1.
japonisme veyahut japonizm, batı kültüründeki japon etkisini anlatan bir terimdir. 1800'lü yılların ikinci yarısında japonya ile dış ticaretin tekrar açılması sonucu 19. yüzyıl batılı sanatçıları arasında çıkan ve japon sanatının popülerliğine, etkisine atıfta bulunan bu terimin çıkış noktası için biraz daha geriye gitmek gerekir.
1639-1854 yılları arasında, japonların ticaret yaptıkları ülkeler hollanda ve çin'di. bu izole duruma rağmen batılı fikirler hollandalılar aracılığı ile japonya'da yayılıyor; japonya'daki gelişmeler de hollandalılar tarafından avrupa'da duyuruluyordu. 1868 yılında yaşanan bir değişiklik sonrası japonya'nın dünyanın kalanı ile ticareti tekrar başladı. fotoğraf gibi batılı terimler japon sanatçıları etkileyince geleneksel ukiyo-e sanatı zamanla miadını doldurmaya başlamıştı. neredeyse değersiz olan parçalar ihraç edilen malları paketlemek için kullanılmaya başlanınca, avrupa'da keşfedilmeleri gerçekleşti. ve sonuçları büyük oldu. resimlerde işlenen gündelik konula, bakış açıları, perspektif ve renk kullanımı gibi fikirler avrupalı sanatçıları şaşkına çevirdi. daha önce batı'da duyulmamış bu tür fikirlerin ortaya çıkması empresyonist, post-empresyonist, art nouveau sanatçılarını etkilemişti. bu yeni akıma fransa'da ''japonizm'' denmeye başlanmıştı. (le japonisme)
1872 yılında fransız sanat eleştirmeni philippe burty tarafından ilk kez kullanılan terim sadece görsel sanatlarda değil; mimarlık, peyzaj, bahçecilik ve giyim alanlarında da bir etkiyi ifade etmekteydi. japonya'nın dünya ticaretine tekrar açılması sonucu siparişlerle beraber gelen ukiyo-e eserler avrupa'da büyük ses getirmiş, izlenimcilik - empresyonizm akımı üzerinde büyük etki göstermişti.
japonya'dan gelen yelpaze, ipekler, porselen gibi örnekler ile 19. yüzyılda avrupa'da patlama yapan bu japon sanat çılgınlığı ile gelen sanat fikirleri, geleneksel akademik batı sanat fikirlerine karşıydı. yüzyıl sanatçıları bu fikirlerden ilham aldılar. bu akımın başlamasına ön ayak olmuş ressamlar arasında édouard manet, claude monet, james tissot, edgar degas, james mcneill whistler gibi isimleri de saymak gerekir. van gogh, william merritt chase, george hendrik breitner gibi isimleri de akımın yayılması adına yaptığı çalışmalar ile anabiliriz. tabii ki japonisme'nin, var olan oryantalist yaklaşım üzerine inşa edilmiş olduğunu da söylemek mümkündür.
kaynakça ve daha fazlası: wikipedia - japonisme, vikipedi - ukiyo-e, wikipédia - japonisme, khanacademy.org, tate.org.uk, theartstory.org, study.com, mymodernmet.com, gerçekten bilmeniz gereken 50 sanat fikri, susie hodge
1639-1854 yılları arasında, japonların ticaret yaptıkları ülkeler hollanda ve çin'di. bu izole duruma rağmen batılı fikirler hollandalılar aracılığı ile japonya'da yayılıyor; japonya'daki gelişmeler de hollandalılar tarafından avrupa'da duyuruluyordu. 1868 yılında yaşanan bir değişiklik sonrası japonya'nın dünyanın kalanı ile ticareti tekrar başladı. fotoğraf gibi batılı terimler japon sanatçıları etkileyince geleneksel ukiyo-e sanatı zamanla miadını doldurmaya başlamıştı. neredeyse değersiz olan parçalar ihraç edilen malları paketlemek için kullanılmaya başlanınca, avrupa'da keşfedilmeleri gerçekleşti. ve sonuçları büyük oldu. resimlerde işlenen gündelik konula, bakış açıları, perspektif ve renk kullanımı gibi fikirler avrupalı sanatçıları şaşkına çevirdi. daha önce batı'da duyulmamış bu tür fikirlerin ortaya çıkması empresyonist, post-empresyonist, art nouveau sanatçılarını etkilemişti. bu yeni akıma fransa'da ''japonizm'' denmeye başlanmıştı. (le japonisme)
1872 yılında fransız sanat eleştirmeni philippe burty tarafından ilk kez kullanılan terim sadece görsel sanatlarda değil; mimarlık, peyzaj, bahçecilik ve giyim alanlarında da bir etkiyi ifade etmekteydi. japonya'nın dünya ticaretine tekrar açılması sonucu siparişlerle beraber gelen ukiyo-e eserler avrupa'da büyük ses getirmiş, izlenimcilik - empresyonizm akımı üzerinde büyük etki göstermişti.
