kazan kaldırmak

dilimize yeniçeriler tarafından kazandırılan, resmen yöneticiye karşı gelmek, ayaklanmak, isyan başlatmak anlamlarına gelen deyim. esasen tarihi bir gerçekliğe dayanır. öyle ki; yönetimden hoşnutsuz olan yeniçeriler, et meydanı'nda toplanır, "istemezük (istemeyiz)" nidaları eşliğinde koca kazanlarını (evet, bildiğiniz kazan) kaldırır, devirirlerdi. bu eylem ilgili yöneticiye karşı (artık sadrazam mıdır, divan-ı hümayun üyesi midir, yoksa padişahın bizzat kendisi midir bilinmez) başlatılan ayaklanmanın apaçık ilanı niteliğinde idi. aynı zamanda yönetime karşı son bir uyarı, son bir "bizi mutlu etmezseniz kötü olur" mesajıdır. nitekim koskoca padişahtan, koskoca sadrazam efendi hazretlerinin kellesinin istendiği; padişahın da zavallı kulundan biçare halde vazgeçtiği dahi görülmüştür.

dönemin yazar kasa fırlatma olayı.

osmanlı döneminde yeniçerilere, pilav konulan kepçeyle hoşafta konuluyormuş. çeriler yağlı hoşaf içmek istemediklerini söyledikleri halde bu durum devam edince, kazanları ters çevirip isyan etmişler. bu deyim oradan gelir.

not;evde son bir aydır yemekleri ben yaptığım için hane halkından beklediğim hamledir.