marmaray

eski gebze-haydarpaşa ve sirkeci-halkalı banliyö hatlarını bağlayan mega-banliyö gibi bir hattır. diğer hatlara pek fazla aktarması yoktur ama yine de yenikapı istasyonundaki yoğunluktan sorumludur.

küçükçekmece tarafında oturup karşıya geçmek isteyenler için büyük nimettir. diğer türlü otobüse bin metrobüse aktar, orada turşu bidonunda gibi 1 saatte yol al falan, işkence.

istanbul için en önemli toplu taşıma kanallarından biridir. mega şehirler için raylı toplu taşıma olmazsa olmaz. hele istanbul gibi köyden bozma çarpık bi mega şehir için araba son tercih olmalı.
zamanla bağlanacak yeni metro bağlantıları ile verimini daha da arttıracağına inandığım araç...

istanbul trafiğinde her geçen gün önemi artan raylı sistemdir. marmaray güzergahı işine yararken arabayla çıkanın aklına şaşayım(pandemi gerekçesi hariç). durakları sık olduğu için biraz yavaş gider ama alternatifi trafikte beklemek veya metrobüs'te akraba sahibi edinmek olduğundan tolere edilebilir.

depreme dayanıklı değilse, deprem olduğunda insanların boğula boğula diri diri can vereceği yerdir. istanbul'da bundan ciddi endişe duyan insanlar var.

geçenlerde ilk defa binmem ile önyargı oluşturmuş ulaşım aracı. ilk kez binmişim, tek başıma binmişim, amacım çoğunluk gibi karşıya geçmek, yht sağolsun bu aralar halkalıya kadar gitmiyor. kucağımdaki çantamla birlikte üçlü oturma yerinin ortasına oturmuş durakları takip etmeye çalışıyorum. birden amcanın biri geldi başıma dikildi, isterseniz yanıma oturabilirsiniz diyorum hafiften toplanıyorum ama yok hala bakıyor. en son bana bağırmaya başladı: "burası kırmızı bayraklı bölge! neden ortaya oturdun sağa veya sola geçeceksin!" engelli işareti bulunan yerlere oturmamaya normalde de özen gösteririm bakıyorum oturduğum yerde herhangi bir işaret yok, özel olarak ayrılmış bir alan değil. biraz daha başımda bağırdı ve beyefendi oturacaksanız yanım boş oturmayacaksanız yapacak bir şey yok dememle diğer vagondaki kendi oturduğu yere gitti. ne gerek vardı ki böyle bir tavıra? insanlar çok garip..

mütemadiyen arıza yapan hattır. seferler atlanır, hatlar karışır, durakta duramaz.

durak kalkış saati yoktur kafasına göre çalışır. bi yere gidecekken güvene almak için kendinizi +30 dk koymanız gerekir. o bile yetmeyebilir.

tonlarca para harcanmıştır bu projeye, yandaş şirketler rayları jeneratörleri satıp iflas bildirmişlerdir. yıllar yıllar sonra bir sistem açılmıştır, hızı ve kalitesi eski trenleri mumla aratmaktadır. sinyalizasyon sistemi yapılmadan kabuller yapılmıştır, makinistler cep telefonuyla birbirlerini arayarak haberleşme sağlanmaktadır.

böyle raylı sistem mi işletilir? ülkenin nasıl yönetildiğinin bir aynasıdır adeta bu sistem.
atlas shrugged'da gibiyiz valla.

az önce kullandığım öğrenci kartı 4,03 lira bastı.
önce hortumu kendilerine bağladılar, sonra da vanayı sonuna kadar açtılar. bağırsaklarının patlaması yakındır.

anadolu yakasından avrupa yakasına geçtikten sonra marmaray duraklarından binen yolcu tiplerindeki değişimi görmek bir sosyoloji laboratuvarındaymış gibi hissettiriyor. avrupa yakasına geçince zamanda yüzyıl geriye gidiyorsunuz

marmaray yapılırken "ne gereği var?", "boşa israf", "tünel yıkılacak, su basacak" vs diye ortalığı ayağa kaldıranlar şimdi biraz gecikme olsa "nerede kaldı?" diyorlar

çocukluk hayalimdi.

