21.
klibin yayınlandığı gün hipnotize bir şekilde 5 kere arka arkaya izlemiştim. her yönüyle inanılmaz bir iş...
devamını gör...
22.
mikemmel bir rammstein şarkısı.
devamını gör...
24.
zenginleri tatil adası sylt'taki bir eğlence mekanından;
devamını gör...
25.
rammstein'ın alman tarihini anlattığı kısa film tadındaki videosuna eşlik eden muazzam şarkı.
video, almanya tarihinin farklı dönemlerini anlatıyor. klipteki güzel siyahi kadın germania'dır. esasında muhtemelen klibin en başında temsil ettiği yer cermanya ama klibin geri kalanında almanya olarak da çıkıyor karşımıza. zaten cermenler, bugün almanya dediğimiz ülkenin bir kısım topraklarında yaşıyordu. büyük ihtimalle seneler boyunca ırkçılıkla anılan bir ülkeyi özellikle siyahi bir insanla temsil etmişler.
"germania magna 16 ad" şeklinde başlıyor klip. bizi bu tarihe götürmesinin nedeni, romalı lejyonerle dönemin cermen * kabileleri arasındaki gerginlikler. zaten klipteki bu ilk sahnede lejyoner giysili birkaç kişi ormanda birini arar gibi dolaşırken germania'yı görür. germania birinin kafasını kesmektedir. başta tanımazlar onu ama sonra germania elinde bir kelle ile onlara doğru döndüğünde anlarlar onun kim olduğunu. bu kafa kesme durumu büyük ihtimalle "germania magna 16 ad" döneminde, yani arminius liderliğindeki cermen kabilelerinin, roma generali varus'un üç lejyonunu pusuya düşürerek yok ettiği olayı temsil ediyor. yani germania, roma'nın kafasını kesiyor.
ardından giren astronotlu sahne ve benzeri fütüristik sahneleri en son konuşmak lazım.
sonrasında, kelleyi hâlâ taşımakta olan germania'yı görürüz yeniden, arkasında grubun üyelerinin çakı gibi giyinmiş şekilde yürüdüğü sahnede. hâlâ elde tutulan bu kesik baş, esasında germania'nın elindeki gücü simgeler denebilir. bir yandan da geldiği yeri ve tarihte yaşadıklarını unutmuyor oluşunu da düşündürebilir. arkasındaki çakı gibi beyefendiler de dönemin otorite kaynağı olan kişi, kurum ya da topluluklar olarak değerlendirilebilir.
sonraki sahnede bir savaş alanı görürüz, yerde ölmüş askerler ve ayakta dehşetle manzaraya bakan germania eşliğinde. bu sahnedeki renkler tesadüfen değil, bilinçli kullanılmış olmalı. kırmızı, sarı ve siyahı görüyoruz ağırlıklı olarak. yani almanya'nın bayrak renklerini... bir yandan da şiddet, devrim, dönüşüm gibi bazı olguları karşılıyor bunlar.
muştayla birlikte başlayan kavga sahnesi 20. yüzyıldaki sokak çatışmalarını sembolize ediyor olabilir. zira bu sahnede kontrolsüz bir kavga durumu var. savaş gibi, düzenli ordularla girilen bir mücadeleye benzemiyor. bir yandan da germania'nın kavga hazırlığına katkıda bulunması ve kavgaya gülerek seyirci kalması, dönemin bazı olaylarına acımasızca sessiz kalınmasını anlatıyor olmalı. nazilerin yaptıkları gibi...
sonrasında gün ışığında grubun üyelerini yürürken görüyoruz. arkada ise yanan bir zeplin var ki bu da hindenburg faciasını temsil ediyor. bir yandan da alman tarihindeki teknolojik gelişmelerin ve mühendislik çalışmalarının yıkıcılığına da bir atıfta bulunuluyor olabilir. belki de bazı umutların nasıl yıkıldığına dahi bir göndermedir.
ardından bir ofis içerisinde bir grup insan görülüyor. duvardaki sembolden anlıyoruz ki bunlar doğu almanya'yı temsil ediyorlar. bol miktarda sigara ve alkol * tüketiyorlar. arkada yine tanıdık bir sima var: germania. bir yanda sokak dövüşçüsü gibi takılan alt kademenin yanında, bir yandan bürokrasinin olduğu her yerde...
