1.
abhaz bir arkadaşım ve mandalina bahçesi filmi ile tanıdığım ülke. şu anda bağımsızlar ancak daha çok rusya'ya bağlı gibiler. gürcülerle kanlı bir savaş yaşamışlar ve rus desteği ile savaşı kazanmışlar. şu anda bağımsız olsalar bile rusya dışında kimse tanımıyor. nüfusları çok çok az. abhazların çoğu türkiye'de yaşıyor ve dönmeleri çok kolay değil. zira abhazya'daki abhazların çoğu ortodoks buradakiler ise sünni-hanefi. gidenler kültüre adapte olamayıp dönüyorlar. ayrıca ülkedeki ciddi rus kültürü ve rusça etkisi de kolay değil. beni şaşırtan diğer olayda ülkedeki ikinci azınlık grubunun ermeniler olması. yamulmuyorsam nüfusun yüzde 16'sı ermeni. fakirlikten burada gürcülerin boşalttığı topraklara çöktüler diye düşünüyorum.
devamını gör...
2.
başkenti sohum olan ülke.
devamını gör...
3.
(bkz: tangerines) gibi müthiş bir filmin ilham kaynağı olan ülkedir.
devamını gör...
4.
gürcistanın deniz yollarını kapattığı de jucte olmayan ülke.
devamını gör...
5.
6.
7.
çerkezler'in ülkesi
devamını gör...
8.
abhazya, gürcistan'ın güneybatısında yer alan bir özerk cumhuriyettir.
abhazya, 1993 yılındaki gürcistan-abhazya savaşından sonra bağımsızlığını ilan etmiş ve bu günden beri gürcistan tarafından tanınmamaktadır. ancak, abhazya'nın bağımsızlığı, rusya, nijerya, venezüella, nikaragua, tuvalu ve vanuatu gibi bazı ülkeler tarafından tanınmaktadır. abhazya, gürcistan tarafından işgal edilmiş olan abhazya cumhuriyeti'nin eski topraklarını kapsamaktadır ve halkın çoğunluğu abhaz olarak tanımlanır. abhazya, gürcistan tarafından tanınmadığı için, uluslararası arenada pek tanınmaz ve turizm gibi sektörleri de zayıftır.
abhazya, 1993 yılındaki gürcistan-abhazya savaşından sonra bağımsızlığını ilan etmiş ve bu günden beri gürcistan tarafından tanınmamaktadır. ancak, abhazya'nın bağımsızlığı, rusya, nijerya, venezüella, nikaragua, tuvalu ve vanuatu gibi bazı ülkeler tarafından tanınmaktadır. abhazya, gürcistan tarafından işgal edilmiş olan abhazya cumhuriyeti'nin eski topraklarını kapsamaktadır ve halkın çoğunluğu abhaz olarak tanımlanır. abhazya, gürcistan tarafından tanınmadığı için, uluslararası arenada pek tanınmaz ve turizm gibi sektörleri de zayıftır.
devamını gör...
9.
"benim bu cihandan gidişim,
hey canım, rinna nay, rinna nina nay
memleket sevdâsından"
1992-1993 yilinda gurcistan ile yapilan harpte, turkiye diasporasindaki abhaz ve cerkeslerden gonullulerin savastigi, yine o gonulluler arasindan sehitleri topraginin bagrina kabul etmis sapsadgyil, anavatanim. gonulluler arasindan sehit dusenler asagidaki gibidir:
efkan cagli (tsiba):
adapazarli. savasin cikisiyla birlikte cepheye giden ilk diaspora grubuna dahil olmus, 3 kasim 1992 tarihinde, gurcistan'a rusya tarafindan saglanan bir helikopterden acilan atesle srom bolgesinde sehit edilmistir. suleyman seba ile ayni sulaledendir. soyle demistir: "gelecekte cocuklariniz 'atalarinizin topraklarini atesler sardiginda, siz genc iken, siz dinc iken, siz guc iken bu atesi sondurmek icin ne yaptiniz?' diye sorduklarinda ne cevap vereceksiniz?" sehidimizin mezari, vasiyetine ragmen hendek / soguksu (cigerda) koyune gomulmustur. afirxatsa; nurlarda yatasin.
