gürcistan

bundan on yıl öncesine kadar, özellikle kadın nüfusunun yarısı türkiye'de olan ülke. kadınlar ayda 600 dolara hasta, çocuk, yaşlı bakıyorlar, belli aralıklarla da ülkelerine gidip geliyorlardı.
ankara otogarda doğu karadeniz turizm otobüsleri, bagajları tıklım tıklım eşya dolu gürcüleri ankara'dan gürcistan'a taşırdı. (hâlâ oradaysa khatuna adlı 2metrelik kadına selam olsun)
eh şimdi durumu düzelttiler, türkiye'ye hafta sonu alışverişi için geliyorlar. hakları, 1lari 6.50 türk lirası olmuş. kim gelmez.

ahh güzel gürcistan…. yeşilliğini, havasını, babuşkaların pazarlarını özlediğim ülke

nereden başlasam da size nasıl anlatsam. öncelikle tarihsel olarak 3 bölümdür. hereti, imeriti ve acara.
imeriti ortodoks gürcülerin, acara müslüman gürcülerin bölgeleridir. acara ve çevresinde çok sayıda azeri köyü de vardır. tiflis acara tarafındadır.

bu arada stalin gürcistan gori doğumludur. ikridarı boyunca vefa borcunu gürcistana ödemiş ve rusyanın silah fabrıkalarına ev sahipliği yapmıştır. 2. dünya savaşında savaş stratejisi ile tüm sanayiler rusyanın içerisine çekilmiş ama savaş bitince silah fabrikaları ve palet fabrikaları gürcistana taşınmıştır. (not: gori nin maden suyu çok meşhur bu arada. armutlusu da bir nefis.)

gelelim bugünlerine, sovyetlerin özenli şehir planlamacılığının izlerini hala taşıyan gürcistan’nın en ucra şehrinde bile;
işçi ailelerinin sosyal alanları düşünülerek bir opera binası, tarihi dokulu meydanlar,bir teleferik yada fenüküler ve teleferik/ fenükülerin çıktığı tepede bir park bulmak mümkümdür.

yine gürcistan ortasındaki tskaltubo şehrinde işçilerin kullanımı için buyuk kaplıcalar, sanatoryumlar kalacak evler ; batumda ise deniz kampları mevcuttur.

sovyetler bölgeden çekildiğinden beri tiflis in post modern binaları ile batumun göğe yükselen otelleri dısında bir çivi çakılmadığını size garanti edebilirim. örnek olarak doğal gaz borularının eskiliğinden bir iki kişi parlayınca, gaz borularını açığa alıp yolların üzerinden geçirmeye başlamışlar.

batum kumarhaneler yüzünden sürekli türkiyeden girş çıkışların olduğu, heryerin otellerle dolu oldugu bır şehirdir. evet ön sıralarda lüks binalar, yada dışından giydirilmiş ama altı eski sovyet evleri ile doludur. tiflis daha modern ve eskinin bir arada oldugu bir şehirdir. şehrin ortasında birşekile benzetemediğiniz modern binaları yada heykelleri vardır ama 5 mt gerısınde eski bir yapı görmenız mumkundur.( not 2 : 2010 yada 2011 de aşırı yağışlardan oluşan selde tiflis hayvanat bahçesindeki pek çok hayvan kaçmış, şehirde aslan kaplan avına çıkılmıştır. en son timsahı bulamadıkları haberıne cok gülmüştüm. şehrin ortasında nehir aktığı için allah bilir nereye gitti hayvancağız. )

. şehirler arasında ucsuz bucaksız bereketli ama kimsenın ekmediği topraklarla doludur. ekmiyorlar çünkü halkının gözü fazlasında değil ekseler işleyecek imkanları yok ya da tembeller bilemiyorum.

