1.
sultan ıv. murad'ın revan'ı (erivan) fethettiği ünlü seferidir. bu sefer, osmanlı-safevi savaşı'nın (1623-1639) en önemli dönüm noktalarından biridir.
"seferin arka planı ve amaçları
yüzyılın başlarında osmanlı imparatorluğu ile safevi devleti arasındaki mücadele yeniden alevlenmişti. safevi şahı ı. abbas, bağdat (1624), revan ve azerbaycan'ın önemli bir bölümünü ele geçirerek osmanlıları bölgeden çıkarmıştı. genç yaşta tahta geçen sultan ıv. murad, devlet otoritesini sağladıktan ve iç isyanları bastırdıktan sonra safeviler'in eline geçen toprakları geri almayı hedefledi.
ıv. murad'ın ilk doğu seferi olan revan seferi'nin (1635) temel amaçları şunlardı:
stratejik kaleleri geri almak: revan, kafkasya'ya açılan bir kapı konumundaydı ve hem askeri hem de ticari açıdan büyük bir stratejik öneme sahipti. bu kalenin alınması, azerbaycan ve tebriz'e yönelik ileri harekatlar için bir üs sağlayacaktı.
safevi gücünü kırmak: safevilerin bölgedeki askeri varlığını zayıflatmak ve onları barışa zorlamak.
devletin itibarını yeniden tesis etmek: özellikle bağdat'ın kaybıyla sarsılan osmanlı prestijini, bizzat padişahın komuta edeceği bir seferle yeniden yükseltmek.
seferin başlaması ve revan kuşatması
sultan ıv. murad, büyük bir orduyla 28 mart 1635'te üsküdar'dan hareket etti. erzurum üzerinden ilerleyen osmanlı ordusu, temmuz ayında revan kalesi önüne ulaştı. kalenin komutanı, tecrübeli bir safevi lideri olan emirgûneoğlu tahmasb kulu han idi.
revan kalesi, sarp bir arazi üzerine kurulmuş, üç kat surla çevrili ve güçlü bir garnizona sahip, savunması zor bir kaleydi.
kuşatma: osmanlı ordusu, kaleyi her yönden kuşatarak siperler kazdı ve tüneller açmaya başladı. sadrazam tabanıyassı mehmed paşa'nın yönettiği kuşatma, şiddetli topçu ateşiyle desteklendi.
şah safi'nin çabaları: safevi şahı ı. safi, revan'a yardım göndermek istese de, ıv. murad'ın ordusunun büyüklüğü ve gücü karşısında doğrudan bir meydan muharebesine girmeye cesaret edemedi. bunun yerine osmanlı ordusunun ikmal yollarını kesmeye yönelik küçük çaplı taciz saldırılarında bulundu ancak bu çabalar yetersiz kaldı.
kalenin düşüşü: osmanlı tünelcilerinin surların altında patlattığı barut fıçıları, kalede büyük gedikler açtı. özellikle bayram paşa'nın gayretleriyle surların bir bölümü yıkıldı. bu gelişmeler üzerine daha fazla dayanamayacağını anlayan kale komutanı tahmasb kulu han, 8 ağustos 1635'te kaleyi teslim etmek zorunda kaldı.
sefer sonrası ve 1636 yılındaki gelişmeler
ıv. murad, revan'ın fethinden sonra şehre girerek onarım çalışmalarını başlattı ve kaledeki camileri yeniden ibadete açtı. kale komutanı tahmasb kulu han, padişah tarafından affedildi ve kendisine "yusuf paşa" adı verilerek osmanlı hizmetine alındı. hatta emirgân semtine adını veren kişi olarak bilinir.
padişah, revan'ı aldıktan sonra kışı geçirmek ve bir sonraki hedef olan bağdat seferine hazırlanmak üzere ordusuyla birlikte 1636 kışını diyarbakır'da geçirdi. bu süre zarfında:
ordunun eksikleri giderildi ve dinlenmesi sağlandı.
bağdat seferi için gerekli lojistik hazırlıklar yapıldı.
devletin doğu vilayetlerindeki idari düzenlemeler gerçekleştirildi.
ancak osmanlı ordusu geri çekildikten kısa bir süre sonra, 1636 baharında, şah safi güçlü bir orduyla revan'ı yeniden kuşattı. kaledeki osmanlı garnizonu uzun süre dirense de, yeterli destek alamadığı için safevilere teslim olmak zorunda kaldı.
sonuç
1635 revan seferi, sultan ıv. murad'ın askeri dehasını ve osmanlı ordusunun gücünü göstermesi açısından büyük bir başarıydı. ancak fethin kalıcı olmaması, bölgedeki mücadelenin ne kadar çetin olduğunu ortaya koydu. revan'ın 1636'da tekrar safevilerin eline geçmesi, ıv. murad'ın asıl hedefi olan bağdat'a yönelmesine neden oldu. padişah, 1638 yılında gerçekleştireceği bağdat seferi ile bu şehri kesin olarak fethedecek ve bu büyük başarı, 1639 yılında imzalanan ve bugünkü türkiye-iran sınırını büyük ölçüde çizen kasr-ı şirin antlaşması ile sonuçlanacaktır."
gemini 2.5 pro
"seferin arka planı ve amaçları
yüzyılın başlarında osmanlı imparatorluğu ile safevi devleti arasındaki mücadele yeniden alevlenmişti. safevi şahı ı. abbas, bağdat (1624), revan ve azerbaycan'ın önemli bir bölümünü ele geçirerek osmanlıları bölgeden çıkarmıştı. genç yaşta tahta geçen sultan ıv. murad, devlet otoritesini sağladıktan ve iç isyanları bastırdıktan sonra safeviler'in eline geçen toprakları geri almayı hedefledi.