vedat akar (kozba):
inegollu. ocamcira'da sehitlik mertebesine kavusmustur kozba vedat. 30 kasim 1992 tarihinde hayatini kaybetmistir. soyle demistir: "buraya geldik cunku burasi bizim vatanimiz. burada bizim kardeslerimiz olduruluyor. buraya olmeye geldik, alamayacak olsak dahi abhazya'yi". sehidimizin mezari gudauta'dadir. ruhun sad olsun kozba vedat, bugunku halimiz pek umitvar olsa da sizlamasin kemiklerin. cunku aldin abhazya'yi, abhazya da seni bagrina aldi sari abregimiz.
zafer alis (argun):
26 nisan 1968, inegol dogumlu. silah arkadaslarinin hep cesaretiyle andiklari soylenir kendisini. 5 nisan 1993 tarihinde sehit olmustur. soyle demistir: "ben gelmesem turkiye'de yasayamazdim, cunku ben abazayim. abaza olduguma gore benim de bir vatanim, dilim var. bunun yasamasini, ebediyen yasamasini istedigim icin buradayim". sehidimizin mezari gudauta'dadir. ruhun sad olsun argun vedat, abhazya'nin evladi.
bahadir ozbag (abagba):
bazuka bahadir, bazukaci bahadir... turkiye'den ilk giden gruptandi, savasta buyuk basarilara imza atmistir. eskisehirlidir. kozba vedat'in sehit oldugu saldirida cok agir yaralanmis, 20 eylul 1993 tarihinde baskent sohum'a yapilan son taarruzumuzda sehit dusmustur. sehidimizin mezari gudauta'dadir. ondan geriye, fedakarligini vurgulayan su sozler kalmistir: ben eskişehir'den abagba bahadir, apsuvayım. dünyaya apsuva olarak, abaza olarak geldim. vatanım faşist işgalci gürcü güçleri tarafından işgal edilince üzerime vazife sayıp vatanımı savunmak için hemen buraya geldim. burası bizim anavatanımız, ata vatanimiz… ben devlet dairesinde çalışıyordum, güzel bir geleceğim vardı: 4 milyon maaş alıyordum. diğer arkadaşlarımın da işi gücü vardı. türkiye'de kalsaydık burada ölmezdik, sakat kalan arkadaşımız olmazdı, işimizle geçinirdik, akşamları kahvemizde okeyimizi oynardık, sabah işe giderdik... bir de güzel bir kız bulup evlenirdik, bu imkanlarımız vardı ama içimiz rahat etmedi. buraya gelen insanlar kendilerini buranın bu toprağın bir ferdi kabul ettiler o yüzden geldiler. şu unutulmamalıdır ki, faşizm her zaman hüsrana uğramıştır. gürcü faşizminin sonu da hüsran olacaktır. burası anavatanımızdır halkımızın kaderini kendimiz belirleyeceğiz.''
ruhun sad olsun yigidim.
hanefi aslan (yegoj):
uzneyleli hanefi yegoj. 1966 yilinda kayseri / pinarbasi'nda dogmustur. adigedir. mayis 1993'te abhazya'ya yerlesimci olarak gelmis, bugunku abhazya siyasetinin en tartismali yerlerinden biri olan pitsunda'ya yerlesmistir. sohum'a duzenlenen son saldirida seferberlik cagrisina uymus ve savasa katilmis, 22 eylul 1993'te gurcu ordusuna kiralanan, rusya federasyonu'na ait bir ucaktan atilan bomba ile sehit edilmistir. mucadele arkadaslari tarafindan motivasyon kabiliyetiyle anilan sehidin mezari gudauta'dadir.
ardindan su siir okunur:
"artık ne başımda kara kalpağım,
ne belimde gümüş kamam var,
rüzgarla yarışan atlarımı da vurdular,
ama hala saçlarım güneş boyalı,
gözlerim vadi yeşili
ve bedenimin onurla taşıdığı mızıka kokulu bir dağlı yüreğim var... "
hey canım, rinna nay, rinna nina nay
memleket sevdâsından"
1992-1993 yilinda gurcistan ile yapilan harpte, turkiye diasporasindaki abhaz ve cerkeslerden gonullulerin savastigi, yine o gonulluler arasindan sehitleri topraginin bagrina kabul etmis sapsadgyil, anavatanim. gonulluler arasindan sehit dusenler asagidaki gibidir:
efkan cagli (tsiba):
adapazarli. savasin cikisiyla birlikte cepheye giden ilk diaspora grubuna dahil olmus, 3 kasim 1992 tarihinde, gurcistan'a rusya tarafindan saglanan bir helikopterden acilan atesle srom bolgesinde sehit edilmistir. suleyman seba ile ayni sulaledendir. soyle demistir: "gelecekte cocuklariniz 'atalarinizin topraklarini atesler sardiginda, siz genc iken, siz dinc iken, siz guc iken bu atesi sondurmek icin ne yaptiniz?' diye sorduklarinda ne cevap vereceksiniz?" sehidimizin mezari, vasiyetine ragmen hendek / soguksu (cigerda) koyune gomulmustur. afirxatsa; nurlarda yatasin.
