kült film

sinemanın belki de üzerinde en fazla tartışılan film türüdür, kim ne derse desin net bir tanımı yoktur.

gene de asgari müşterekte birleşilen özelliklere göre, bir film aşağıdaki özellikleri aynı anda taşıyorsa bu kategoride değerlendirilebilir:

- genellikle kendisine bağlı izleyici kitlesi edinebilmiş,
- zaman içerisinde bu izleyici kitlesi üzerine yeni hayran kitlesi ekleyebilmiş,
- çekildiği zaman diliminde döneminin ana akım filmlerinden ayrılan film olması.

kült filmlerin düşük bütçeli ve b sınıfı filmler olduğuna dair bir inanış olsa da john carpenter'ın 1982 yapımı the thing filmi bunun için doğru, wachowski kardeşlerin the matrix serisi ise bunun için yanlıştır.

klasik filmden kült film olmaz diye de bir görüş olsa da bu da yanlıştır. stanley kubrick' in a clockwork orange (otomatik portakal) filmi bir klasiktir ve kült bir filmdir.

kült kelimesi latince tapınma manasına gelen cultus kelimesinden gelmiş olmasına rağmen türk dil kurumu sözlüğünde nedense belli bir dönemde aşırı ilgi gören film vb gibi yanlış bir manada kullanılıyor. yukarıda anlatılanın nedense tam tersi bir tanım yapılmıştır.

kült yazar, kült kitap gibi ifadeleri gündelik hayatta sık kullanırız. kullanılan sık ifadelerden biri olan kült filmde, hakkında çok çeşitli tartışmalar bulunan bir terimdir.
dün şiddetli bir tanesi, kafa sözlüğün dizi ve film kulübü, dc kanalında gerçekleşti. matrix’in kült mü sorusu tartışmanın çıktığı noktaydı.
ismini vermek istemediğim bir yazar( zarathustra godot ), seyirci kitlesinin belirleyici bir unsurlardan biri olduğunu dile getirdi.
şiddetli sataşma içeren bu yazı; kült nedir? neye kült denir? gibi sorulara ‘’cevap arama’’ ekseni üzerine dönecektir.
sevgili dostlar;
ben bu tartışmayı kaybeden taraflardan biriyim. zira zamanı değişse de insanın vizyonuna kattığı unsurları barındıran filmlere ’’ kült’’ filmdir dedim.
peki gerçekten, zaman ve mekandan bağımsız, insanın ruhuna bir şey katan film, kült olup olmadığını belirler mi?
öncelikle neden böyle bir argümanın arkasında durdum, onu açıklamam gerekiyor.
latince bir sözcük olan ‘’cultura’’, eğitim, bedene ve ruha iyi gelecek şey anlamına gelir. kült kavramı buradan türemiştir.

sinema sektöründe ise 1920’lerde kullanılmaya başlasa da 1970’lerde dilimize pelesenk olmaya başlamıştır efem. webcache.googleusercontent....
1970’lerde anaakım sinemaya karşı olarak, üniversiteli öğrencilerin, düşük bütçeli yeraltı filmleri, bu dönemde üni dışına yayılarak, gece gösterilmeye başlanmış. kendine ‘’özgü’’ seyircileri oluşturmuş. bu filmlerin müdavimleri, geceyarısı gösterilere akın akın gitmeye başlamıştır. kısacası ortaya çıkışı bir çeşit hollywood rönasansı diyebiliriz.
rönasans nasıl oluyor peki.
___ kült filmlerde star olmaz, ‘’tip’’ler olur. filmleri tipler taşır. anaakım bir filmi selma hayek başrolünde diye izleyebilirsiniz. ancak kült filmde frida için izlersiniz.
___kült filmlerde ‘’fan’’ kavramı olur. fanlar, kült filmlere sıkı sıkıya bir sadakat içindedir. zamanla bağlılıkları azalmaz.
____ kült film, kapitalist sistemin ana akım sinema kültürüne, karşı alternatif olarak çıkmıştır. tüketici kültürüne ‘’pasif’’ bir direniştir. bu nedenle kült film aykırıdır.
___ kült film sevenler içeriğinden bişe anlamasa da olur. hatta film herhangi bir içeriğe sahip olmayabilir. hatta çok kötü bir film olabilir. örneğin 2003 yapımı the room ‘’en kötü filmler ‘’ arasında gösterilse de kült bir film olarak kabul edilir. kemik kitlesi, bu filmi ‘’özel seans’’la izler. özel bir takım davranış biçimlerini hep birlikte uygular. filmi izlerken, ancak birbirlerini anlayacakları özel bir dil kullanırlar.
___ izleyici kitlesinin az, ya da çok oluşu önemli değildir. star wars, matrix gibi filmler çok gişeli filmlerdir. ancak külttürler.
___ düşük bütçeli olmak zorunda değillerdir. matrix, star wars düşük bütçeli filmler olmamasına rağmen, kültürler.
___kült filmler seyircisi kendini ‘’farklı’’ hisseder. bu sebeple bir yere ‘’ait olma’’ sonsuz bir sadakati de beraberinde getirir.
___kült filmlerin seansı bile farklıdır. genellikle gece yarısı seanslarında gösterime girerler.
kısaca bir kült filmi kült film yapan özellik, asla ‘’neden ‘’, ‘’niçin’’ sorularının cevaplarını alamamamanızdır.

maskeli beşler serisinin başını çektiği film türüdür. haa bir de destere geldi aklıma.

sebahat ve melahat olabilir.