anarşi

kelime manası yöneticisiz otoritesiz anlamına gelmektedir. -an=olumsuzluk eki -archos=yönetici

devletin olmadığı yerde anarşi vardır. devlet beyaz ise anarşi siyahtır. devlet ışık ise anarşi karanlıktır.

diğer -izm'lerin insanlığa doğrudan faydası olmadığı gibi anarşizminde olmamıştır.

devletleri anarşi perspektifinden de değerlendirmek gerekir. eşkiya hüküm sürüyorsa orada anarşi vardır, devletim diyen; zülm ediyorsa, adaleti geciktiriyorsa orada da anarşi vardır. ülkemizi de böyle değerlendirebiliriz; devlet kişilerin iyiliği için varsa devlettir, eğer kişiler yöneticilerin iyiliği için çalışıyorsa buna devlet değil eşkiya denir. eşkiya hüküm sürebiliyorsa orada anarşi vardır.

ülkede fakirlik varsa ve o ülkenin başındaki şahış saraylarda lüksler içinde yaşarken birde insanlara kanaati tavsiye ediyorsa bu yönetimi niteleyecek kelime devlet değil eşkiya olur. kişi kimin devlet kimin eşkiya olduğunu bilirse eşkiya'ya gösterilecek tepkiyi devlete göstermez.


gerçek bir devlet yönetici aynı zamanda muhibbi ismi ile şiirler yazan padişahın şiiri;



halk içinde mu'teber bir nesne yok devlet gibi
olmaya devlet cihânda bir nefes sıhhat gibi.
-
halkın gözünde devlet (iktidâr) gibi değerli bir şey yok.
halbuki şu dünyada bir nefes sıhhat gibi devlet (güç) olamaz.
-
saltanat didükleri ancak cihân gavgasıdur
olmaya baht u sa'âdet dünyede vahdet gibi.
-
saltanat dedikleri sadece bir dünya kavgasıdır.
dünyada allaha yakınlık gibi büyük saâdet ve baht açıklığı olamaz.
-
bu iyş ü işreti çün kim fenâdur âkıbet
yâr-ı bâkî ister isen olmaya tâ'at gibi.
-
bu eğlenceyi yeme içmeyi bırak, sonu kötüdür.
eğer ebedî bir sevgili istiyorsan ibâdet gibisi yoktur.
-
olsa kumlar sagışınca ömrüne hadd ü 'aded
gelmeye bu şîşe-i çarh içre bir sa'ât gibi.
-
ömrün, kumlar sayısınca sınırsız ve hesapsız olsa bile,
bu feleğin fanusunda ( çıtasında) bir saât gibi bile gelmez.
-
ger huzûr itmek dilersen iy muhibbî fâriğ ol
olmaya vahdet makâmı gûşe-i uzlet gibi.
-
ey muhibbî, eğer huzur içinde olmak istersen, ferâgat sâhibi ol (vazgeç)
dünyada yalnızlık köşesine çekilmek gibi allah'a yakınlaşma olamaz.

işine gelince kuralları yıkmak değildir.

kuralların temelindeki sosyolojik yapıyı sorgulamaktır.

bir zamanlar "ferâset" sahibi yerli ve milli vatandaşlarımız bu hayaleti memlelete getirecekler diye üniversite öğrencilerini çeşitli biçimlerde katletmişlerdir.

bireysel istençten daha önemli bir şey yoktur. insan doğası gereği iyidir, var olan kötülükler insanın üzerinde din, devlet, hukuk, adalet gibi kurumların baskısıdır.

rousseau'cu romantizmden doğan bir fikirdir. anarşi ideolojisine göre dünyadaki her bir kötülük devlet örgütlenmesinden doğmaktadır. devlet örgütlenmesi toplumdaki eşitsizlikleri ortaya çıkarmakta, savaşlara, sömürüye, yokluğa sebep olmaktadır. devlet örgütlenmesi insanların yardımlaşma, beraberlik, kardeşlik, paylaşma duygularını öldürmektedir vb. fakat elbette daha sonradan avcı-toplayıcı toplumlar ve diğer hayvanlar üzerinde yapılan gözlemler bu inancın doğru olmadığını göstermiştir. avcı-toplayıcı toplumlarda savaş endemiktir. akınlar, yağma, kadınları kaçırmak, köle olarak insanları almak, katliamlar epey yoğundur. üstelik bu durum, insanın dahi öncesine gitmektedir. şempanze gruplarının kendi alanlarını koruduğu ve birbirine akınlar gerçekleştirerek savaştıkları gözlenmiştir. tabi bunun sebebi açıktır. evrimsel süreçteki rekabet, fiziksel şiddeti de barındırmaktadır. dolayısı ile her kötülüğün anası devlet değildir. devlet ancak bazı kötülüklerin anasıdır.

yönetimsizlik

eski yunanca'dan gelen, "otoritesizlik, kuralsızlık, hükümetsizlik." manalarını taşıyan kelimedir.

eğer bir şey yanlış temeller üzerine kurulmuşsa o şeyi pembe rüyalarla değil ancak yıkıp yenisini getirerek değiştirebilirsin cümlesini kendilerine rehber edinmiş insanların desteklediği akım. önemli temsilcileri vardır. en ünlülerinden biri bakunin'dir. aslında anarşistler aklınızda yer alan elinde taşla cam indiren insan imgesinden oldukça farklı kişilerdir. onlara göre bozuk sisteme yapılan her yama sökülecek ve sürekli yamaya ihtiyaç olacaktır. yanlış temeller üzerine yapılmış bir binayı yıkmanın nasıl garipsenecek durumu yoksa yanlış temeller üzerine kurulan sistemi yıkmanın da olmamalıdır. bunun için otoriteleri zayıflatarak otorite boşluğu oluşturmak isterler.

anarşistlere göre kanunlar zayıfı korumadığı gibi statü atlamasını da engeller. mesela bir grup mafyanın çalıştırdığınız dükkana gelip haraç istediğini düşünün. zayıf bilir ki gelenlerden bir kişisini öldürse içeri girecek ve geriye kalan mafya üyeleri istediklerini elde edecektir. hem içeri gireceğini hem elindeki maldan olacağını bilen zayıf ses etmez ve kanuna güvenen ve kendi lehlerine kullanan güçlü gruplar gücünü kartopu etkisiyle katlarlar.