vedat akar (kozba):
inegollu. ocamcira'da sehitlik mertebesine kavusmustur kozba vedat. 30 kasim 1992 tarihinde hayatini kaybetmistir. soyle demistir: "buraya geldik cunku burasi bizim vatanimiz. burada bizim kardeslerimiz olduruluyor. buraya olmeye geldik, alamayacak olsak dahi abhazya'yi". sehidimizin mezari gudauta'dadir. ruhun sad olsun kozba vedat, bugunku halimiz pek umitvar olsa da sizlamasin kemiklerin. cunku aldin abhazya'yi, abhazya da seni bagrina aldi sari abregimiz.
zafer alis (argun):
26 nisan 1968, inegol dogumlu. silah arkadaslarinin hep cesaretiyle andiklari soylenir kendisini. 5 nisan 1993 tarihinde sehit olmustur. soyle demistir: "ben gelmesem turkiye'de yasayamazdim, cunku ben abazayim. abaza olduguma gore benim de bir vatanim, dilim var. bunun yasamasini, ebediyen yasamasini istedigim icin buradayim". sehidimizin mezari gudauta'dadir. ruhun sad olsun argun vedat, abhazya'nin evladi.
bahadir ozbag (abagba):
bazuka bahadir, bazukaci bahadir... turkiye'den ilk giden gruptandi, savasta buyuk basarilara imza atmistir. eskisehirlidir. kozba vedat'in sehit oldugu saldirida cok agir yaralanmis, 20 eylul 1993 tarihinde baskent sohum'a yapilan son taarruzumuzda sehit dusmustur. sehidimizin mezari gudauta'dadir. ondan geriye, fedakarligini vurgulayan su sozler kalmistir: ben eskişehir'den abagba bahadir, apsuvayım. dünyaya apsuva olarak, abaza olarak geldim. vatanım faşist işgalci gürcü güçleri tarafından işgal edilince üzerime vazife sayıp vatanımı savunmak için hemen buraya geldim. burası bizim anavatanımız, ata vatanimiz… ben devlet dairesinde çalışıyordum, güzel bir geleceğim vardı: 4 milyon maaş alıyordum. diğer arkadaşlarımın da işi gücü vardı. türkiye'de kalsaydık burada ölmezdik, sakat kalan arkadaşımız olmazdı, işimizle geçinirdik, akşamları kahvemizde okeyimizi oynardık, sabah işe giderdik... bir de güzel bir kız bulup evlenirdik, bu imkanlarımız vardı ama içimiz rahat etmedi. buraya gelen insanlar kendilerini buranın bu toprağın bir ferdi kabul ettiler o yüzden geldiler. şu unutulmamalıdır ki, faşizm her zaman hüsrana uğramıştır. gürcü faşizminin sonu da hüsran olacaktır. burası anavatanımızdır halkımızın kaderini kendimiz belirleyeceğiz.''
ruhun sad olsun yigidim.
hanefi aslan (yegoj):
uzneyleli hanefi yegoj. 1966 yilinda kayseri / pinarbasi'nda dogmustur. adigedir. mayis 1993'te abhazya'ya yerlesimci olarak gelmis, bugunku abhazya siyasetinin en tartismali yerlerinden biri olan pitsunda'ya yerlesmistir. sohum'a duzenlenen son saldirida seferberlik cagrisina uymus ve savasa katilmis, 22 eylul 1993'te gurcu ordusuna kiralanan, rusya federasyonu'na ait bir ucaktan atilan bomba ile sehit edilmistir. mucadele arkadaslari tarafindan motivasyon kabiliyetiyle anilan sehidin mezari gudauta'dadir.
ardindan su siir okunur:
"artık ne başımda kara kalpağım,
ne belimde gümüş kamam var,
rüzgarla yarışan atlarımı da vurdular,
ama hala saçlarım güneş boyalı,
gözlerim vadi yeşili
ve bedenimin onurla taşıdığı mızıka kokulu bir dağlı yüreğim var... "
devamını gör...
