1.
devamını gör...
2.
mö 475-221 tarihinde çin'de ortaya çıkmış olan yönetim fikridir. katı yasalar, güçlü bir merkezi otorite ve sıkı disiplin ilkesine dayanır.
çin o dönemlerde 7 ayrı devletti. siyasi durumu anlatacak şekilde aşağıya bırakıyorum devlet isimlerini.
qin: batıda, en güçlü devlet (qin shi huang’ın krallığı).
chu: güneyde geniş topraklara sahipti.
qi: doğuda, güçlü bir deniz ticareti vardı.
yan: kuzeydoğuda, göçebelerle savaşıyordu.
zhao: orta kuzeyde, askeri gücüyle tanınıyordu.
wei: orta çin’de, eski jin krallığı’ndan ayrılmış bir devletti.
han: küçük ama stratejik bir konuma sahipti, ilk fethedilen krallıktı.
bunların arasında qin olan en güçlüsü haline geldi. qin shi huang isimli bir adam imparator oldu. ( tahta çıkana kadar çok acılı bir dönemden geçmiş. üzülüyor insan neyse )
bu adam o kadar fazla entrika ve bencillik görmüş ki paranoyaklık seviyesinde level atlamış. ama korkak değil tam tersi çok cesurmuş.
kendi kendine demiş ki " ulan insan doğası gereği bencil ve çıkarcı bunları kontrol etmenin tek yolu mutlak korku ve keskin kurallar. asla affetmek yok. ceza her türlü verilmeli. " tam bu düşüncelerle boğuşurken bunu daha da sistematik hale getiren bir felsefi akım kurucusu geliyor saraya. sonra samanlık seyran oluyor. o adam da han feizi.
neyse feizi, huang'a veriyor veriştiriyor. ikisi öyle kurallar koyuyorlar ki artık imparatorun halkı kontrol etmesine bile gerek kalmıyor. bürokrasi delicesine herkesi denetliyor ve ağır cezalar uyguluyor kuralsızlara karşı.
ayrıca bu imparator meşhur çin seddini yapan kişi.
sonra qin diğer bütün devletleri yutuyor. ilk defa çin merkezi hale geliyor. çin'i birleştirmiş adam yani. ki o döneme kadar her imparatorun hayali bu.
modern çin'de de bu akım tekrar komünist parti döneminde alevleniyor. ve günümüz çin'i de legalizm çevresinde toplanıyor.
batı dünyasında ise özellikle 1900'lerden sonra " baskı halkı isyana yöneltir bu da devleti çökertir" fikri yaygınlaşıyor. hala günümüzde avrupa bunu savunmaktadır. lakin işler öyle gitmiyor;
legalizm'de problem yoktu. tam anlamı ile doğru uygulanamıyordu. şimdi bunu çin doğru uyguladı ve süper güç haline gelmeye başladı. avrupa birliği ise şu an kendi fikirleri altında ezilmekte.
tabi halk olarak legalizm işimize gelmez. ben şahsen kendi hayatımda istemem ama " abi legalizm varsa devlet çöker " fikri çürütüldü.
legalizm halk refahını veya mutluluğunu hedeflemez. devlet önceliği vardır tamamen. her şey devlet için feda edilebilir. kimse kurallardan daha üstün değildir. asla ceza indirimi olmaz. çok köşeli bir bürokrasi ve hukuk düşünün kafanızda
burada o meşhur sorular devreye girer; güç aslında nedir? neyi hedeflemelidir?
çin o dönemlerde 7 ayrı devletti. siyasi durumu anlatacak şekilde aşağıya bırakıyorum devlet isimlerini.
qin: batıda, en güçlü devlet (qin shi huang’ın krallığı).
chu: güneyde geniş topraklara sahipti.
qi: doğuda, güçlü bir deniz ticareti vardı.
yan: kuzeydoğuda, göçebelerle savaşıyordu.
zhao: orta kuzeyde, askeri gücüyle tanınıyordu.
wei: orta çin’de, eski jin krallığı’ndan ayrılmış bir devletti.
han: küçük ama stratejik bir konuma sahipti, ilk fethedilen krallıktı.
bunların arasında qin olan en güçlüsü haline geldi. qin shi huang isimli bir adam imparator oldu. ( tahta çıkana kadar çok acılı bir dönemden geçmiş. üzülüyor insan neyse )
bu adam o kadar fazla entrika ve bencillik görmüş ki paranoyaklık seviyesinde level atlamış. ama korkak değil tam tersi çok cesurmuş.
kendi kendine demiş ki " ulan insan doğası gereği bencil ve çıkarcı bunları kontrol etmenin tek yolu mutlak korku ve keskin kurallar. asla affetmek yok. ceza her türlü verilmeli. " tam bu düşüncelerle boğuşurken bunu daha da sistematik hale getiren bir felsefi akım kurucusu geliyor saraya. sonra samanlık seyran oluyor. o adam da han feizi.
neyse feizi, huang'a veriyor veriştiriyor. ikisi öyle kurallar koyuyorlar ki artık imparatorun halkı kontrol etmesine bile gerek kalmıyor. bürokrasi delicesine herkesi denetliyor ve ağır cezalar uyguluyor kuralsızlara karşı.
ayrıca bu imparator meşhur çin seddini yapan kişi.
sonra qin diğer bütün devletleri yutuyor. ilk defa çin merkezi hale geliyor. çin'i birleştirmiş adam yani. ki o döneme kadar her imparatorun hayali bu.
modern çin'de de bu akım tekrar komünist parti döneminde alevleniyor. ve günümüz çin'i de legalizm çevresinde toplanıyor.
batı dünyasında ise özellikle 1900'lerden sonra " baskı halkı isyana yöneltir bu da devleti çökertir" fikri yaygınlaşıyor. hala günümüzde avrupa bunu savunmaktadır. lakin işler öyle gitmiyor;
legalizm'de problem yoktu. tam anlamı ile doğru uygulanamıyordu. şimdi bunu çin doğru uyguladı ve süper güç haline gelmeye başladı. avrupa birliği ise şu an kendi fikirleri altında ezilmekte.
tabi halk olarak legalizm işimize gelmez. ben şahsen kendi hayatımda istemem ama " abi legalizm varsa devlet çöker " fikri çürütüldü.
legalizm halk refahını veya mutluluğunu hedeflemez. devlet önceliği vardır tamamen. her şey devlet için feda edilebilir. kimse kurallardan daha üstün değildir. asla ceza indirimi olmaz. çok köşeli bir bürokrasi ve hukuk düşünün kafanızda
burada o meşhur sorular devreye girer; güç aslında nedir? neyi hedeflemelidir?
devamını gör...