mayıs sıkıntısı

nuri bilge ceylan'ın kendine has bir filmi. öylesine ismiyle müsemmadır ki, izlerken sıkıntıyı ruhunuza kadar hissedersiniz. o kadar sıkıntılı hale gelir ki filmin yarısında sıkıntıdan patlayıp gidebilirsiniz.

yaşadığım yer olan hadımköy'ün, toki gelmeden önceki halini izlemişim gibi hissettim, çocukluğumdan bir parça bulduğum, sadece çocukluğum değil, ailemden, arkadaşlarımdan, kendimden onlarca parça bulduğum, manzaraları ile beni benden almış, neredeyse 2 saati 20 dakika gibi izlediğim festival filmi.

genel olarak festival filmlerini hiç sevmem, içi dolu gözüken boş diyaloglar, insanı sıkan sahneler, manzaralar gelir aklıma festival filmi dendiği zaman ama bu ayrı be... yarın evden çıkıp sıkıcı eylül akşamında saatlerce fotoğraflar çekmeme vesile olacak.

dün pek sevmediğim bir arkadaş gömmüştü filmi. ben de o zevksiz beğenmediyse kesin güzeldir diyip izledim bu sabah. iyi ki de izlemişim. müthiş keyif aldım çünkü. dinlenmiş hissettim yahu. bir de nedense rahmetli babaannemi özledim. film bitince garip bir burukluk oluştu yüreğimde. dedim allah allah bu da nesi yav. köyüme hasret kaldım ondan herhal. korkmayın taşra edebiyatı yapmayacağım hemen filme dönüyorum.

ilk dakikalarda ekranda göze sokulmak istenen bir ayak görünce çıtırından tarantino hissiyatı almadım değil. sonra çok ayak görmedik şükür (ayak fobim var o yüzden diyorum yoksa sanat sanattır canim)

bodozlama gireceğim biraz ama, kusuruma bakmayın lütfen.

devlet, tarlasındaki ağaçları kesmesin diye uğraşan ve köy senedine güvenen canım emin amcanın hayıflanmasına karşın inatla müşterisinin yayık g*tünden bahseden terzi bey arasındaki diyaloğa baya kahkaha attım. oyunculuklar da biraz amatör olunca pek sevimli durmuş. zaten nuri bilge ailesini ve yakın çevresini oynatmış filmde.

diğer yandan benim favori karakterim ali. halası müzikli saat için yanıp tutuşan ali'mize bir yumurta veriyor. eğer 40 gün bu yumurtayı kırmandan taşıyabilirsen babanı ikna ederim saati almaya diyor. hala da biliyor 40 gün kırmadan taşıyamayacağını. kırıyor da zaten. bir büyüğü tarafından falanca yere götürmesi için verilen sepetten düşen domatesi almak suretiyle eğildiginde kırılıyor yumurta. o hayal kırıklığıyla birleşmiş öfke ile bir tane tekme geçiriyor sepete. onun o çocuksu öfkesini iliklerime kadar hissettim. daha çok ali'den bahsetmek istiyorum ama kısaca bir de saffet'e (rahmetli mehmet emin toprak) değinip bitiriyorum.

film zaten saffet'in üniversiteyi kazanamadığını öğrenmesiyle başlıyor. sonrasında bir fabrikaya giriyor ama istanbul'a gitmek var kafasında. muzaffer'le de (kendisi filmdeki yönetmen, kasabaya film çekmek için geliyor) bana iş bulur musun oralardan falan muhabbeti yapınca bırakıyor fabrikayı film çekimlerine yardım ediyor. nuri bilge de bir röportajında saffet için "kasabada genellikle şöyle olur: liseden sonra birinci sene, mezunların yarısı bir üniversiteyi kazanıp gider, ikinci sene diğer yarısı gider, üç sene üst üste kazanamayan yalnız kalır. dolayısıyla emin'in yaşıtları kalmamıştı kasabada, bu yüzden ekstra biri yalnızlık çekiyordu." diyor.

küçük bir yerde yaşamış olanlar bilir. uzaktan "farklı" biri ya da bir şey geldiğinde onu keşfetme dönemi olur. tadı da bir başkadır onun. bundandır ki bir yönetmenin elinde kamera ile kasabasına gelip ailesiyle, çevresiyle bir şeyler çekmeye çalışması, ara ara gerilip ara ara kahkahalarla gülmeleri, o doğallık o tanıdık görüntü beni asıl ekranda tutan şeydi.

son olarak nuri bilge ceylan bu filmi anton çehov'a adamış. hadi yine iyisin çehov:)