senarist vs yönetmen

örneğin kitaptan uyarlanmış bir sinema filmini düşünelim. film kitabından daha iyiyse bunun nedenini çok da uzakta aramamak gerek. fazlasıyla haklı bir çıkarım.

sayın yazarımız başlık açmış, bir iki kelam edeyim o zaman.

senarist ve yönetmen için şu karşılaştırmayı yapacağım:

düşünün ki kendi hayatınız bir senaryo( nitekim öyle de). doğumdan ölüme kadar giden bir senaryo var elinizde. hepimizin de baktığımızda aynı hayat çizelgemiz var. doğum-yaşam-ölüm üçgenini hepimiz yaşıyoruz. bu senaryomuz işte bizim. ama bunu farklılaştıracak, bu senaryoyu heyecanlı ve anlamlı kılacak bizleriz; yani yönetmen olan biziz.

basit bir üçlemede mi hayatınızı yaşayacaksınız, yoksa iyi bir yönetmen olup bir farklılık mı yaratacaksınız?

bu durumda ben de kendi hayatımın yönetmeni olduğumdan, tercihimi yönetmenden yana kullanıyorum.

uzun yıllar boyu dizi-filmlerdeki en önemli kişinin senarist olduğunu sanırdım. sonra baktım en mühim kısımları hep yönetmen hallediyormuş, senarist genelde sadece ana hatları belirliyormuş. üstüne bir de yönetmenlerin senaristlerden daha çok konuşulduğunu, incelendiğini görünce çaktım mevzuyu. elbette senaryo da gayet önemli ama sadece malzeme konumunda, onunla istediği şekilde oynayıp ürünü ortaya çıkaracak ve sunacak kişi yönetmen. ver yetkiyi gör etkiyi tadında hani.

kötü senaryo iyi yönetmenle çekilir hale gelir fikrine de kesinlikle katılıyorum. akış, kurgu ve görsellik sağlamsa hikayenin falsoları tolere edilebiliyor çoğunlukla, en azından kendi adıma.

bence senarist evet yönetmenin emeği asla indirgenemez ama dünyanın en değerli şeyi fikirlerdir ve fikir oluşturmak hayran olunacak yetenektir.

türkiye'de öyle çok fazla fikirle dolup taşan senarist yok. burada senaristler genelde senaryolarını yapımcılara götürür, satar ya da yapımcı senaristi bulup fikrini yazdırır. eğer senaristin çok uniq bir fikri varsa direkt auter* olsun.

türk yönetmenleri de ( auterler harici ) çok tebrik edilecek işler yapmıyor açıkçası. çoğu reklam çekiyor. benim için yönetmen film yönetmenidir. film dışında iş yapan yönetmenler fazla havalı oluyor.niye? sanatla alakaları yok da o yüzden. sipariş iş yapıp ben yönetmenim demek... biraz üzülüyorum açıkçası. bence kendinize videographer diyin siz, daha iyi.

edit: bu kötü senaryoyu iyi yönetmen kurtardı geyiği çok sektörde. o iş de öyle değil arkadaşlar. biri bir senaryo kötüyse kötüdür. peygamber gönderilse o film kurtarılmaz. film de tek bir parçadan oluşturulmaz, sinema filmini eleştirmek için bir sürü kriter var. ''kanka senaryo kötü de yönetmen iyiydi yeaa'' nereden anladın mesela? benim bilmediğim açılar mı var, planlar alışılmadık mı? storyboardu bile yönetmen ve senarist ortaklaşa çiziyor. hangi köyün mantığı bu?

yönetmendir aga. senaryo tek başına bir şey ifade etmez. onu belli kompozisyonlarda tüketiciye sunmak yönetmenin işidir. ne muhteşem senaryoların abartılmış kabiliyetsiz yönetmenlerin elinde hiç edildiğine şahit olunca "yönetmen" diyorum.

kötü bir senaryoyu iyi bir yönetmen kurtarabilir mi sorusuna odaklanmak lazım.

wachowski kardeşler.

hem yönetmen hem senarist.

ikisini de aynı kişi yapınca ortaya ölümsüz eserler çıkıyor.

senarist teoriyi yazar yönetmen ise teoriyi uygulamaya döker.

bu nasıl bir karşılaştırma ?
ilk önce ikisinin işi farklı diş hekimiyle doktoru karşılaştırmak gibi bir şey. senarist kendi kurgusu ile ilgili ilk önce hikayeyi ve karakterleri kafasında tasarlar daha sonra karakterlerin psikolojik çözümlemesini yapar sonra sıra hikaye akışına geçer hikayeyi olay akışına göre yazar tretmaını hazırlar en sonunda dialoglarla birleştirerek seneryoyu hazır hale getirir. yönetmenin işi biraz daha tekniktir yönetmen sahada görev alır oyuncu mimikleri hareketlerini belirler vs. iki meslekte birbirine yakın gibi görünsede aslında farklı dallardır.

davulcu kötü ama basçı iyi demek gibi bir şey herhalde galiba sanırsam.

lenin - stalin

diyebiliriz.

yılmaz güney sineması güzel bir örnektir. hapishanede senaryolar yazıp, ağırlıklı olarak, zeki ökten'e yönettirmiştir.