uzaya çıkış eğitimleri

uluslararası uzay istasyonu görevleri için seçilen kişilere verilen çeşitli eğitim programları.

bu eğitimler belli başlı koşullar düşünerek profesyonel ekipler tarafından hazırlanır. eğitimlerin bazıları, uzay istasyonu içindeki genel yaşam şartlarına uyum sağlamayı hedeflerken bir kısmı da acil durumlarda neler yapılması gerektiği konusuna odaklanır.

yer çekimsiz ortama en çok benzeyen ortam su altı olduğundan, uzaya gidecek ve gerektiğinde istasyon dışında çalışacak kişiler, eğitim komplekslerindeki büyük havuzlar içerisinde çalışmalar yaparlar. ağır uzay giysilerini uzun süreler boyunca taşımak için antrenmanlar gerçekleştirirler.

bazı durumlarda zorlu koşullara dayanıklılıklarını test etmek için mağaralarda, sarp kayalık benzeri ortamlarda günlerce kalırlar. doğanın zor koşulları her ne kadar uzayın zor koşulları kadar ağır olmasa da, yine de bazı zorlayıcı durumlarda insanların nasıl davranacağı konusunda belirleyici olabilir.

en ilginç eğitimler, uzaydaki acil durumlar için yapılanlardır. bunlar bir çeşit frp oyunu gibidir. uzman bir ekip önceden belirlediği aksilikleri sırayla uzaya gidecek olan ekibe söyler ve duruma göre çözüm üretmelerini ister. örneğin "x adlı astronot istasyonda öldü." şeklinde bir bilgi verilir ve cesetle nasıl başa çıkılacağı konusunu çözmeleri istenir. daha bu sorun çözülmeden bir anda oyuna başka bir koşul dahil olabilir; dünyadaki insanların gerçekleşen kazadan ve x'in ölümünden haberdar olduğu ve bu durumda nasıl bir kriz yönetimi oluşturacakları sorunu gibi...

bazen de çıkabilecek olası bir yangında ekibin nasıl davranacağı test edilir.

bu tür durumlar, astronot yetiştiren farklı ülkelerde farklı yollar izlenerek çözüldüğünden, örneğin bir grup amerikalı ve rus bir araya geldiğinde anlaşmazlıklara da yol açabilir. zira nasa'da sorunlara farklı şekilde çözüm aranırken roscosmos'ta farklı yöntemler denenir. chris hadfield deneyimlerini aktardığı bir astronottan hayat dersleri adlı kitabında bu konulara değinir. örneğin bir yangın simülasyonu esnasında nasa'da önce mürettabatı kurtarmak, bunun için yangının çıktığı modülden farklı bir modülde toplanmak ve daha sonra yangın için çözüm aramak öncelikli planken, rus eğitimlerinde önce yangının söndürülmesi esastır. bu durumda, yerdeyken böyle simülasyonların yapılması, ekip arasında uzayda çıkması muhtemel olan anlaşmazlıkların yerdeyken halledilmesi anlamına geldiğinden hayati önem taşır.

her hafta yaptığım eğitimdir.

biliyorsunuz japonlar uzay asansörü yapmak için çalışıyorlar. böylece roketti, yakıttı bilmemneydi dertleri olmadan uzaya habire insan taşıyacaklar. ben de bu asansör yapıldığında uzaya ilk çıkan turistlerden olacağım. projenin müdürü satomi katsuyama yakın arkadaşım olur. kendisi bana bilet ayarladı bile.

abd'yi ziyaretlerimden birinde de ucuza astronot giysisi kapatmıştım. şimdi haftada bir o giysiyi giyip iş kulelerindeki asansörlerle inip çıkma eğitimi yapıyorum. uzay asansörü yapılınca göğsümde sözlüğün rozetiyle ilk çıkanlardan olacağım.

not: başlığı görünce ülkemizin aya gitme projesinin bir parçası olarak konya ovasında eğitim yapılıyor sanarak girdim, ciddi yazı çıktı. bu kandırıkçı yazarı hiç sevmiyorum. *

uzaya çıkış eğitimleri 191

1 (bkz: troposfer)i geçmeden emniyet kemerlerinizi takmayı unutmayınız.
2 mezosferde ilk ihtiyaç molası verilir.
3 (bkz: stratosfer)de nasa ulaşım aş. tarafından kek, çay ikramı yapılır.
4'ü unuttum.