merkezcil kuvvet vs merkezkaç kuvveti

fizikte bazen birbirine karıştırılan iki kuvvet.

merkezcil kuvvet, dairesel hareket yapan cisimleri yörüngede tutar. cisme, daire merkezine doğru etki eder. örneğin bir uydu, bir gezegenin etrafında bu kuvvet sayesinde yörüngede kalır.

merkezkaç kuvveti, dairesel hareket yapan cisimlerin, dairenin merkezinden dışına doğru ivmelenmeye olan eğilimleridir. bu gerçek bir kuvvet değil aslında; etki-tepki prensibiyle bağlantılı bir hareket. santrifüj cihazlarının çalışma prensibi de bu olduğundan, santrifüj kuvveti olarak da bilinir. lunaparklardaki dönen salıncaklara bindiğinizde dışarıya doğru savrulmanıza neden olan kuvvet, merkezkaç kuvvetine örnektir.

merkezcil kuvvet cismi çembersel yörüngenin merkezine doğru çeker. ip yardımıyla dönüyorsa ipteki gerginlik merkezcil kuvvet olur. virajı dönen arabayı düşünürsek sürtünme kuvveti merkezcil kuvvet olur. merkezkaç kuvveti denilen kuvvet benim kendi görüşüme göre eylemsizlik kuvvetidir. nasıl ki bir arabanın içinde giderken frene basıldığında öne doğru bir kuvvet bizi itiyorsa. çembersel hareket yaparken cismin çizgisel hız vektörünün yönü her saniye değişir. o değiştikçe eski halini korumak ister cisim. her seferinde önceki doğrultusunda yola devam etmek ister. bu da onu dışarıya savurur.