o zaman birazda halkından bahsedelim; halkı kafkas ırkdır. azerı nufusu da fazladır. her aıleden en az 1 kişi ülke dısında calısmaya gıtmıstır cunku ulke genel olarak fakırdir. yaşlı halk rusça bilir, gençleri ingilizceyi biraz bilir. ortayaş hiçbirini bilmiyor. şehirleri temizdir.. hemen hemen her aile kendı şarabını yapar. güzel şarap yapmak gürcüler için övülesi bir başarıdır. erkekleri pek çalışmaz, genelde kadınları çalışır. kutaisi de akşam ustu olunca mahallenın ihtiyar delikanlıları ellerinde 5 lt ev yapımı şarapları ile sokağın başına çıkar. güneşli ya da yağmurlu olsun sohbet edip içerlerdi. yağmurlu günlerde dondurma şemsiyesi ile sokaktan geçerkenki görüntüleri hala beni gülümsetir.
tifliste her pazar, nehrin karşı kıyısına sovyet bit pzarı kurulur. ama bıldııgınız gibi değil. oyuncaktan, halıya, porselenden, askeri malzemelere kadar. ınanılmaz keyıflıdır. aynı parkta cumartesılerı ressamlar gunudur. mahallı tanınmıs tanınmamıs tanınmak ısteyen ressamlar sergıler acıp eserlerını satarlar.

gurcıstanda en ozledıgım şeylerden bırıde pazarlardır. meyve sebze pazarları. pazar dıyınce yıne aklınıza ulkemızdekı gibi bir yer gelmesın. üzeri brandlarla kapatılmış herkesın tezgahında evının bahcesınde yetıstırdıgı ürüb kadarını sattıgı yerler. 5 kılo alayım dersen yok yanı tezgahta. ama tazecık nefıs. (not 3: bu arada gürcüler kişnişi çok tuketıyorlar. farklı tarı ce kokusu ile benım pek haz etmedıgım bir yeşillik ve maydonoza cok benzer oldugunda aman dıkkat edın karıstırıp almayın. benım bır temcere barbunyam bu karısıklıktan oturu çöpe gitmişti.)


gelelim yemeklerine.
haçapuri, acuruli denilen üzeri açık/ kapalı pideleri vardır. fırından çıkınca üzerine bir yumurta kırarlar sıcagı ıle pişer tadını yıllarca unutamazsınız. harika tatlıları vardır ki bence ispanyol tatlılarından bile başarılıdır. milföyü çok kullanıyorlar farklı tarıflerde ancak lezızdır.
çok güzel peynirleri vardır yine bölge bölge farklı. ben bır gıtsem bır valız getırecegım o kadar özledim. meyve sebzeler hep cok lezzetlı ve doğal zaten anlatmıştım. yanı asla aç kalmazsınız.
daha d uzatırım aslında cunku ozlemısım. hayatımın en guzel zamanlarından biridir gürcistan. halkı cok hoş gerçekten. avrupa halkı gıbı kıbırlı degıldır. doğal, sıcak kanlı ve meraklıdır. olurda denk gelırsenız bır de dugunlerıne katılmanızı cok ısterım. boynuzdan şarap içmeden dönmeyin.

69.700 km karelik alana sahip 3.6 milyon nüfuslu kuzeyinde rusya güneyinde türkiye olan kafkasya ülkesi

sonuk 1 ulke bence. bizim azerbaycan'in laciverdi

parası son 5 yılda türk lirası karşısında 6 kat değerlenmiş ülke.

karadenizde fındık hasadında amelelik,türkiyede piyasanın altında yaşlı bakıcılığı yapmaya muhtaç duruma gelip,batum gibi kumarın fuhuşun kara paranın,türkiyenin en yamuk tiplerinin çekim merkezi olan bir ülkede hem de tarım ve gıda sanayiinden başka ekonomisi olmayan bir ülkede yaşayanlar bir düş gördüler.bu makus kaderleri sona ermiş,ab kapısı onlara açılmış,serbestçe avrupaya gidebilecekleri bir düştü bu.ab fonları yardımları da cabasıydı.ukrayna-rusya savaşı talihlerini döndürmüş,batının ileri karakolu olacaklardı.düş kısa sürdü,rusya aynen abhazya ve osetyada yaptıgı gibi durucu darbeyi indirdi.açıkçası artık gürcistanı pek de iyi günler beklemiyor gibi.ülke bu gidişle bir iç çatışmaya evrilebilecek kaotik bir toplumsal sürece girdi,sokak darbesiyle meclisi ve hükümeti devirmede oldukça deneyimli bir halk ama bu kez sert bir kayaya çarptılar.