aman

necip fazıl kısakürek şiiri

aman efendim, aman!
galiba âhir zaman!
manzarası yurdumun,
tufan gününden yaman!
göz görmez aydınlıkta;
asümanedek duman.
yer dumanmış ne çıkar,
duman dolu âsüman.
türk evi delik deşik;
yıkı dökük hânüman.
duraksız itiş kakış;
süresiz karman-çorman.
anne çocuk doğurur,
köpek soyundan azman.
beyinler zıpzıp kadar,
mideler koskocaman.
aziz fikir buğdayı,
katıra mahsus saman.
boş lâf, hep dalga dalga;
uçsuz bucaksız umman.
hayvanlık orkestrası:
eşek, birinci keman.
orman keleş, nebat kel;
nebat adamlar orman.
midelerde ihracat,
günde beş milyon batman.
bilmem kaç milyar harman.
yangın evinde satranç;
plân, reform ve uzman.
tam bir buçuk asırdır,
maymunlardan eleman.
bizdeki hale nispet
maymun taklitten pişman.
hangi yol türk'e uygun,
hangi parti tercüman?
çıkamaz meydanlara;
camide mahpus iman!
silah küfrün belinde,
küfrün elinde, ferman.
cehle sorarsan ilim;
zehre sorarsan, derman.
rahmet, meçhul kelime;
bilinmez isim, rahmân.
kutsal kitaptır fuhuş;
ahlâk, okunmaz roman.
tarih, kontra gerçeğe;
hürriyet hakka düşman.
millete kastedenin
ismi milli kahraman.
yere batsın bu dünya,
bu dünyadan hayr uman!
genç adam, at yorganı!
sana haram, uyuman!
aman, efendim aman!
efendim, aman, aman!

1964

valar’ın almaren adası’nı terk ettikten sonra yerleştiği, büyük deniz’in ötesinde, batı’daki topraklarının adıdır. genelde “kutlu diyar” olarak ima edilir.

kaynak ortadunya.com

bir aman kelimesini bir de aman şarkısını aşamıyorum. çünkü kelime olarak şapkalı okunduğunda âman yani ince kusur manasına geliyor. normal okunduğunda biat etmek, af dilemek, ölmek pahasına savaşmayı bitirmek manasında. bazı kere de amaaan şeklinde bir boşvermişliğe uzanabiliyor ki sormayın. o da dünyaya ve çoğu olaya bakış şeklim sanki çoğu zaman.. zira insan, haklı değil; mutlu olmayı seçiyor bazen.. e haliyle o anlarda da imdadına bu kelime yetişiyor, amân: umursamazlık ünlemi.

şarkıysa hepsini birden içinde topluyor. hatta ek olarak eyvah manasına da laf çaktığı ünlenebilir. ey! vah!.. iki ünlem bir arada.
bazen harbi harbi bu kelimeyi aşamıyorum, uzlaşamıyorum.
şarkı da bi garip, görece.. daha güzel, daha muhteşem bin tane şarkısı var halbuki adamın. ama bu şarkı başka. en güzeli bu.*

klibi de ayrı meşe*. bir kadın yaratmak fiili, sanki burada devreye girmiş. oradan survivor'a laf atılmış*, bi hırka var sessiz, kocaman, resim arzı endam etmiş arka pencereden.. .

yani ne yanından baksanız ayrı öykü. sanatın ince detayları, ilmek ilmek işlenmiş. bazen dinlerken ya da izlerken, 9. sınıf resim sergisinde hissediyorum kendimi, okulun balo salonunda. benim hangi resmim sergilemişti sahi?.. bi dakika. geri de gelmedi bak. hediye edecektim oysa. tabi ki bunun için salonlarına uygun renkte resmetmiştim.. a aaa... kaç yıl geçti aklıma düşen şeye bak şimdi?
ya da amaaan. bana ne.*

yardım istenildiğini anlatan bir söz olarak bilinir.
diğeri ise sezen aksu imzalı mustafa ceceli şarkısıdır.