ıv. murad'ın ilk doğu seferi olan revan seferi'nin (1635) temel amaçları şunlardı:
stratejik kaleleri geri almak: revan, kafkasya'ya açılan bir kapı konumundaydı ve hem askeri hem de ticari açıdan büyük bir stratejik öneme sahipti. bu kalenin alınması, azerbaycan ve tebriz'e yönelik ileri harekatlar için bir üs sağlayacaktı.
safevi gücünü kırmak: safevilerin bölgedeki askeri varlığını zayıflatmak ve onları barışa zorlamak.
devletin itibarını yeniden tesis etmek: özellikle bağdat'ın kaybıyla sarsılan osmanlı prestijini, bizzat padişahın komuta edeceği bir seferle yeniden yükseltmek.
seferin başlaması ve revan kuşatması
sultan ıv. murad, büyük bir orduyla 28 mart 1635'te üsküdar'dan hareket etti. erzurum üzerinden ilerleyen osmanlı ordusu, temmuz ayında revan kalesi önüne ulaştı. kalenin komutanı, tecrübeli bir safevi lideri olan emirgûneoğlu tahmasb kulu han idi.
revan kalesi, sarp bir arazi üzerine kurulmuş, üç kat surla çevrili ve güçlü bir garnizona sahip, savunması zor bir kaleydi.
kuşatma: osmanlı ordusu, kaleyi her yönden kuşatarak siperler kazdı ve tüneller açmaya başladı. sadrazam tabanıyassı mehmed paşa'nın yönettiği kuşatma, şiddetli topçu ateşiyle desteklendi.
şah safi'nin çabaları: safevi şahı ı. safi, revan'a yardım göndermek istese de, ıv. murad'ın ordusunun büyüklüğü ve gücü karşısında doğrudan bir meydan muharebesine girmeye cesaret edemedi. bunun yerine osmanlı ordusunun ikmal yollarını kesmeye yönelik küçük çaplı taciz saldırılarında bulundu ancak bu çabalar yetersiz kaldı.
kalenin düşüşü: osmanlı tünelcilerinin surların altında patlattığı barut fıçıları, kalede büyük gedikler açtı. özellikle bayram paşa'nın gayretleriyle surların bir bölümü yıkıldı. bu gelişmeler üzerine daha fazla dayanamayacağını anlayan kale komutanı tahmasb kulu han, 8 ağustos 1635'te kaleyi teslim etmek zorunda kaldı.
sefer sonrası ve 1636 yılındaki gelişmeler
ıv. murad, revan'ın fethinden sonra şehre girerek onarım çalışmalarını başlattı ve kaledeki camileri yeniden ibadete açtı. kale komutanı tahmasb kulu han, padişah tarafından affedildi ve kendisine "yusuf paşa" adı verilerek osmanlı hizmetine alındı. hatta emirgân semtine adını veren kişi olarak bilinir.
padişah, revan'ı aldıktan sonra kışı geçirmek ve bir sonraki hedef olan bağdat seferine hazırlanmak üzere ordusuyla birlikte 1636 kışını diyarbakır'da geçirdi. bu süre zarfında:
ordunun eksikleri giderildi ve dinlenmesi sağlandı.
bağdat seferi için gerekli lojistik hazırlıklar yapıldı.
devletin doğu vilayetlerindeki idari düzenlemeler gerçekleştirildi.
ancak osmanlı ordusu geri çekildikten kısa bir süre sonra, 1636 baharında, şah safi güçlü bir orduyla revan'ı yeniden kuşattı. kaledeki osmanlı garnizonu uzun süre dirense de, yeterli destek alamadığı için safevilere teslim olmak zorunda kaldı.
sonuç
1635 revan seferi, sultan ıv. murad'ın askeri dehasını ve osmanlı ordusunun gücünü göstermesi açısından büyük bir başarıydı. ancak fethin kalıcı olmaması, bölgedeki mücadelenin ne kadar çetin olduğunu ortaya koydu. revan'ın 1636'da tekrar safevilerin eline geçmesi, ıv. murad'ın asıl hedefi olan bağdat'a yönelmesine neden oldu. padişah, 1638 yılında gerçekleştireceği bağdat seferi ile bu şehri kesin olarak fethedecek ve bu büyük başarı, 1639 yılında imzalanan ve bugünkü türkiye-iran sınırını büyük ölçüde çizen kasr-ı şirin antlaşması ile sonuçlanacaktır."
gemini 2.5 pro
devamını gör...