ahlak görecelidir demek ahlak diye bir şey yoktur demektir

felsefede, temel teist argümanlarından " ahlak argümanı" ile bağıntılı bir önerme. bence sağlam bir argüman. ateistler kıvranır veya kıvırır genelde.

ahlak, tanrının insana koyduğu toplumsal kurallar değildir. bu insanı aşağılamak olur, ahlak kuralları için tanrıya gerek yok. belli ahlak kuralları vardır toplumlar için ama geri kalanlar görecelidir. bir tanrının koyduğunu varsaydığımız kurallar, ahlak adı altında tüm toplumu etkileyemez. mesela yalan söylemek ahlaksızlıktır fakat içki içmek ya da evlenmeden ilişki yaşamak hakkında aynı şeyi söyleyemeyiz, bunlar için görecelidir.

ahlak görecelidir demek de bir ahlaktır. hatta bana kalırsa ahlak yoktur demek dahi bir ahlaktır. fakat başkalarının ahlakını sorgulamak ahlaksızlıktır, o net.

her şeye göreceli demek, bir çok sorgulamayı da beraberinde getirir. ne kadar farklı kafadan ses çıkıyorsa bir konu hakkında, o kadar isyan eden ve kabul eden olacaktır. o nedenle insanların göreceliliğine göre uydurduğu, töre, gelenek adı altında yaptırım yahut ar namus, günümüz değerlendirmesi ile ahlak değildir. edep kelimesinin tanımı hakiki mana da nasıl her şeyi yerli yerinde yapmaya varıyorsa ahlakta bunun gibidir. fakat bu terimler sanki islama hasmış, dinsiz olan ahlaksız olurmuş gibi bir algı doğmakta.







ahlak'ı 2'ye ayırmışlar;






bir diğer adı da, "etik" dir. modern kullanımı da gelende bu sanırım.

ahlak sadece vardır ve ne şekilde gözlemlendiğine ve değerlendirildiğinde bağlı olarak kişiler arasında farklılıklar gösterir. buna bağlı olarak kişi sayısı kadar ahlak çeşidi, ahlak kriterleri vardır. bunlardan sadece benimkisi doğru ahlaktır ve diğer herkes ahlaksızdir.

hayır senin ahlak algınla benim ahlak algım farklı demek oluyor.
sana göre bir dedeye otobüste yer vermek saygı, ahlak demek oluyor. bana göre ise bende para verdim banane demek oluyor.

sözgelimi eldivensiz gezmenin ayıp, ahlaksızlık veya görgüsüzlük sayıldığı bir topluluk mensubu, kendince ahlaklıdır, eldivensiz olanları da ahlaksız saymakta ve sanmaktadır.. peki ikisinden sizce ahlaklı olan hangisidir. (türbanlı olup olmamasını soran olmadı mı daha, hadi onu da sayalım o zaman.. üçünden ahlaklı olan kim.. nasıl gitgide karışıyor mu mesele.. bekleyin hele, daha ahlaklı ve ahlaksız sayılma ölçütlerine ve bu ölçütleri belirleyenlere gelmedik daha..)
tüm bunlar ahlak diye bir şeyin olmadığını göstermez yine de, ahlak sorusunu nerede kime ve ne zaman sorduğunuza bağlıdır çünkü.. felsefenin anlattığı şey bu durumdur.. felsefenin kendisini ahlaksız buluyorsanız o başka tabii..

ahlak toplumsal bir olgu olduğu için göreceli olamaz. göreceli olduğu için de toplumsal olamaz. sonuç olarak tamamen işlevsiz bir safsatalar silsilesi olmanın ötesinde ahlaksızlıklarının üzerine bir de iki yüzlülük gibin bir şey eklemekten başka bir işe yaramaz. iki yüzlülük ve sahtekarlıkta kendi tanımlarına göre ahlaksızlık zaten, benim ilgi alanım değil. çünkü bunlar ahlakı sadece ahlaksız olabilmek için icat etmişler, başka bir işlevi yok. kendilerini ahlak kisvesine büründürüp, ahlaksızlık diye addettikleri her şeyi bu şekilde yapmaktan başka bir ahlakları da yoktur üstelik. kutsal addettikleri kadınları şey yapmak isteyen adamlar ve kendisiyle yatmak istememesi karşılığında yatağa atılmak istenen kadınlar topluluğu bu. çünkü kutsal olanı kirletmek, ele geçirilemez görüneni ele geçirmek isterler bunlar. bunlar hiçbir şeyin değerini bilmediği için her şeyi değersizleştirip o şekilde sahip olmanın insanları. ne ahlak mı? sadece dalga malzemesi olarak iş görür. hele bireysel ahlak gülmekten alta işetir.

