3 aralık 2024 ticaret bakanı açıklamaları

açık ve net şekilde vatandaşın kazıklanmasına müsaade edeceğiz denmiştir kıssadan hisse.

bir sistem düşünün ki hiçbir üretim olmadan tüketicinin yurt dısından toplu olarak 10 birime aldığı şeyleri içeride kendi tüketicisine 100 birime sattığı ve bunu denetlemekle yükümlü kurumların da tüketiciyi buna mecbur etmeleri.

dünyada hiçbir sistemde üretici, tüketiciden daha öncül koruma mekanizmasına sokulamaz, örneği yok yani. ha üretici korursun pek ala ama bunu tüketicinin düdükleneceği bir kalıba sokamazsın.

muhalefette biraz kafa varsa şu açıklama sonrası ortalığı yıkması gerekir.

bence tamamen kaldırsınlar yurtdışı alışverişi herkes bir rahata ersin yerli üretici göstersin hünerlerini. vestel teşvik diye vestelin nasıl telefon ürettiklerini ve kaçtan halka sattıklarınıa şahit olduk.

hani her şey allahtandı.. aha işte beşte biri fiyatına alabileceğiniz ürünün, size beş katı fiyatla satma kararını, bile isteye kendileri aldıklarını söylüyorlar.. "esnaf ve kobiler istedi" izahı da bir yalan mı, itiraf mı belli değil. tahakkuk edilerek devletçe alınan vergi, esnaf ve kobilerin cebine mi giriyor ki, esnaf ve kobiler böyle istesin. vergi devlet kasasına gitmiyor muymuş yoksa...
devlet tüketici vatandaşın fiyat şikayetini niye ciddiye alıp iplemiyor da, sadece esnaf ve kobilerin kârının derdine düşüyor, o da belli değil.. burası türk vatandaşlarının cumhuriyeti değil, esnaf kobi cumhuriyeti mi..
akp türkiyesi yüzyılının ekonomi anlayışı işte bu.. alkııışş...!

konu küresel bir sorunun bize yansıması aslında. bu yüzden tanım biraz uzun olacak. mümkün olduğunca da kısaltmaya çalıştım.

bu kararla getirilen kısıtlama dünyadaki bir çok ülkede de böyle uygulanan bir limit aslında.

ingiltere: 20 sterlin
fransa: 30 euro
almanya: 30 euro
norveç: 30 euro
arjantin : 50 usd
hatta kanada : 30 cad / yaklaşık 25 usd...
ilaveten ispanya, italya, brezilya, avustralya, hindistan, japonya gibi ülkelerde de limitler yaklaşık aynı.

yani yukarıdaki limitlerin üzerindeki her değerdeki bireysel ithalat ek vergi ve kdv' ye tabii.

sadece abd 800 usd ile dünyadan apayrı bir kategoride.

bir kaç yıl öncesine kadar çinliler bu limitlere takılmamak için paketlere gift/ hediye , sample/ örnek ürün gibi ifadeler yazıyorlardı. zamanla özellikle avrupa gümrükleri bu ifadeleri geçersiz sayıp, gelen ürünün kendi ülkesindeki iç piyasa satış fiyatına anında internetten bakarak limitlerin üzerinde mi değil mi amaçlı değer tespitini yapmaya ve vergilendirmeye başladılar.

dünyada son durum nasıl?

konuya amazon nezdinde bakarsak durum daha net anlaşılabilir.

abd' deki 800 usd' lik bu yüksek limit serbestliği amazon' u dünyanın en büyük şirketi yaptı. hatta sırf bu nedenle amazon gireceği abd harici diğer ülkelerde kendi deposunu kurdu ve domain' lerini ayırdı. çünkü amazon.com dan sipariş veren bir fransız gümrük sorunları ile uğraşmamak için yerel internet satıcılarından alım yapıyordu. amazon ne yaptı? örneğin amazon.fr yi kurarak bir nebze de olsun fransa pazarındaki fiyat rekabetini kendi lehine çevirdi. amazon' daki satıcıların %80' i de zaten çinli satıcılar. hatta büyük kapasiteli bazı çinli satıcı-üreticiler de amazon' un operasyonu olan ülkelerde amazon' da satış yapabilmek için depolar açtılar.