10.
önümüzdeki yaz gidip görme planları yaptığım canım memleketim, biricik vatanım.
coğrafi olarak bir rivieradır. aynı zamanda, halkın sokağa dökülmesi ve meclisi işgâl etmesi ile rus yanlısı cumhurbaşkanını istifaya zorlamış ve geçici bir hükûmet kurmuşlardır. bu olaylar sırasında hiçbir şekilde kan dökülmemiş, silah patlamamıştır. tabii ki bu hoş durumun belli başlı sosyolojik ve kültürel sebepleri mevcuttur amma uzun lafın kısası benim her şeyin en iyisine lâyık halkım, adeta bir doğrudan demokrasi dersi vermiştir dünyanın kalanına.
neyse, bir de bana milli duygularımın olmadığını söylerler. pehey.
milli duygularım elbette var arkadaşlar. sadece siz yanlış yerde arıyorsunuz. *
coğrafi olarak bir rivieradır. aynı zamanda, halkın sokağa dökülmesi ve meclisi işgâl etmesi ile rus yanlısı cumhurbaşkanını istifaya zorlamış ve geçici bir hükûmet kurmuşlardır. bu olaylar sırasında hiçbir şekilde kan dökülmemiş, silah patlamamıştır. tabii ki bu hoş durumun belli başlı sosyolojik ve kültürel sebepleri mevcuttur amma uzun lafın kısası benim her şeyin en iyisine lâyık halkım, adeta bir doğrudan demokrasi dersi vermiştir dünyanın kalanına.
neyse, bir de bana milli duygularımın olmadığını söylerler. pehey.
milli duygularım elbette var arkadaşlar. sadece siz yanlış yerde arıyorsunuz. *
devamını gör...
11.
osetya ile birlikte rus emperyalizmi neticesinde gürcistan'dan koparılan yapay ülkemsi yazınca sözlükteki bazı mensuplarının kudurduğu ülkemsi.
bugün abhazya denilen bölgede abhazların çoğunluk haline gelmesi 2010'lu yıllarda gerçekleşmiş bir durum. bugün toplam 250 bin nüfuslardan zar zor bahsedebileceğimiz bölgede 1989'daki gürcü nüfusu 250 bin.
hadi bu bir gürcü yönetimindeki sscb döneminde oldu diyelim. lan 1800'lü yıllarda bile senin buradaki nüfusun %50'yi geçmemiş. bugün başkentim dediğin sohum'un o dönemki abhaz nüfusu kentin 3'te 1'i.
hele bugünkü sınırların güneyinde yer alan ve savaş döneminde harabaye dönen, %98 gürcü nüfuslu bölgeler falan var ki bölgedeki rusya tahribatının net bir örneği.
abhaz militanlar ise bugün bölgede rusların paralı askerliğini yapmakta, gürcistan her kafasını kaldırdığında ezmek için maşa olarak kullanılmakta. yalansa yalan deyin? aynısı osetler için de geçerlidir.
bugün abhazya denilen bölgede abhazların çoğunluk haline gelmesi 2010'lu yıllarda gerçekleşmiş bir durum. bugün toplam 250 bin nüfuslardan zar zor bahsedebileceğimiz bölgede 1989'daki gürcü nüfusu 250 bin.
hadi bu bir gürcü yönetimindeki sscb döneminde oldu diyelim. lan 1800'lü yıllarda bile senin buradaki nüfusun %50'yi geçmemiş. bugün başkentim dediğin sohum'un o dönemki abhaz nüfusu kentin 3'te 1'i.
hele bugünkü sınırların güneyinde yer alan ve savaş döneminde harabaye dönen, %98 gürcü nüfuslu bölgeler falan var ki bölgedeki rusya tahribatının net bir örneği.
abhaz militanlar ise bugün bölgede rusların paralı askerliğini yapmakta, gürcistan her kafasını kaldırdığında ezmek için maşa olarak kullanılmakta. yalansa yalan deyin? aynısı osetler için de geçerlidir.
devamını gör...