american history x

senaryosunu david mckenna'nın yazdığı ve tony kaye'nin yönettiği 1998 senesinde vizyona girmiş bir dram filmi. filmin ismi türkçeye geçmişin gölgesinde olarak çevrilmiştir.

sevdiğimiz, sözlerine çok değer verdiğimiz birinin ufacık bir cümlesinin hayatımızda nasıl etkiler yaratabileceğini çok güzel bir şekilde işleyen filmdir. edward norton ile ilgili çok bir şey söylemeye gerek yok, bence gereğinden fazla güzel bir oyunculuk. ikinci sırada da tabii ki edward furlong geliyor. *

ırkçılığa dair bir şeyler anlatan filmlerin çoğu çok güzeldir ama bu film savaşsız olup da insana ırkçılığı bu kadar güzel anlatan tek film olabilir. * sadece filmde verilmek istenen mesaj "ırkçılık kötü bir şeydir" değil de "ırkçılığın da bir dozu olmalı, her şey kararında güzel" gibi geldi bana ama belki yanlış yorumladım.

inandığımız şeylerin bize ve çevremizdekilere uzun vadede ne gibi zararları olacağını öyle güzel anlatıyor ki bir şeye inanırken, bir şeyi savunurken birkaç kez düşünerek konuşmak gerektiğini anlıyorsunuz.

filmlerin bir kısmının siyah beyaz çekilmiş olması normalde beni çok rahatsız eden şeylerdendir * ama bu filmde öyle bir şeyi hiç hissetmedim. filmin güzelliğinden mi, geçişlerin süperliğinden mi onu bilemiyorum.

konusu ve onu işleyişi mükemmel olan film.

filmin ilk önce siyah-beyaz görüntüde başlaması daha sonra renklenmesi, derek'in küçükken ihmalkar bir şekilde büyütülmesi ve içinde biriken nefretin bahanesi olarak zamanla ırkçılaşması, derek'in hapise girdiğinde tek güvenebileceği, ona arkadaşlık teklif eden kişinin nefret ettiği renkten yani "siyahi" biri olması, zamanla derek'in iç hesaplaşma yaşaması bugüne kadar yaptığı hareketlerin mantıksızlığını anlaması, bunu anladıktan sonra kardeşini de bu yönde değiştirmeye çalışması kısmen başarılı olsa da bu sefer danny'i geçen gün kavga ettiği elemanın silahla vurması vs. 10/10 olay örgüsü, sahnelere sahip.

filmde ırkçılık ve nefretin kötü bir şey olduğunun anlatılmasının yanında "son pişmanlık neye yarar?" sorusu da güzel işleniyor. bazı doğru şeylerin tıpkı kendileri gibi "doğru" anda yapılmaları gerekir sonradan akıllanılsa bile her şey için geç olabilir, iş işten geçmiş olabilir.

son olarak bu filmi örnek gösterip mülteci güzellemesi yapan, "bakın siz de mültecilere ırkçılık yapıyorsunuz." diyen ileri zeka arkadaşlarımızda var. filmde anlatılan esas konuyla, tıpkı filmin ismi gibi amerikan tarihiyle, it kopuk kim olduğu belirsiz sayısı milyonları aşmış gereksiz insanları durup dururken ülkeye almak aynı şey değil. mülteci karşıtlarının karşı çıktığı nokta bu insanların neden kontrolsüzce, sorgulanmadan lay lay lom bu ülkeye alındığı yani mevzu sandığınız gibi "ırkçılık" değil asıl mevzu "vatanseverlik" ama sizin kaz kafalarınız bunu biraz geç anlayacak yani "iş işten geçtikten sonra."

edward norton'ın zencinin çenesini kaldırımın kenarında kırmasıyla akıllarda kalan süper ötesi bir film. ırkçılık üzerine iyi bir ders vermiştir film. edvırt bu filmle en iyi erkek oyuncu ödülüne aday gösterilse de alamamıştır.

amerikan sinemasının , afro-amerikalı ırkçılığına karşı bir duruş sergilemesi akımının tetikleyici yapımlarındır. 1998 yılı çıkışlı film, ayrıca ilk ciddi tanınırlığını primal fear'la 1997 de yapmış olsa da edward norton 'un dünya çapında bir yıldız olmasına vesile oldu.

ırkçı faşist geleneklere sert bir bakış atan film, çok bilinen ödüllere ulaşamasa da izleyen herkes de travmatik etkiler bıraktığından kült yapım statüsündedir.