1.
1. mektup
seneca, lucilius'unu selamlar,
evet, öyle yap lucilius, kendin için kazan kendini. şimdiye değin senden zorla alınan ya da çalınan, boşa akıp giden zamanına sarıl, iyi kullan onu. durum, emin ol, sana yazdığım gibi: kimi zamanımız bizden zorla alınıyor, kimisi sinsice çalınıyor, kimisi de boşa akıp gidiyor. umursarmadığımız için uğradığımız kayıp da, en yüz kızartıcı olanı. dikkat edersen, hayatımızın en büyük bölümü kötü iş yapmakla, büyük bir bölümü hiçbir iş yapmamakla, tüm yaşamımız da yapmamız gerekenden başkasını yapmakla
geçiyor. zamana değer veren, gününün değerini bilen, her gün biraz daha ölmekte olduğunu anlayan bir kimse gösterebilir misin bana? yanıldığımız bir nokta var: sanıyoruz ki ölüm önümüzdedir; oysa ölümün büyük bir kısmı şimdiden geçip gitmiştir. hayatımızın geride kalan kısmını ölüm eline geçirmiş. o halde, bana yazdığın gibi davran lucilius'um, sarıl bütün saatlerine: bugününe el koyarsan, daha az bağlı kalacaksın yarına. böyledir bu iş: yaşamak ertelendi mi, hızla akar geçer. her şey yabancıdır bize. lucilius, bizim olan bir tek şey var: zaman. doğa, yalnız bunu, bir tek bu kaçıcı ve kaygan şeyi vermiş bize; ama onu da her isteyen alıyor bizden. insanlar öylesine akılsız ki, bir kimseden küçücük, değersiz, yerine konabilir bir şey aldılar mı,
kendilerinin borçlu sırasına konmasına göz yumuyorlar da minnettar olunsa bile, karşılığı verilemeyecek tek şeyi, yani zamanı alan insan, hiçbir şekilde borçlu saymıyor kendini, belki, "bana böyle öğütler verdiğin halde, kendin nasıl davranıyorsun?" diye soracaksın. açık yüreklilikle söyleyeyim: refah içinde, ama dikkatli yaşayan bir insan gibiyim; harcadığımın hesabını iyi tutuyorum. hiçbir şey yitirmediğimi söyleyemem, ama ne yitirdiğimi, niçin ve nasıl yitirdiğimi
söyleyeyim, fakirliğimin nedenlerini bildireyim sana. ama benim başıma gelen, kendi suçu olmadan yoksulluğa düşen birçoklarının da başına gelmiştir: herkes affeder ama kimse
yardım etmez. nasıl bir şey bu dersen; çok az şeyi kalan kimse, bu pek azla yetinirse, bence fakir değildir de ondan. iyisi mi sen de malını kötü gün için sakla, hem de zamanında başla bu işe. çünkü atalarımızın dediği gibi, “dibi göründü mü küpün, neye yarar tutumun?" dipte kalan da hem çok azdır hem de en kötüsüdür. sağlıcakla kal.
stoa öğretisinin epiktetos ve marcus aurelius ile beraber en önemli temsilcisi olan
lucius annaeus seneca tarafından yazılan bu kitap, bir yaşam kılavuzu niteliğindedir.
her gün için bir mektup okuma kararı aldım.
bugünün mektubu budur sevgilim.
bunu oku, bunu düşün ve bunu benimse.
içsellestir.
ânı kaçırma.
kaçırma ki yaşamın kıyısında geziniyorken tat alabilesin.
devamını gör...