1.
24 kasım 1632'de hollanda'da gözlerini dünyaya açan benedictus di spinoza'nın eseridir etika.
bu eserin oluşmasında babasının onu haham yapma ısrarlarının yanı sıra okuduğu filozoflar descartes, aristoteles, platon ve hatta ibn-i rüşd bile etkili olmuştur. en önemli rasyonalistlerden biri olan spinoza, etika'yı geometrik yöntemle kanıtlanmış ve beş bölüme ayrılmış ahlak şeklinde özetlemiştir zaten bize. ilk bölümüne tanrı hakkında şeklinde bir giriş yapıp tanrı'nın ne olduğunu sorgulamıştır tümdengelim yöntemi ile.
bu eserin oluşmasında babasının onu haham yapma ısrarlarının yanı sıra okuduğu filozoflar descartes, aristoteles, platon ve hatta ibn-i rüşd bile etkili olmuştur. en önemli rasyonalistlerden biri olan spinoza, etika'yı geometrik yöntemle kanıtlanmış ve beş bölüme ayrılmış ahlak şeklinde özetlemiştir zaten bize. ilk bölümüne tanrı hakkında şeklinde bir giriş yapıp tanrı'nın ne olduğunu sorgulamıştır tümdengelim yöntemi ile.
devamını gör...
2.
baruch spinoza'nın ara ara açıp okuduğum eseri.
en anlaşılır çevirisi alfa yayınları tarafından basılmış olabilir. son bölümünden en sevdiğim satırlar:
"...bizi bu tür bir yaşama götüreceğini belirttiğim yol şu an için çok çetin gözükse de, yine de bu yolu bulmak mümkündür. hiç kuşkusuz nadir bulunan bir yolun çetin olması da çok doğaldır. zaten kurtuluşumuz hemen elimizin altında olsaydı ve onu yeniden bulmak için böyle büyük emekler harcamamız gerekmeseydi, bunca insan şimdiye kadar onu hiç mi görmezdi? ama bütün mükemmel şeyler nadirdir ve bir o kadar da zor bulunur"
en anlaşılır çevirisi alfa yayınları tarafından basılmış olabilir. son bölümünden en sevdiğim satırlar:
"...bizi bu tür bir yaşama götüreceğini belirttiğim yol şu an için çok çetin gözükse de, yine de bu yolu bulmak mümkündür. hiç kuşkusuz nadir bulunan bir yolun çetin olması da çok doğaldır. zaten kurtuluşumuz hemen elimizin altında olsaydı ve onu yeniden bulmak için böyle büyük emekler harcamamız gerekmeseydi, bunca insan şimdiye kadar onu hiç mi görmezdi? ama bütün mükemmel şeyler nadirdir ve bir o kadar da zor bulunur"
devamını gör...
3.
ethica ordine geometrico demonstrata
1632/1677 yılları arasında yaşamış hollandalı yazar ve filozof baruch spinoza imzalı 342 sayfalık eserdir.
spinoza öldükten sonra basılmış olan eserin özgün dili latince'dir.
kolay bir eser değildir okurken başınız ağrır, her cümleyi defalarca okumak icap eder. okurken fazlasıyla düşündürür, altını çizmeden okumak ise imkan dâhilinde değildir.
kitabın ana temaları tanrı, ruh, madde, var oluş, özgürlük ekseninde ilerler.
ilk kısım tanrıdan bahseder
yazar tanrının olması için de olmaması için de hiçbir engel olmadığını söyler, cismâni/ cisimsel olamayacağı ama paradoksal biçimde eğer bir kişi tanrı ise maddeden de oluşabileceği ihtimali salık verilmiştir. çünkü tanrısın, her şeye gücü yettiği için kendini yok da edebilir, madde de olabilir ama kendisi başka bir cevher/ töz tarafından yaratılamaz, kitaba göre.
ve der ki bir şeyin nedeni yoksa o şey var olamaz diye ilâve eder. yine der ki tanrıyı anlamak ancak ve ancak sonsuz bir akıl ve muhayyilenin harcıdır. ki evrende olası tanrıdan başka kimsede sonsuz akıl ve us olamayacağı için yine o'nu anlamanın imkansız olduğu üzerinde durur.
mutlak olarak sonsuz bir varlığa, yani sonsuz sıfatları olup başsız ve sonsuz (ezeli) özü bu sonsuz sıfatlarında her biriyle ifade edilmiş olan cevhere tanrı diyorum.
her şeyin niçin var olduğunun ve niçin var olma dığının gösterilecek bir nedeni ya da bir sebebi olmalıdır. diyelim ki, bir üçgen var ise, onun niçin var olduğunu ve hangi nedenin ve sebebin onu var olmaktan alıkoyduğunu açıklamalıdır.
buradan da şu sonuç çıkar ki, tanrı sonsuz bir aklın kavrayabileceği şeyin etker nedenidir (cause efficiente).
