beyit

aynı vezinle yazılan iki mısralık şiir birimleridir. özellikle gazellerde kullanılır.
örneğin;
cihân ârâ cihân içindedir ârâyı bilmezler
o mâhîler ki deryâ içredir deryâyı bilmezler
hayalî'ye ait bilmezler redifli gazelinin matla beyitidir.

ben de makta beyitine örnek veriyim:
fuzûlî rind-i şeydâdur hemîşe halka rüsvâdur
sorun kim bu ne sevdâdur bu sevdâdan usanmaz
makta beyitinin özelliği son beyit olmasıdır.genelde şairin mahlası bu beyitte bulunur.

şiirde, anlamsal ve biçimsel bütünlük oluşturan iki dizeli bölüme beyit denir. divan şiirinde yaygın olarak kullanılmıştır.

örneğin,

bin atlı akıntılarda çocuklar gibi şendik
bin atlı o gün dev gibi bir orduyu yendik
- yahya kemal beyatlı.

beni candan usandırdı cefadan yâr usanmaz mı
felekler yandı ahımdan muradım şemi yanmaz mı
- fuzuli.

kaynak: türk dili ve edebiyatı notlarıdır. bana ait değildir .

şirler pençe-i kahrımdan olurken lerzan,
beni bir gözleri ahuya zebun etti felek.

yavuz sultan selim

not: aslında 4’lüktür. ama bu dizeleri çok seviyorum.

etmez izhâr-ı hüner etmeğe mecliste heves
bülbüle dâm-ı belâ oldu lisâniyle kafes
××
cemalin mushafın açma rakibe
önünde kafirin kur'an yaraşmaz
××
gerçi söz bağında çok nevruz olur güller yiter
bir gülistandan nişan vermeğe birkaç gül yiter
××
yârsız kalmış cihânda aybsız yâr isteyen
ahmet paşa