gül ile bülbül

bülbül, ötüşleriyle ağlayıp inleyen, durmadan sevgilinin güzelliklerinden bahseden bir aşığın sembolüdür. gülün dikenleri nasıl bülbülün bağrına saplanıyorsa sevgilinin işkenceleri de aşığın ciğerini deler. gerek tasavvuf gerek de divan edebiyatında bülbül ile gülün halleri neşe, ayrılık, vuslat konuları içerisinde ele alınır. gül naz, bülbül ise niyaz eder.

türk edebiyatı klişesi. realist gözle bakınca biri kuş biri çiçek. erkek bülbül dişi bülbül bulmak için ötüyor divan şairi bambaşka anlamlar çıkartıyor.

şeyh sadi bir rubaisinde bu aşkı şöyle anlatır.
bu aşk o derecedir ki ilanı aşk yeterli olmaz bülbül göğsünü gülün dikenlerine sürte sürte intihar eder.

lisedeki edebiyat derslerimizde, divan edebiyatının çoğunlukla gül-bülbül, aşık-maşuk ilişkisini işlediğini öğrenmiştim. olan o kadar olay sırasında, işlenebilecek belki binlerce konu arasında neden ille de dönüp aşkı anlatmışlar diye düşünür, bir türlü anlamazdım.
sonra aşık oldum. terk edildim, içim sızladı, aşka küstüm ve tekrar aşık oldum. terk ettim, ağlattım, belki beddualar aldım ve yine başka bir aşka düştüm. anlıyorum ki, insanlar büyük olaylar, tarihi etkileyen savaşlar, çoğu kişiyi zalim ölümlere sürükleyen çaresiz hastalıklar... hepsi yaşanırken bile insanoğlu aşkla tutuşmaya, aşkla tutunmaya devam etmiş. hayatta kalmak için sevmiş, sevdiği için hayattan vazgeçmiş, belki sevgisi yerine benliğini terk etmişler.
bu büyük olaylar ve tarihler hâlâ çok önemli gözümde tabii ki. sadece şimdilerde divan şiirlerinin sebebini daha iyi anlıyorum.