*alıntılar dışında her kelime el ile yazılmıştır.
1632/1677 yılları arasında yaşamış hollandalı yazar ve filozof baruch spinoza imzalı 342 sayfalık eserdir.
spinoza öldükten sonra basılmış olan eserin özgün dili latince'dir.
kolay bir eser değildir okurken başınız ağrır, her cümleyi defalarca okumak icap eder. okurken fazlasıyla düşündürür, altını çizmeden okumak ise imkan dâhilinde değildir.
kitabın ana temaları tanrı, ruh, madde, var oluş, özgürlük ekseninde ilerler.
ilk kısım tanrıdan bahseder
yazar tanrının olması için de olmaması için de hiçbir engel olmadığını söyler, cismâni/ cisimsel olamayacağı ama paradoksal biçimde eğer bir kişi tanrı ise maddeden de oluşabileceği ihtimali salık verilmiştir. çünkü tanrısın, her şeye gücü yettiği için kendini yok da edebilir, madde de olabilir ama kendisi başka bir cevher/ töz tarafından yaratılamaz, kitaba göre.
ve der ki bir şeyin nedeni yoksa o şey var olamaz diye ilâve eder. yine der ki tanrıyı anlamak ancak ve ancak sonsuz bir akıl ve muhayyilenin harcıdır. ki evrende olası tanrıdan başka kimsede sonsuz akıl ve us olamayacağı için yine o'nu anlamanın imkansız olduğu üzerinde durur.
mutlak olarak sonsuz bir varlığa, yani sonsuz sıfatları olup başsız ve sonsuz (ezeli) özü bu sonsuz sıfatlarında her biriyle ifade edilmiş olan cevhere tanrı diyorum.
her şeyin niçin var olduğunun ve niçin var olma dığının gösterilecek bir nedeni ya da bir sebebi olmalıdır. diyelim ki, bir üçgen var ise, onun niçin var olduğunu ve hangi nedenin ve sebebin onu var olmaktan alıkoyduğunu açıklamalıdır.
buradan da şu sonuç çıkar ki, tanrı sonsuz bir aklın kavrayabileceği şeyin etker nedenidir (cause efficiente).
*alıntılar dışında her kelime el ile yazılmıştır.
devamını gör...
4.
benediktus de spinoza nın ölümsüz eseri.
ethica ya da spinoza...
spinoza ile karşılıklı oturup konusarak, sohbet ederek, belki birer galon çay eşliğinde yahut fıçılarca şarap tüketerek okunacak, tartışılacak şahane felsefe kitabı.
ethica; tanımlamalar, açıklamalar, aksiyomlar, önermeler ve sonuçlarıyla, kanitlamalariyla ve notlarla örülü zengin içeriği ile mantıktan zerre uzaklaşmadan yörüngesinde tanrıyı anlamaya, duygularımızı, aklımızı ve aklın kudreti ile özgürlüğü, insanin esaretini ve duygularının kuvvetini dert edinmiş bir eserdir.
görseldeki çiğdem dürüşken
çevirisi olup latince'dendir.
ethica ya da spinoza...
spinoza ile karşılıklı oturup konusarak, sohbet ederek, belki birer galon çay eşliğinde yahut fıçılarca şarap tüketerek okunacak, tartışılacak şahane felsefe kitabı.
ethica; tanımlamalar, açıklamalar, aksiyomlar, önermeler ve sonuçlarıyla, kanitlamalariyla ve notlarla örülü zengin içeriği ile mantıktan zerre uzaklaşmadan yörüngesinde tanrıyı anlamaya, duygularımızı, aklımızı ve aklın kudreti ile özgürlüğü, insanin esaretini ve duygularının kuvvetini dert edinmiş bir eserdir.
görseldeki çiğdem dürüşken
çevirisi olup latince'dendir.
devamını gör...