o dönemdeki kilisenin rolü de elbette unutulmamış. almanya'yı yiyip bitirmeleri, masaya uzanmış germania'nın vücudunu sembolik olarak yemeleri üzerinden anlatılmış. o arada yerlerde de fareler cirit atıyor. bu da belki kara veba illeti sırasında birçok insanın, vebayı tanrı'nın bir cezası olarak görmesiyle ilgili bir sahne olabilir. din adamlarının olduğu sahnelerde bulunmaları bunu sembolize ediyor olabilir. bir başka anlam daha yükleyebiliriz bu fare olayına; din adamları almanya'yı iliğine kadar sömürürken, halkı da fare gibi aşağı görüp "alın, bizim artıklarımızla yaşayın" şeklinde bir muameleyi onlara layık görmüş olabilirler. bu arada almanya'nın, kendisini yiyenlerden birinin yanağını okşamasına bakılırsa, din adamlarının ülkeyi vehalkı halkı bu şekilde sömürmesine seyirci kalındığı sonucunu da çıkarabiliriz. almanya'yı yiyerek tükettikleri masanın altında, oraya hapsolmuş insanlar var. bunların kılıklarına bakınca eş cinseller oldukları sonucu çıkabilir. yine yoruma açık bir sahne. din adamlarının kontrolü altında takılıyor gibi görünüyorlar. bir yandan da baskılandıkları sonucunu çıkarabiliriz. din adamlarının germania'yı canlı canlı yemesini, 30 yıl savaşları sonrasında kıtlıktan kırılan halkın birbirini yemesi olayına da yorabiliriz.
arkasından hapishaneli sahneye geliyoruz. protesto için normalde insanlara çürük domates, taş gibi şeyler fırlatılır ama burada para fırlatılıyor çünkü almanya tarihinde paranın inanılmaz derecede değersizleştiği, ekonomik anlamda kapkaranlık bir dönem var. weimar cumhuriyeti'ne bir atıf gibi duruyor bu sahneler. hitler almanya'sına zemin hazırlayan dönem budur. yine aynı dönem, polis teşkilatının ve güvenlik güçlerinin son derece etkili olduğu bir dönemdir. hapishane sahnesi de bunu sembolize ediyor olabilir. zira tutukluya acımasızca dayak atan ve diğer mahkumlarla itişip kakışan onlarca polis görüyoruz bu sahnede.
peşinden gelen sahne, klibin en çok tartışılan sahnelerinden bir tanesi: toplama kampı. bu esnada arkadan havalanmakta olan v-2 de denen aggregat 4 roketini görüyoruz. modern füzelerin atası olarak biliniyor bu roket. ikinci dünya savaşı sırasında binlercesinin kullanıldığı biliniyor. kampta cezalandırılmak üzere bekleyen 4 kişi görüyoruz. bu esnada till lindemann "deutschland, deutschland über allen" ifadelerini kullanıyor. bu cümle alman millî marşı das lied der deutschen'de geçen "deutschland, deutschland über alles" ("almanya, almanya her şeyin üstünde" anlamına gelen) dizesine bir göndermedir. alman devletlerinin birlik beraberliğine atıfta bulunmak için kullanılmıştı aslında ama nazi almanyasında alman üstünlüğü anlamında kullanılmaya başlandı. till'in kullandığı şekliyle cümle "almanya, almanya herkesin üstünde" anlamına geliyor. bu sahnede germania'yı bu kez de tek gözü kapalı şekilde görüyoruz.
darağacında idamı bekleyen 4 kişiye geri dönelim. bunlardan biri eş cinsel, biri yahudi, bir tanesi siyasi suçlu ve sonuncusu da adi suçlardan dolayı orada. kim oldukları, yakalarında taşıdıkları işaretlerle, sessizce anlatılmış seyirciye. en başta yahudi idam ediliyor ve germania tek gözü kapalı şekilde olanları sadece izliyor yine. sanıyorum bu insanlar aynı zamanda o roketlerin üretiminde çalışan iş gücünü de temsil ediyor.
geliyoruz till'in kadın kılığında olduğu sahneye. kılığına girdiği kişi ulrike meinhof (tam adı ulrike marie meinhof) ve gazeteci, yazar olmasının yanı sıra kızıl ordu fraksiyonu (ya da orijinal adıyla rote armee fraktion) adlı, birçok insanın ölümüne neden olan sol görüşlü örgütün kurucularından biri. sahnedeki kaçış ve polisle çatışma olayı büyük ihtimalle meinhof'un, örgütün bir başka önemli ismi andreas baader'in hapisten kaçmasına yardım etmesini temsil ediyor.