hayır değildir. milletlerin ahlak anlayışları kendi inançları, kültürleri, tarihsel serüvenlerine göre şekil almıştır. o yüzden içi boş ve saçma bir söylem bu.

aynen öyledir. nikahsız ilişki, torpil, rüşvet, akılörtücü madde kullanımı, hile, emek sömürücülüğü, yalan, fayiz, israf, lüks tüketim adem'den beri ahlaksızlıktır ve eyle kalacaktır.

ama görecelidir.

ahlak, etik, adalet, hak, ayıp, onur, erdem hepsi insanoğlunun götünden uydurduğu gerçeküstü kavramlardır. vahşi doğada hiçbiri mevcut değildir. içinde bulunduğumuz sistemde de, vahşi doğada da kural yoktur. canlıların hepsi hayatta kalıp üremek için her şeyi yaparlar. ayrıca bu kavramlar insanın asıl gücünün ortaya çıkmasını engeller çünkü bu kavramlara inananlar zihinlerinde kendilerine sınır koymuş olurlar. sınırı olan bir insan da hiçbir zaman full potansiyeline, gücüne ulaşamaz, kavuşamaz.

bu ne saçmalığğğğğğkkk...

mizah görecelidir diye mizah yok mu oluyor?

bazıları için ahlak diye bir şey olmayabilir tabii felsefi bağlamda ama "ahlak görecelidir" demek, "ahlak diye bir şey yoktur" demek değildir. ahlakın varlığı görecelidir denseydi neyse.

ben mesela "mizah görecelidir" diyen birinin "hiçbir şeye gülmüyorum. mizah diye bir şey yoktur."u kastettiğine hiç rastlamadım şahsen.

ahlak, akılla ilgili bir konudur. ölçülü ve tutarlı her insanın deneyimleyeceği bir gerçektir. bunu sevmiyorum, yararı yok bu yüzden yanlıştır demekle bunu seviyorum bu yüzden faydalı olduğunu düşünüyorum demek arasında hiçbir fark yoktur. koşul ve çıkarla yapılan hiçbir davranış etik değildir. ahlâkta esas olan niyettir, bu niyet sadece sana değil herkese göre iyi sayılabilecek bir doğrudur. mesela yalan söylemek, kim diyebilir ki yalan söylemek gayet doğru bir davranış?
zihnin  ne kültürel ,ne dinsel,ne geleneksel ne de bulunduğun toplum normlarına bulaşmamış olsa sen yine de yalanın doğru bir davranış olmadığını anlayamaz mısın? dürüst olman gerektiği için dürüst olmalısın, bu dürüstlüğün içinde bir hesap kitap varsa niyetinden dolayı ahlaklı olmaz.
çünkü insan, hayvanlar gibi güdüleriyle hareket etmez. içinden geldiği gibi yaşayamayacağının bilincindedir ve bu da onun sorumluluğudur. bu sorumluluğu yerine getirirken de bir koşul sunup karşılık beklemez. yardıma ihtiyacı olan bir insana yardım edersin, bitti. ama o insan şöyle giyinmiş,şuna inanıyor, en sevmediğim rengi taşıyor, çirkin göze hitap etmiyor ya da yardım edersem gözüne girerim, kahraman olurum, beni över, hakkımda güzel bahseder gibi düşünerek yardım edip etmeme kararı vermeyiz değil mi? yoksa öyle mi? buna karar veren biz ve mantık değil bilinçaltı ve duygular haliyle dürtülerdir. bu da göreceli dediğimiz ahlak anlayışıdır o zaman.

evet yoktur.

baslikta birisi mizah gorecelidir o zaman mizah da yoktur demis.

kisaca ahlakla mizahin farkini ozetleyecegim.

mizah, kisinin guldugu, komik veya hic komik olmayan herhangi bir seydir. bu, kisiye komik gelir ve ona guler. yani mizah budur ve vardir.

ahlak, kisinin veya toplumun, dogru olarak niteledigi, ahlak disi olmayan seylerin kumesidir.

fakat burda soyle bir durum var, bir adam bir kedinin olmesine gulup, bu komiktir diye bunu savunabiliyorsa, ayni sekilde bir adam bir kediyi öldürüp bu ahlakidir diye savunabilir.

