre hadi kalk eniştenle bize bir çay dök oğlum." o anda da tez yazıyorum word'te söve söve kalktım gittim mutfağa. çaydanlıkla içeri girdiğimi gören ev ahalisi bir anda yüzüne fener tutulmuş değirmen tavşanı gibi kalakaldılar. sonra hemencecik herkes çay bardaklarına davrandı. kazak ören babaannem yarım bardakla "bisssmm" diyerek shot yaptı. annemle, ablam tokuşturarak fondiplediler. babam normal fondipledi. kulağına 39 yıl önce üç kere "senin adın sezai" diye fısıldanan eniştem olacak kişi, henüz soğumamış olan bardağını -çay tazeydi ve farkında değildi- komple kafaya dikti ve "iyeaaavvv" diyerek boğazını tuttu. gözlerinden yaş geldi hıyarağasının ben içimden nasıl gülüyorum ama. şimdi mutfakta soğuk yoğurt yediriyo ablam buna. iyi olsun lan, bir de yüzüme bakarak "nasıl çayı içtim ama" der gibi diktiydi kafaya.

bizim milletin genetiğinde var galiba. kalkıp iki adım atamıyor.. sanki yaprak dökümü'ndeki ali rıza bey gibi felçli anasını satim. ne insanlar var ya..

sanki herkesin çayı bitirmeye yemin etmiş gibi davrandığı olay.

böyle bişey:

hayatın her anında gördüğüm ama harbiden lan böyle tuhaf bir şey var demediğim başlık.
gözümün önündekine körmüşüm meğer.
çayla aram olmadığı için heralde umursamadım pek.

t: türklere özgü olduğunu düşündüğüm tuhaf an.

yeni çay alan bile ağzının içinde teneke varmış gibi elindeki çayı bir yudumda içiverir. demlik tutan keşke o anda tüh yaa çay bitmiş dese ben görürüm onları.

saygıdır efendim. tekrar uğraşılmaması içindir. ağzı yansada bitecektir o çay.

içgüdüsel bir harekettir.
bazı insanlar ağzı haşlatmak pahasına o çayı beygir gibi dikiverir kafasına. sırf ayağına bir çay daha gelsin diye.
gözümde canlandı bir an, güzel başlık teşekkürler mebus.

çayı getiren kişiden tam verim alınmasını sağlayan davranış.

(bkz: yazılı olmayan görgü kuralları)

dipleyin ağzını kırdıklarım, dağıtıma çıkmıştım zaten. sakın siz kalkmayın.

bu nasıl başlık kardeş ?

çaydanlık gelmişken dolsun bari fondipidir. çaydanlıktan çay katmaya üşenen herkes bu şekilde çayını içer ve doldurma zahmetini aradan çıkarmak ister.
üşengeçlik veya zaman kazanma hareketidir.

türk insanının son 50 yıllık evriminde edinilmiş bir davranış.

nedenlerinden biri, dem oranının korunması içindir. zira çayı koyan kişi, boş bir bardağa çay koyarken çay su oranını kolayca hesaplayabilmekteyken; kısmen dolu bir bardakta bu işlem, beyinleri zorlamaktadır.
özellikle çay ikram edilen kişi, varsayılan 1/4 çay su oranını kullanmıyorsa.

veya bir kişi çay doldurmaya mutfağa gidecekken, yarım olan bardağı fondip yapmak. çok hırslıyımdır bu konuda. az yakmadım kendimi.

bir, herkese çayını verip tam kendine de çay alıp oturmuşken birinin çay istemesi değildir. bi' bekleseydiniz de biz de içseydik.