burada ilginç bir şekilde, başına silah dayanmış bir germania görüyoruz. bunun ne anlama gelebileceği hakkında benim de bir yorumum yok açıkçası.
ardından peş peşe yine birtakım karışık toplumsal olayları kısa kısa görüyoruz. kitap yakma, askerle din adamlarının aynı safta yer alması, germania'nın elindeki kesik başı öpmesi gibi sahneler burada kısaca yer alıyor. doğu almanya ofisinin tepelerine yavaş yavaş yıkılması, suçlularla infazcıların yer değiştirmesi, germania'nın büyük bir coşkuyla savaşı başlatması, sokaklarda çıkan molotof kokteylli isyanlar gibi sahneler de burada. tüm bu kargaşalar sırasında bir ara germania'yı ağlarken görüyoruz.
germania'nın köpek doğurduğu bir sahne var. köpek büyük ihtimalle leonberger adı verilen cinsten ve özel bir anlamı var. birinci dünya savaşı esnasında bu hayvanın nesli tükenme tehlikesiyle karşı karşıya kaldı. sonrasında alman hükûmeti bu işe el koydu ve köpeklerin yeniden çoğaltılması sağlandı. dolayısıyla bu sahneyi alman halkının yeniden doğuşu ve ulusal kimliğin yeniden inşası gibi değerlendirmek mümkün.
klibin sonunda germania'yı artık sanki tüm acıların kurtulmuş bir melek gibi görüyoruz. sakinleşmiş. ara ara rastladığımız ve en sonda bir kez daha gördüğümüz fütüristik sahneler daha çok ülkenin geleceğine yönelik olabilir. açıkçası çok anlamlı bir sonuca vardığımı söyleyemem bu sahneler ve kırmızı lazer hakkında.
esasında her izlediğinizde farklı detaylar yakalayabileceğiniz bir klip bu. kaba hatlarıyla incelemek istedim ben sadece. muazzam bir iş çıkarmış grup gerçekten.
şarkının sözleri de kliple birlikte değerlendirilince daha anlamı oluyor.
video, almanya tarihinin farklı dönemlerini anlatıyor. klipteki güzel siyahi kadın germania'dır. esasında muhtemelen klibin en başında temsil ettiği yer cermanya ama klibin geri kalanında almanya olarak da çıkıyor karşımıza. zaten cermenler, bugün almanya dediğimiz ülkenin bir kısım topraklarında yaşıyordu. büyük ihtimalle seneler boyunca ırkçılıkla anılan bir ülkeyi özellikle siyahi bir insanla temsil etmişler.
"germania magna 16 ad" şeklinde başlıyor klip. bizi bu tarihe götürmesinin nedeni, romalı lejyonerle dönemin cermen * kabileleri arasındaki gerginlikler. zaten klipteki bu ilk sahnede lejyoner giysili birkaç kişi ormanda birini arar gibi dolaşırken germania'yı görür. germania birinin kafasını kesmektedir. başta tanımazlar onu ama sonra germania elinde bir kelle ile onlara doğru döndüğünde anlarlar onun kim olduğunu. bu kafa kesme durumu büyük ihtimalle "germania magna 16 ad" döneminde, yani arminius liderliğindeki cermen kabilelerinin, roma generali varus'un üç lejyonunu pusuya düşürerek yok ettiği olayı temsil ediyor. yani germania, roma'nın kafasını kesiyor.
ardından giren astronotlu sahne ve benzeri fütüristik sahneleri en son konuşmak lazım.
sonrasında, kelleyi hâlâ taşımakta olan germania'yı görürüz yeniden, arkasında grubun üyelerinin çakı gibi giyinmiş şekilde yürüdüğü sahnede. hâlâ elde tutulan bu kesik baş, esasında germania'nın elindeki gücü simgeler denebilir. bir yandan da geldiği yeri ve tarihte yaşadıklarını unutmuyor oluşunu da düşündürebilir. arkasındaki çakı gibi beyefendiler de dönemin otorite kaynağı olan kişi, kurum ya da topluluklar olarak değerlendirilebilir.
