internet olmadan önce ne yapıyorduk sorunsalı

oyun oynuyorduk. kimse hayatında olup bitenlerin ve yediklerinin fotoğrafını çekmiyordu. yaşıyorduk, tam mânâsıyla yaşıyorduk.

zed's dead baby ukdesi.

mahallede arkadaşlara laf atıyorduk.
aynı sözlükte yaptığımız gibi.
nerden nereye.

internet yok muydu. bana var dedilerdi.

sabahlara kadar oynadık, sabahlara kadar...

ip atlayıp bisiklet sürüyorduk. çamurdan tabak çanak yapar evcilik oynardık. günümüz çocukları çocukluk bile yaşayamıyor artık

internet yokken hiçbir şey yapmıyormuşuz hissi veren fakat internet olmadan çok şey yaptığımız dönemler bütünü.

gerçekten çocukların oyun oynadığı, arkadaşlıkların kurulduğu, komşuluğun sadece karşı komşundan değil, sokağın sonundaki evin hatta ve hatta komşunuzun tanıdığı, akrabası, çevresi yakın sokaklardaysa onları bile tanıyabildiğiniz, insanların iletişimde olduğu zamanlardı. gerçi internet hayatımıza bu kadar girdi de ne oldu? biraz da onu sorsalar keşke.

o zamanlar daha sıkıcıydı.
hiç de özenilir zamanlar değildi.

internet öncesinde bbs'ler vardı hitnet vardı.
ondan önce ev telefonları vardı.
ondan önce çevirmeli telefon, telefon kulübeleri vardı postaneden telefon yazdırma vardı.
ondan önce mektup/telgraf vardı. (bir ilden diğerine 15 günde giderdi normal mektup. sonra aps -acele posta servisi- çıktı.)
ondan önce posta güvercinleri
ve öncesinde de herhalde duman vardı.

kısacası insanlar öyle ya da böyle bir şekilde hep haberleşmişlerdir sıkmayın canınızı.

televizyon, radyo gibi medya araçlarına çok vakit harcanıyordu.
komşu gezileri çok daha sık yapılırdı.

sokakta akşama kadar ya top ya da saklambaç oynardık. tuğladan çorba gazoz kapaklarından taso yapardık. bira kapakları haram diye onlarla oynamazdık. köklediğimiz adamın karizması çizilmesin diye en sevdiği misketi veya tasoyu almazdık. su balonu alır mahalledeki kızları korkuturduk. annemler çatıda halı yıkarken leğende havuz başı keyfi yapardık. gün boyu çivi toplar 2.5 litrelik kola şişesine doldurur hurdacı abiden alınan 1 lirayla 10 kuruşluk cipslerden alırdık. böyle salakça şeyler işte.

radyolar, televizyon programları ve dizileri; komşu ve akraba gezmeleri, arkadaş buluşmaları çok daha güzel, keyifli ve kıymetliymiş o zamanlar çünkü insanlar telefon ekranlarına gömülmek yerine birbirlerinin yüzüne bakıp iletişim kuruyormuş, şimdi yan yanayken bile iletişim kuramıyoruz, karşındaki insan sen cümle kurarken telefonuyla ilgileniyor...
gel de olduğun yerden, bulunduğun ortamdan keyif al...

ben de küçükken anneme babama "televizyon yokken siz ne yapıyordunuz?" diye sorardım. oturup birbirlerine hikayeler anlatıyorlarmış. bir gün köyde babamın arkadaşlarından birine dedim "siz tv yokken birbirinize hikayeler anlatıyormuşsunuz" diye. adam "yemiş oğlum baban seni, kahvede kağıt oynayıp tarlaların oraya gidip içiyorduk, sevdiğimiz kızların evinin önünde mart kedisi gibi dolanıp kızın anası babası tarafından kovalanıyorduk yeri geldiğinde, ne hikaye anlatması ank" dedi. ulan baba ulan baba. yaşım da ufak değildi lan. hadi o salladı ben niye yedim. hakkaten ne hikaye anlatması. 18 yaşında delikanlı ne anlatacak hikaye olarak?

asıl konuya dönersek, kapat abi interneti. bak bakalım nasıl yaşanıyormuş. ciddiyim. ilk başta canın çok sıkılacak. sonra kendine farklı uğraşlar edineceksin. bu yani.

sizi bilmem ama ben, o dönemlerde* yurtta kaldığım için zaten yatış, kalkış, yemek, okul, ders çalışma saatleri vs. her şey planlı olduğundan boş kalan zamanlarımda arkadaşlarla sohbet eder, walkman dinler, kitap okur, okuduğum kitaplardan özetler çıkartır, günlüğüme yazılar yazardım. zaten yurtta başka türlü zaman nasıl geçerdi ki?

ansiklopedi okuyorduk.

brek break, arkadaş arıyorum!

sokakta oyun oynayan, geceleri saklambaçtan çok keyif alan bir nesil vardı.

hobi denilen bir şey vardı.
kitap okunurdu.
arkadaş çevresi diye bir şey vardı.
mahalle maçları vardı.
kaave vardı.
dernekler vardı.
insanlar huyunu suyunu az da olsa bildiği kadınlarla, erkeklerle "takılır", şimdiki gibi tanımadığı kadının evine gidip böbreklerini bırakıp dönmezdi.
internet iyi bir icat. tabi iyi kullanırsan.

sabah akşam sokaktaydık, ne televizyon ne internet umrumdaydi. vardı ikisi de ama daha eğlencelisi arkadaşlarımla kurguladığımız oyunlar.

those were the days, my friend
we thought they'd never end
we'd live the life forever and a day
windows and computers
were rather unheard tunes
for we were young and sure to have our way
la-la-la-da-da-da
la-la-la-da-da-da
da-da-da-da, la-da-da-da-da

cevap bekleyen bir sorunsal.

cevap; kitap okuyorduk!