diyaliz

- belirlenmiş moleküllerin seçici bir zardan difüzyonuna diyaliz denir.

- diyaliz işleminde, bir çözeltideki belirli çözünmüş maddeler, seçici geçirgen zarın diğer tarafına konulan farklı bileşime sahip bir çözelti aracılığıyla değiştirilir.

- diyalizde amaç, çözünebilen maddelerin konsantrasyonunun düşürülmesidir.

- böbrek yetmezliği görülen hastalarda, hasta diyaliz makinesine bağlanır. bu hastalarda böbrekler tarafından süzülüp atılamayan zararlı maddeler ve fazla su, seçici geçirgen bir zardan geçirilerek madde yoğunlukları özel olarak ayarlanmış diyaliz sıvısına alınır. bu işlemde hastadan alınan kanın içeriği düzenlenir ve kan hastaya geri verilir.
- - - alıntı - - -

referans: biyoloji dersi notlarıdır. bana ait değildir.

diyalizin iki çeşiti vardır:

- hemodiyaliz: en yaygın uygulanan tedavi şeklidir. hemodiyaliz işlemi için bir ön hazırlık gerekir. hemodiyaliz işlemi için hastanın
uygun bir damar yolunun olması gerekir. genelde hastaların aktif olarak kullanmadığı koluna (solak bireyler için sağ kol gibi) daimi olarak diyaliz yolu açılır. o koldan kan alma, tansiyon ölçmek gibi işlemler yapılmaz. açılan damar yolu iki yollu gibi düşünülebilir. bir damardan kirli kan alınarak diyaliz makinasına aktarılıp kan temizlenir diğer damarla da temiz kanın vücuda dönmesi sağlanır. hemodiyaliz genelde haftada 3 kez 4-6 saat süre ile uygulanır. bu tedavi hastanede ya da bir hemodiyaliz merkezinde uygulanır. hemodiyalizin yaşam kalitesini düşürdüğü, işlem sonrası komplikasyonların ve bulaşıcı hastalık yönünden de riskli olduğu kanıtlanmıştır.

-periton diyalizi: periton diyalizi uygun hastalarda iyi bir alternatiftir. özellikle yeni diyalize başlayan hastalarda periton diyalizi tercih edilirse adaptasyon süreci daha kolay olur. aktif çalışma hayatı olanlar, öğrenciler, bakımını kendileri karşılayabilecek bireyler işlerini aksatmadan periton diyalizi yapabilirler. periton diyalizinin uygulanabilmesi için hastanın karnına önce bir kateter yerleştirilir. kateter ve diyaliz sıvısı arasındaki bağlantı sayesinde sıvı değişimi yapılır. periton diyalizinin avantajları ise hasta evinde kendi kendine diyaliz işlemini yapabilir ya da yine evinde bir makine vasıtasıyla bu işlemi tamamlayabilir. ayrıca enfeksiyon riski hemodiyalize göre daha düşüktür. periton diyalizi daha yavaş olduğu için komplikasyon gelişme riski de düşüktür.

babamın iki böbreği de çalışmıyordu. 7 sene boyunca diyalize girdi gün aşırı. ınsan vücudunu çok yoruyor, zorluyor. diyalize girdiği günler ayağa kalkamazdı.

kaynak

diyaliz, hemodiyaliz ya da periton diyalizi olarak iki farklı uygulama şekline sahip olsa da, halk arasında bu kelime genellikle hemodiyalizi ifade etmek için kullanılır.

hemodiyaliz sonrası hastanın yorgun/bitkin/halsiz olması doğaldır. zira bu uygulama genellikle haftada 3 gün yapılır. ortalama 2 günde bir kabul edersek bu demektir ki; böbreklerinizin 2 günde yapacağı işi hemodiyaliz cihazı 4 saatte yapacak. bir başka deyişle; böbreklerinizin 2 günde yavaş yavaş vücudunuzdan uzaklaştıracağı su ve toksik maddeleri hemodiyaliz cihazı 4 saatte hızlıca uzaklaştırır.