sonraki sahnede bir savaş alanı görürüz, yerde ölmüş askerler ve ayakta dehşetle manzaraya bakan germania eşliğinde. bu sahnedeki renkler tesadüfen değil, bilinçli kullanılmış olmalı. kırmızı, sarı ve siyahı görüyoruz ağırlıklı olarak. yani almanya'nın bayrak renklerini... bir yandan da şiddet, devrim, dönüşüm gibi bazı olguları karşılıyor bunlar.
muştayla birlikte başlayan kavga sahnesi 20. yüzyıldaki sokak çatışmalarını sembolize ediyor olabilir. zira bu sahnede kontrolsüz bir kavga durumu var. savaş gibi, düzenli ordularla girilen bir mücadeleye benzemiyor. bir yandan da germania'nın kavga hazırlığına katkıda bulunması ve kavgaya gülerek seyirci kalması, dönemin bazı olaylarına acımasızca sessiz kalınmasını anlatıyor olmalı. nazilerin yaptıkları gibi...
sonrasında gün ışığında grubun üyelerini yürürken görüyoruz. arkada ise yanan bir zeplin var ki bu da hindenburg faciasını temsil ediyor. bir yandan da alman tarihindeki teknolojik gelişmelerin ve mühendislik çalışmalarının yıkıcılığına da bir atıfta bulunuluyor olabilir. belki de bazı umutların nasıl yıkıldığına dahi bir göndermedir.
ardından bir ofis içerisinde bir grup insan görülüyor. duvardaki sembolden anlıyoruz ki bunlar doğu almanya'yı temsil ediyorlar. bol miktarda sigara ve alkol * tüketiyorlar. arkada yine tanıdık bir sima var: germania. bir yanda sokak dövüşçüsü gibi takılan alt kademenin yanında, bir yandan bürokrasinin olduğu her yerde...
o dönemdeki kilisenin rolü de elbette unutulmamış. almanya'yı yiyip bitirmeleri, masaya uzanmış germania'nın vücudunu sembolik olarak yemeleri üzerinden anlatılmış. o arada yerlerde de fareler cirit atıyor. bu da belki kara veba illeti sırasında birçok insanın, vebayı tanrı'nın bir cezası olarak görmesiyle ilgili bir sahne olabilir. din adamlarının olduğu sahnelerde bulunmaları bunu sembolize ediyor olabilir. bir başka anlam daha yükleyebiliriz bu fare olayına; din adamları almanya'yı iliğine kadar sömürürken, halkı da fare gibi aşağı görüp "alın, bizim artıklarımızla yaşayın" şeklinde bir muameleyi onlara layık görmüş olabilirler. bu arada almanya'nın, kendisini yiyenlerden birinin yanağını okşamasına bakılırsa, din adamlarının ülkeyi vehalkı halkı bu şekilde sömürmesine seyirci kalındığı sonucunu da çıkarabiliriz. almanya'yı yiyerek tükettikleri masanın altında, oraya hapsolmuş insanlar var. bunların kılıklarına bakınca eş cinseller oldukları sonucu çıkabilir. yine yoruma açık bir sahne. din adamlarının kontrolü altında takılıyor gibi görünüyorlar. bir yandan da baskılandıkları sonucunu çıkarabiliriz. din adamlarının germania'yı canlı canlı yemesini, 30 yıl savaşları sonrasında kıtlıktan kırılan halkın birbirini yemesi olayına da yorabiliriz.
arkasından hapishaneli sahneye geliyoruz. protesto için normalde insanlara çürük domates, taş gibi şeyler fırlatılır ama burada para fırlatılıyor çünkü almanya tarihinde paranın inanılmaz derecede değersizleştiği, ekonomik anlamda kapkaranlık bir dönem var. weimar cumhuriyeti'ne bir atıf gibi duruyor bu sahneler. hitler almanya'sına zemin hazırlayan dönem budur. yine aynı dönem, polis teşkilatının ve güvenlik güçlerinin son derece etkili olduğu bir dönemdir. hapishane sahnesi de bunu sembolize ediyor olabilir. zira tutukluya acımasızca dayak atan ve diğer mahkumlarla itişip kakışan onlarca polis görüyoruz bu sahnede.
