kırgızistan sovyet sosyalist cumhuriyeti

kırgızistan sovyet sosyalist cumhuriyeti, 1936-1991 yılları arasında hüküm sürmüş 15 sovyet sosyalist cumhuriyeti'nden birisi olup başkenti bişkek[frunze] idi. her ne kadar sscb döneminde kırgızistan'ın okuryazarlık oranı yükselse de diğer türk cumhuriyetleri'nde olduğu gibi ağır bir ruslaştırma politikaları vardı. bunun en somut kanıtı da kırgız türkçesi'nin zorla kiril alfabesi'yle yazdırılması ve geçmişin unutturulmasıydı.

kırgızlar rus etkisini seviyorlar bence. coğrafi konum açısından merkeze çok uzak ve çin'e çok yakınlar. çin'den her anlamda korunmanın ve etkisinden kaçınmanın en temel yolu rusya'ya yakın kalmak. sovyetler döneminde çok acılar çekmişler, bağımsızlık süreci de çok sancılı olmuş. bişkek'teki milli güzel sanatlar müzesinde bunlarla ilgili çok belge fotoğraf vs var. ancak halkın büyük bölümü boomers, x ve y kuşakları sovyetler dönemini özler ve arar durumdalar. yeni kuşaklar ise kaçmanın derdinde çünkü belirsizlik ve geleceğe dair güvensizlik var. diğer yandan her şeye rağmen türk kültürü şahane korunmuş. insan çocukluktan hatırladığı veya kendisine anlatılan bir çok geleneksel kültür öğesini görüyor, kökenini anlıyor. şamanizm temelli bir islam anlayışı var. islam coğrafyasından uzakta olduklarından arap kültürü hiç gelmemiş. allah'a şamanist ritüellerle ibadet ettikleri bir anlayış gelişmiş. bu da kadını hep etkin, güvende ve eşit tutmuş. sovyetlerin dinsizlik baskısıyla büyüyen kuşakları gayet iyi eğitimli ve bilinçli bir şekilde laikliğin öneminin farkındalar. son olarak da oldukça demokratikler. ekonomi kötü gittiğinde herkes ayaklanıyor ve hükümet devriliyor.
tüm bunların; çektirdiği acılara rağmen sovyet etkisi olduğunu düşünüyorum. rusya'nın etkisi ve desteği ile hızla gelişiyorlar, ekonomileri de fena gitmiyor.
yani çin yahut ortadoğu, arap etkisindense rusya onlar için daha yararlı. tabii ki karşılıklı bir yarardan bahsediyoruz.