sen kedinin olmesi komik degil diyemezsin. cunku o da senin guldugun seye gulmeyip hayir asil senin guldugun seyler komik degil diyebilir. mutlak mizah diye bir sey olmadigindan sen ona onun guldugu seyin komik olmadigini kanitlayamazsin.

ayni sekilde kedi oldurmek ahlaki degildir dediginde, adam bana gore ahlakidir diyebilir.

neden. cunku toplumun ahlak kurallari mutlak kurallar olmayip, mutlak dogru veya yanlisi belirlemekten acizdir.

bir insani oldurmek neden ahlaki degildir. cunku can o insanin, ve biz zorla bunu onun elinden aliyoruz. peki zorla birine bir sey yapmak neden ahlaki degildir. cunku zorla yapilmistir. belki zorlamak neden ahlaki degildir. burda denebilecek tek sey, cunku zorlamanin "kotu" oldugudur.

halbuki kime gore ve neye gore. bir adam cikip ben bu evrenin parcasiyim, yildirim veya yirtici bir aslan gibi. ve ikisi de bir sahsin iradesi olmadan onun canini elinden alabiliyorsa ben de alabilmeliyim diyebilir ornegin.

kisaca "ahlak yoktur" diye bir sey yoktur, sadece mutlak bir ahlak kavrami (din ve tanri ortadan kaldirilirsa eger) ortadan kalkar. mutlak iyi ve mutlak kotu ortadan kalktigindan her sey gorecelilesir. ve bu da belirli bir ahlak anlayisini siler.

ahlak toplumun kurallarına göre şekillenir ,batıda olumlu olan kural islam ülkesinde olumsuz görülebilir.
afrika kabile yada yöre ahlakı diyarbakır'da yaşansa tepki alır. yani görecelik süreklilik arz eder.
ispanyol gemileri tahiti'ye çıktıklarında kadınların istedikleri erkekle birlikte olmasına şaşırmışlardı ama katolik ve bağnaz -yobaz olmalarına rağmen kadınlarla seks yapmaktan imtina etmediler ,tahiti'de ki ahlak düzenine uydular.
batıda evlenme yaşı +18 ama iran'da 9 yaş kız çocukları için.,iranlı biri almanya'da ben 9 yaşında kız ile evleneceğim derse ağır hapis cezası alır.
bu görecelik çeşitli konularda değişiklik göstererek devam eder.

eski ingiltere'de bir kız evlendiğinde kızlığını kraliyet unvanı olan o bölgenin sorumlusuna şerifine verirdi sonra kocası ile yatardı.
gücü elinde yada kalabalık olan işine geldiğini gören ahlak kuralını koyar.
bir gün gelir swinger meşrulaşır ,düne kadar tepki gören eşcinsel seks ve evlilik bugün çoğu ülkede yasal v,.(tabi yine yasalar çerçevesinde.)

ahlak ve ahlaksızlık koşullara ve çıkarlara göredir.

yaşadığımız dünyada bir olguyu anlamak için zıttını da sorgulamanız gerekir. ahlaksız dediğimizde aklımıza ilk gelen şey belirler bizim sahip olduğumuz ahlakı da bana göre. bu durum namus kavramı için de geçerli. namus dediğimizde aklımıza sadece kadınlar ve kadınların cinsel hayatı geliyorsa durum vahim demektir o toplum için. öte yandan namussuz dediğimizde ise daha geniş bi anlam ifade ediyor, daha geniş bir çerçevede hemen herkesi kapsıyor. işte bu bakış açısının temel sebebini çözdüğümüzde değer yargılarımızı kendi düşünce ve inanç sistemimize göre oluşturabilir, inandığımız doğruları daha sağlam zemine oturtabiliriz.

biraz da türkçe'nin eksikliği var sanki. sadece cinsellik konusu mevzu bahis olduğunda ahlaksız diyoruz oysa hırsızlıkta pekala ahlaksızca bi davranış. ahlakın genel geçer olmasını istediği olgular da var ayrıca. dürüstlük gibi, güvenilir olmak gibi, canlıların hayatına saygılı davranmak gibi. gerçi o konuda da ahlakın estetik kaygıları var diyorlar ama çokta şeyyapmayın.


"bir hamam böceği öldürürsen kahraman sayılırsın, bir kelebeği öldürürsen katil sayılırsın. ahlakın estetik kaygıları vardır." demiş ünlü bi düşünür. adını da hatırlasaydım iyiydi.