peşinden gelen sahne, klibin en çok tartışılan sahnelerinden bir tanesi: toplama kampı. bu esnada arkadan havalanmakta olan v-2 de denen aggregat 4 roketini görüyoruz. modern füzelerin atası olarak biliniyor bu roket. ikinci dünya savaşı sırasında binlercesinin kullanıldığı biliniyor. kampta cezalandırılmak üzere bekleyen 4 kişi görüyoruz. bu esnada till lindemann "deutschland, deutschland über allen" ifadelerini kullanıyor. bu cümle alman millî marşı das lied der deutschen'de geçen "deutschland, deutschland über alles" ("almanya, almanya her şeyin üstünde" anlamına gelen) dizesine bir göndermedir. alman devletlerinin birlik beraberliğine atıfta bulunmak için kullanılmıştı aslında ama nazi almanyasında alman üstünlüğü anlamında kullanılmaya başlandı. till'in kullandığı şekliyle cümle "almanya, almanya herkesin üstünde" anlamına geliyor. bu sahnede germania'yı bu kez de tek gözü kapalı şekilde görüyoruz.
darağacında idamı bekleyen 4 kişiye geri dönelim. bunlardan biri eş cinsel, biri yahudi, bir tanesi siyasi suçlu ve sonuncusu da adi suçlardan dolayı orada. kim oldukları, yakalarında taşıdıkları işaretlerle, sessizce anlatılmış seyirciye. en başta yahudi idam ediliyor ve germania tek gözü kapalı şekilde olanları sadece izliyor yine. sanıyorum bu insanlar aynı zamanda o roketlerin üretiminde çalışan iş gücünü de temsil ediyor.
geliyoruz till'in kadın kılığında olduğu sahneye. kılığına girdiği kişi ulrike meinhof (tam adı ulrike marie meinhof) ve gazeteci, yazar olmasının yanı sıra kızıl ordu fraksiyonu (ya da orijinal adıyla rote armee fraktion) adlı, birçok insanın ölümüne neden olan sol görüşlü örgütün kurucularından biri. sahnedeki kaçış ve polisle çatışma olayı büyük ihtimalle meinhof'un, örgütün bir başka önemli ismi andreas baader'in hapisten kaçmasına yardım etmesini temsil ediyor.
burada ilginç bir şekilde, başına silah dayanmış bir germania görüyoruz. bunun ne anlama gelebileceği hakkında benim de bir yorumum yok açıkçası.
ardından peş peşe yine birtakım karışık toplumsal olayları kısa kısa görüyoruz. kitap yakma, askerle din adamlarının aynı safta yer alması, germania'nın elindeki kesik başı öpmesi gibi sahneler burada kısaca yer alıyor. doğu almanya ofisinin tepelerine yavaş yavaş yıkılması, suçlularla infazcıların yer değiştirmesi, germania'nın büyük bir coşkuyla savaşı başlatması, sokaklarda çıkan molotof kokteylli isyanlar gibi sahneler de burada. tüm bu kargaşalar sırasında bir ara germania'yı ağlarken görüyoruz.
germania'nın köpek doğurduğu bir sahne var. köpek büyük ihtimalle leonberger adı verilen cinsten ve özel bir anlamı var. birinci dünya savaşı esnasında bu hayvanın nesli tükenme tehlikesiyle karşı karşıya kaldı. sonrasında alman hükûmeti bu işe el koydu ve köpeklerin yeniden çoğaltılması sağlandı. dolayısıyla bu sahneyi alman halkının yeniden doğuşu ve ulusal kimliğin yeniden inşası gibi değerlendirmek mümkün.
klibin sonunda germania'yı artık sanki tüm acıların kurtulmuş bir melek gibi görüyoruz. sakinleşmiş. ara ara rastladığımız ve en sonda bir kez daha gördüğümüz fütüristik sahneler daha çok ülkenin geleceğine yönelik olabilir. açıkçası çok anlamlı bir sonuca vardığımı söyleyemem bu sahneler ve kırmızı lazer hakkında.
esasında her izlediğinizde farklı detaylar yakalayabileceğiniz bir klip bu. kaba hatlarıyla incelemek istedim ben sadece. muazzam bir iş çıkarmış grup gerçekten.
şarkının sözleri de kliple birlikte değerlendirilince daha anlamı oluyor.
devamını gör...
26.
hiç anlayamam beynim yetmez ama meja boşuna da yazmaz. beğenin ya. emek var. çok güzel yazmış ben kalp krizi geçiririm benim daha geçirecek yerlerim var. artı rep abi inanılmaz.
devamını gör...