çocukken bayramlarda tren-vapur-tren ile karşıya geçer dedemleri ziyarete giderdik. aradaki yürümeler ve beklemeleri de eklerince yolculuk epey uzun sürerdi,
marmaray bu hayalimi gerçekleştirmiş oldu. gerçi daha sonra karşıya taşındığımızdan kullanmama gerek kalmadı.

marmaray birçok kişinin hayaliydi ve şu an çok önemli. bunu kimse inkar etmiyor.
işin düsündürü kısmı maliyeli. 8 milyar ytl denmiş. ama kur değiştiğinden şuradaki yaklaşık karşılığı 4.5 milyar dolar. birgün gazetesi gerçek maliyeti haberine göre tünel kısmı 2 katından fazlaya malolmuş.

1994 te açılan manş tünelinin yaklaşık 38 km
sualtı tüneliyle toplam 50.5 km.
1994`te 9 milyar pound. 2016 değeri 16 milyar pound.

marmaray yaklaşık 2 km sualtı tuneliyle toplam 76.5 km.
toplamın çoğu zaten hazır tren yolları ve bu kısımların açılması 4 yıl sonra 2013 açılması planlarken 10 yıl sonra 2019`da açıldı.

1994`teki teknolojik imkanlarla işçilik ve lojistik maliyetlerinin fazla olduğu ingiltere -fransa arası 38 km sualtı tuneliyle 16 milyar pound.
2008de tüneli tamamlanan 2019da tamamlanan 2 km tünelli marmaray 4.5 milyar dolar.

bu maliyeti görünce gerçekleşen hayalime sevinemiyorum.
yarısından daha aza maledilebilecegi söyleniyor.

sadece banliyö iyileştirme maliyeti 1.93 milyar dolar. belki biraz daha fazlasına tüm tren yolu ya da anadolu kısmı metroya dönüştürülebilirdi.

eğer metroya dönüşse görüntü ve gürültü kirliliği azalır, üst geçitlere gerek kalmaz, istasyon yerine kültür-sanat binaları, okullar, resmi daireler, işyerleri ve daha neler neler yapılabilirdi. zaten merkezi yerlerde olan binalara diğer ilçelerden ulaşım da alttaki metrodan dolayı kolay olurdu.

izmit`teki gibi istasyon araları da park olsa ilçe merkezlerine yeşil alan kazandirilirdi. gebze-halkalı arası 6 yıl daha geç açıldı. 10 yılda en azından metro biter ve 1-2 yılda da diğer binalar tamamlanabilirdi.

bir marmaray maliyetine, marmaray`in yani sıra tren yolları metroya dönüştürülüp daha temiz ve daha yeşil bir istanbul olabilirdi.

çocukluk hayallerimi gerçekleştiren ama geleceğimizi borçlandiran bir proje oldu.

yazın soğukluk yönünden ayrı*, kışın ayrı güzel.insanın böbrekleri ısınıyor.*

*

istanbul'un en kilit hattı olmasının bilincinde olmayan lümpenler tarafından yönetilen, devletin ve bürokrasisinin kısa bir özeti olan banliyö hattı.

markalaşmak böylesine büyük bir şehirde ve şehrin belki de en önemli hattı için önemlidir diye düşünüyorum ancak tcdd'nin ve bakanlığın bu konudaki işgüzarlığı beni rahatsız ediyor artık.

sinyalizasyon ve anons sistemi birkaç ay öncesine kadar yoktu, hangi durakta olduğunuzu görmek için camdan dışarı bakmanız gerekiyordu. şu andaki olan sistemin grafikleri de son derece özensiz.

yer altındaki durakların tasarımları korkunç; hem estetik hem de işlevsel açıdan.
(bkz: marmaray sirkeci istasyonu)

bakanlık kösteklik yapacağına azıcık ibb'yi örnek alsa bu konuda londra metrosu gibi ismi olan bir ulaşım ağımız olurdu. böyle ufak detaylar şehrin değeri için çok önemli, her gün yüz binlerce insan marmaray kullanıyor sonuçta.

karşıya geçmenin en mantıklı olduğu araç.
özledim.