japonya'dan gelen yelpaze, ipekler, porselen gibi örnekler ile 19. yüzyılda avrupa'da patlama yapan bu japon sanat çılgınlığı ile gelen sanat fikirleri, geleneksel akademik batı sanat fikirlerine karşıydı. yüzyıl sanatçıları bu fikirlerden ilham aldılar. bu akımın başlamasına ön ayak olmuş ressamlar arasında édouard manet, claude monet, james tissot, edgar degas, james mcneill whistler gibi isimleri de saymak gerekir. van gogh, william merritt chase, george hendrik breitner gibi isimleri de akımın yayılması adına yaptığı çalışmalar ile anabiliriz. tabii ki japonisme'nin, var olan oryantalist yaklaşım üzerine inşa edilmiş olduğunu da söylemek mümkündür.
kaynakça ve daha fazlası: wikipedia - japonisme, vikipedi - ukiyo-e, wikipédia - japonisme, khanacademy.org, tate.org.uk, theartstory.org, study.com, mymodernmet.com, gerçekten bilmeniz gereken 50 sanat fikri, susie hodge
devamını gör...
2.
japonism paris'te yayılmaya başlıyor.
1867'te o zamanların en büyük resim etkinliklerinden biri olan 4. paris dünya fuarına japonya da katılıyor.
1888'de ise, paris sokaklarında dolaşan van gogh ise, japonizmden etkilenerek, japon üslubuna benzer bir manzara bulabilmek amacıyla 1888’de fransa’nın güney şehirlerine gidiyor.
ressam paul gauguin’e burada bir mektup yazıyor. yazdığı mektupta; ''japonya’ya şurası benziyor olabilir mi, ya da şurası'' diye dışarıyı izlediğini yazıyordu.
(bkz: ukiyo-e) sanatı batıdan renkler, çizimler, desenler, derinlik vss anlamında çok farklı olmasına rağmen, van gogh bile bu tarzda resim yapmayı istemiştir.
birinci resimde japon sanatçı, keisai eisen, oiran'ı
ikinci resimde ise onun van gogh tarafından yeniden yorumlanmasını görüyoruz.
birinci resimde, katsushika hokusai, manga 12, baskı resimlerinden biri ve edgar degas'ın bnları tekrar yorumladığı resmi görebilirsiniz.
edgar yeniden yorumlarda kadınların yüzünü asla göstermemiştir.
şurada ukiyo-e den etkilenilerek yapılan bir çok yorumlamayı görebilirsiniz. ameblo.jp/akanekanon/entry-...
1867'te o zamanların en büyük resim etkinliklerinden biri olan 4. paris dünya fuarına japonya da katılıyor.
1888'de ise, paris sokaklarında dolaşan van gogh ise, japonizmden etkilenerek, japon üslubuna benzer bir manzara bulabilmek amacıyla 1888’de fransa’nın güney şehirlerine gidiyor.
ressam paul gauguin’e burada bir mektup yazıyor. yazdığı mektupta; ''japonya’ya şurası benziyor olabilir mi, ya da şurası'' diye dışarıyı izlediğini yazıyordu.
(bkz: ukiyo-e) sanatı batıdan renkler, çizimler, desenler, derinlik vss anlamında çok farklı olmasına rağmen, van gogh bile bu tarzda resim yapmayı istemiştir.
birinci resimde japon sanatçı, keisai eisen, oiran'ı
ikinci resimde ise onun van gogh tarafından yeniden yorumlanmasını görüyoruz.
birinci resimde, katsushika hokusai, manga 12, baskı resimlerinden biri ve edgar degas'ın bnları tekrar yorumladığı resmi görebilirsiniz.
edgar yeniden yorumlarda kadınların yüzünü asla göstermemiştir.
şurada ukiyo-e den etkilenilerek yapılan bir çok yorumlamayı görebilirsiniz. ameblo.jp/akanekanon/entry-...
devamını gör...