sibirya tuzakları

rusya'da bulunan ve dünya tarihinin en büyük volkanik aktivitesine ev sahipliği yaptığı düşünülen bölge. siberian traps olarak bilinir.

jeolojik kayıtlara göre, bu aktivite döneminde karalarda yaşayan canlıların %80'i ve denizlerdeki kabukluların %95'i ölmüştür.

bilim insanlarının ülke ülke gezerek yaptığı araştırmaların sonuçları şu şekilde özetlenebilir:

yaklaşık 250 milyon yıl önce, rusya'daki bu bölgede, yer altında bulunan, magma adlı akışkan ve sıcak madde, yer kabuğunun bazı zayıf bölgelerinden yukarıya sızmaya başlar. bulunduğu bölgede yangınlara neden olur. atmosfere de bol miktarda karbondioksit salınmasına neden olur.

karbondioksit zamanla hava sıcaklığını yükseltmeye başlar ve kara/deniz fark etmeksizin canlılar tamamen oksijensiz kalır. böylece yangınlarla ölen canlılara bu kez oksijensizlikten boğularak ölenler eklenir.

***

kara ve havada can pazarı yaşanırken, okyanus diplerindeki mor bakteriler durumdan son derece memnundur. zira bunlar oksijensiz ortamlarda yaşarlar. bir yandan da hidrojen sülfür adlı zehirli bir gaz ürettiklerinden, suları zehirlemeye başlarlar.
bugün nesli tamamen tükenmiş olan trilobit adlı canlının tamamen tükenmesinin bu dönemde olduğu tahmin edilmektedir.

***

bahsi geçen bölge, son derece büyük bir alan:



üstelik fena bir özelliğe sahip: yerin altı kömür yataklarıyla dolup taşıyor. tabi magma yayılım alanını artırıp yüzeye çıkmaya devam ettikçe, geçtiği bölgedeki kömürleri de tutuşturmaya başlar. bu kez de atmosfere bol miktarda metan gazı karışır.

atmosfere dağılan gazlar dünyanın her yanına yayılabildiğinden, dünya bir süreliğine neredeyse venüs gezegeni gibi boğulmaya başlamış.

sanıyorum ki kömür yatakları tamamen yanıp kül olana kadar sürmüş bu aktivite. bölgede bugün yaklaşık 7 milyon kilometrekarelik bir alan, volkanik bir kayaç türü olan bazalt ile kaplı. bölgenin volkanik bakımdan aktif olup olmadığı bilinmiyor. dünyanın hareketi nedeniyle, magmanın çıkış yaptığı noktalar başka yerlere kaymış olabilir.