yorgunluk/bitkinlik/halsizlik hissetmede büyük rol suyun hızlıca uzaklaştırılmasına aittir. hemodiyaliz almadığınız 2 gün boyunca fazla suyun çoğu vücut boşluklarında ve dokularda birikir. hemodiyaliz uygulaması ise kandaki suyu çeker. elbette bu sırada vücut boşlukları ve dokulardan kana su geçişi olur ancak 4 saatte çekilen suyun kana geri dönmesi 24 saattir. bu yüzden hemodiyaliz hastalarında ilk 24 saat yorgunluk/bitkinlik/halsizlik görülür.

hemodiyaliz hastaları hemodiyaliz günleri dinlenmeli, ağır iş yapmamalıdır.

hemodiyaliz elbette kimi zorlukları olan bir tedavi şekli. fakat hastalar bilmelidir ki diyaliz bir hastalık değil, diyaliz bir tedavi. siz, son dönem böbrek yetmezliği hastasısınız. hemodiyaliz, periton diyalizi ve böbrek nakli sizin tedavi seçenekleriniz. bunlardan biri uygulanmadığı takdirde hayatınız son bulur. eğer tedavi yönteminiz hemodiyalizse; merkezinizi, hemodiyaliz cihazınızı, yemek arası haplarınızı, tuzsuz ekmeklerinizi sevin. tüm zorluklarına rağmen. bunlar sayesinde hayattasınız. bunlar sayesinde eşinize sarılabiliyor, çocuklarınızla vakit geçirebiliyor, torunlarınızı sevebiliyorsunuz. bunlar sayesinde, kitap okuyabiliyor, müge anlı'yı seyredip şaşırabiliyor, komşunuzla dedikodu yapabiliyor, kedinizle oynayabiliyorsunuz. bunlar sayesinde nefes alabiliyorsunuz: bu nimettir.

tüm son dönem böbrek yetmezliği hastalarına sevgilerimle.

yakın zamanda aile yaşantımıza girecek tedavi biçimi. çok korkuyorum. mümkün mertebe bilgi edinmek lazım tabi. edindikçe buraya yazacağım.

edit 1:
ev diyalizi için yaş, damar yapısı, evin durumu ve yardımcı olacak kişilerin durumları önemli faktörmüş, öyle herkes kafasına göre evde diyaliz alamıyor.

evde diyaliz ile herhangi bir merkezde diyalize girmek arasındaki fark süreymiş. merkezde diyalizde süre kısalması için kanın temizlenme devri hızlıymış. evde mesela o sürenin iki katı oluyor ama devir daha yavaş bu da kişinin daha az yorulmasını sağlıyormuş.

diyalize girmeniz demek her haltı, yani deli gibi sucuk pastırma vb. tuzlu yiyecekleri tüketeceğiniz anlamına gelmiyormuş. diyetinize dikkat ettiğinizde diyaliz süreci de daha sakin geçiyormuş.

diyalize girmeden önce mümkünse erken teşhislerde damara fistül takılması uygunmuş yoksa boyundan girip canınızı çok yakıyorlarmış.

böbrek fonksiyonlarının belirli bir yüzdenin altına düşmesi gerekiyormuş diyalize girmek için. kafanıza göre diyalize giremiyorsunuz. ayrıca prosedürleri çok sıkı zira devlet diyaliz masraflarının tümünü karşılıyor.

izmir bölgesindeki en iyi diyaliz merkezi bornova bölgesinde yer alıyormuş.

bileğinize ya da kolunuza takılan fistül denilen şey sürekli titreşen bir şeymiş. diyalize giren kişi bunun titreşip titreşmediğini diyalize girmeden önce kontrol etmeliymiş. diyalize girmeden önce fistülün takılı olduğu kol mutlaka temizlenmeliymiş. bu kol aynı zamanda darbe, ağır kaldırmalar vb zorlayıcı hareketlerden korunmalıymış.

koca koca makineler küçücük böbreğin yaptığını yapamıyor. akıl almaz bir şey ...