şu hikayeyi okudum haber sitesinde kalbim acıdı. paylaşmak istedim. belki yanından geçtim belki bana da sordu hadi onu geçtim oğlunu bekliyor oluşu kalbimi yaraladı.

bir ulaşım aracı. ulaştırma aracı. kavuşturmak? o yüklediğin anlama bağlı.

çocukça dersiniz belki, bilmem. önemsiyor muyum? hah! kaç kere bineceğiz acaba diye düşünmüştüm bir defasında. kaç kere kavuşturacak bizi içinden deniz geçen bu şehirde bu araç sende ya da bende. biz mekanlarda buluşmazdık nasıl olsa. sende. bende. biz nerdeysek kavuşmak orada. kaç oldu acaba?

kimseyle binmemiştim senden sonra, sen dışında, sen konumunda. bir şeyi bir şeyin yerine koyduğum yok da artık kavuşma da yok hiçbir günün sonunda ya, mesele o. bitiyor artık. gidiyor. senden sonra, bak, geliyor…

15 dakikada bir kalktığı yazmasına rağmen nedense 20 dakikada bir kalktığını gördüğüm raylı araç. bana mı denk geliyor, sebep nedir bilemedim.

yağmur ve insanlar isimli karemin kenarına iliştirdiğim, istanbul için, toplu taşıma mucizesi diye nitelendirilebileceğim araç.

bir deprem anında denizaltındaki bölümde bulunan yolcuların tamamının boğulacağı şehir içi ulaşım şeysi. depremi oluşturacak fay hattından yalnızca 150 metre uzaktadır. daha sonra haberlerin sesini kestiler. iki yakadan gelen tüneller arasında kot farkı olduğu, tünellerin su kaçırdığı falan artık söylenmez oldu. hatta buradaydı galiba, inşaat demirlerinden biri vagonu delip bir adamın kalçasına saplanmıştı da sesini kesmek için adama bir apartman dairesi bağışlamışlardı.
tanıma ek: beni silkseniz binmeyeceğim ulaşım aracı.
bu notu eklemesem olmazdı: 1999 depreminde yalova'da bir site tamamen yok olmuştu. site, jeoloji mühendisleri odası, burası fay hattı üzeri, burada yerleşim yeri olmaz diye rapor vermesine rağmen bir başka sağcı parti, anap'lı belediye başkanı belediye meclisinden "fay hattının taşınması" diye bir karar çıkartmış ve oraya siteyi yapmıştı. sonuç bir site halkı komple yok oldu.
marmaray'da yarın ya da on yıl sonraki büyük istanbul depremine neden olacak fay hattının sadece 150 metre ötesinde, fay hattına paralel gidiyor. olası bir depremde tünelde kalacak insanlar seksen metre suyun altında kalacak ve cenazeleri bile gün yüzü görmeyecek.
siz daha binin.

içinde bol miktar dilenci, sokak şarkıcısı bulunduran tren. sabah, öğle, akşam fark etmez dilenirler. geçen hafta güvenliklere söyledim bakın şuradaki çocukları trenlere gönderip dilencilik yaptırıyorlar diye tamam dediler tren geldi ama güvenlikler ortalıkta yok trene o velet çalgıcı çingeneler de bindi. yol boyunca melodika çalıp dilencilik yaptılar sanırım pendik'e kadar.