amazon.com ( abd )
amazon.ca (kanada)
amazon.mx ( meksika)
amazon.co.uk (ingiltere)
amazon.fr (fransa)
amazon.com.tr ( türkiye)

etc etc etc.

herkes uyanık da bir abd mi aptal ve dünyada eşi benzeri olmayan 800 usd lik bireysel ithalat serbestliği veriyor.

aynı amerika zorlu holdng' in taç perdesine verdiği olağanüstü destekle atlanta , georgia ' da fabrika kurması için her kolaylığı gösterdi. demek ki orada da yerli üretime değer veriliyor.

abd nin ekonomisi kapitalizmin en vahşi ilkelerine dayanmıyor mu? hatta trump buna karşı çıkarak bu limitleri indirmek lazım dolar çin' e gidiyor demişti. ancak amazon -bestbuy-ebay hatta walmart gibi perakende devleri bu bireysel ithalattan o kadar korkunç paralar kazanıyorlar ki şimdilik hükümetler ses çıkaramıyorlar. yani çinli malı satıyor. doları çin'e götürüyor ama amazon gibi devler de %10 ile 30 arasında komisyon gelirleri ile yüz milyarlarca dolar kazanıyorlar.

elon musk' ın tesla' dan önceki işi neydi? paypal' ı kurmuştu. paypal' ı dev bir şirkete dönüştüren de, amazon' un en büyük rakibi olan ebay.com ile abd' li tüketici-çinli satıcı arasındaki ödeme transferlerinde havuz görevini üstlenmesiydi. hatta amazon paypal' daki yüksek komisyonlardan dolayı payoneer.com' u kullanmıştı.

özetle bugün ülkemizde isyana neden olan bireysel ithalat, abd' li dünyanın en zengin 2 insanının servetlerinin asıl temelini oluşturuyor. bu kişiler jeff bezos ve elon musk. abd dışındaki diğer ülkeler de bu durumu görüp önlemlerini aldılar. kişisel ithalat limitlerini 20-30 euro' lara kadar indirdiler.

bize dönelim yine:

biz fakir bir ülkeyiz. dışarı gidecek her kuruş döviz bizi zorlar. çözüm yerli üreticinin halkı kazıklayarak haksızca zenginleşmesi ve kalitesiz malları bize basması da değil elbette. ha çözüm bireysel ithalatta abd gibi olmak da olmamalı.

abd bir şekilde durumu kıvırır çünkü dolar onun kendi parası.

bireysel ithalata vergi ve limit getiriyorsan iç piyasada da hem ürün bazında (örneğin üretimi türkiye' de yapılmayan ürünler gibi, mesela bluetooth' lu ürünler, bilgisayar parçaları gibi dolu ürün çıkar) hem de bölgesel bazda bazı serbestlikler tanınabilir.

bu konuyu akp masaya koyunca kim bilir kimi zengin edecekler, gizli ajandaları ne acaba diyoruz. en başta da ben bu soruyu soruyorum. ancak milli menfaatler açısından akp aslında tam da yapılması gerekeni yapıyor. şimdi geriye kalan daha adil bir ticaret hukuku ve tüketiciyi koruyan ek düzenlemeler işte.

akp bu ek düzenlemeleri yapar mı?
hiç ama hiç zannetmiyorum.
muhtemelen her işleri gibi bu da yarım kalacaktır.

bakın çok güzel bir şey söyleyeyim o zaman,

şimdi aliexpress te tmp158 100 lira türkiye de ne kadar 700 lira maliyeti gümrük nakliye dahil adet başı 250 lira olan bir üründen bahsediyoruz. 500 lira dese gene ses etmem ürünün yatma maliyeti,roisi vesairesi.

peki bu entegre xbox one a takılırken ne kadar? 2000 lira. neden? entegre bozuk çıkarsa 700 verip yenisini alacak.

çin de tek adet 3060 bga çip en son ithalat maliyetleri dahil 100 usd civarındaydı bunun satışı ne kadar? son kullanıcı alıp başka yerde tsktırmak 400 usd montaj ile beraber satışı ne kadar? 700 usd. peki çipin tamirciye maliyeti ne kadar? 300 usd adam çipi bozuk çıksa bile 100 usd kar ediyor

peki bu ve buna benzer fiyat uçurumlarının enflasyona etkisi ne? bunu da yaşıyoruz zaten.

kısıtlama bir çözüm değil sorunun ta kendisi.