1.
cumhuriyet gazetesinin ikinci kuşak patronu, eski "aile boyu gazete sahip"lerinden. tıpkı erol simavi, ercüment karacan, dinç bilgin gibi yani... yunus nadi abalıoğlu'nun oğlu, doğan nadi'nin abisi, celal sahir erozan'ın damadı, metin toker'in ustası. gazete patronluğunun yanı sıra müzikle de ilgilenmiş olup, mozart hakkında türkçedeki ilk kitaplardan biri olan dostum mozart'ı kaleme almıştır.
1908'de babasının sürgün olduğu fethiye kayaköy'de doğar, galatasaray lisesi'nde okur. lozan üniversitesinde siyasal bilgiler okurken babasına haberler geçmeye başlar, böylece yazar olarak sektöre ısınır. babası yunus nadi'nin vefatına kadar geçen sürede bir dönem galatasaray lisesi'nde sosyoloji dersleri de verir.
1945'te babasının ve 1969'da da kardeşi doğan nadi'nin ardından da ölümüne kadar gazetenin imtiyaz sahibi ve başyazarı, ayrıca tek patronu olacaktır. nadir bey'in siyasi görüşleri 1940'lı ve 50'li yıllarda oldukça sağdadır, örneğin vedat türkali güven'de onun hakkında "babası gibi nazi yanlısı şeyler yazıyordu" der. keza 1951'de nazım hikmet'in türkiye'yi terk ederek sscb'ye iltica etmesinin ardından cumhuriyet'te "milletimiz doya doya yüzüne tükürsün diye nazım hikmet'in resmini bastık" yazılmıştı. 1950 yılında demokrat parti listesinden meclise giren nadir nadi, ilk dönemlerde açıkça demokrattır, ancak menderes hükümetinin basına yaptığı baskılarla muhalefete geçer. 1960'lardan itibaren de gazetesiyle beraber giderek sola yaklaşacaktır. gazetenin başındayken, kız kardeşleri ve enişteleriyle de sıkça çekişir. örneğin gazetesinin yazarı şadi alkılıç'ın tck 141-142'den ceza aldığı 1962'de ve ilhan selçuk'un tutuklandığı 12 mart döneminde damatlarla kızların "abimiz gazeteyi komünistlere teslim etti, bizi rezil etti" baskıları yüzünden başyazarlıktan istifa etmek zorunda kalır. ancak her iki krizde de gazetenin birçok yazarının kendisini izlemesiyle doğan tiraj kaybı ve ailenin annesi nazime nadi'nin arabuluculuğuyla nadir nadi yazarlarını alıp işe dönecektir. 12 eylül 1980 darbesinden sonra da darbecilerin atatürk propagandasıyla meşruiyet kurmalarını eleştiren "ben atatürkçü değilim" söylemi üzerine ceza dahi alır ancak cezası son dakikada mgk kararıyla bozulur. muhtemelen kenan evren hasta ve yaşlı olan yazarın hapiste ölmesinden korkmuş...
nadir nadi 20 ağustos 1991'de vefat eder. ölümünün ardından gazete birbirine girer. nadir nadi'nin eşi berin nadi'yle yeğeni emine uşaklıgil bir tür vekaletler savaşına girerler. emine uşaklıgil gazetenin liberal gyy'si hasan cemal'i, yengesiyse ulusal-solcu başyazar ilhan selçuk'u desteklemektedir. uşaklıgil kanadı ilk round'u alıp ilhan selçuk'u gazeteden istifaya zorlasa da, gazete çalışanlarının önemli bir kısmı ilhan selçuk'un peşinden istifa eder, okurlar da gazeteyi boykot eder. tiraj kaybının önü alınamayınca uşaklıgil hisselerini yengesine satmak zorunda kalır, hasan cemal hızla sabah gazetesine transfer olur ve cumhuriyet berin nadi başkanlığında kurulan vakfın yönetimine geçer... bugün de aynı ekipçe çıkarılan gazetenin patronluğunu sonraki dönemlerde ilhan selçuk, orhan erinç ve alev coşkun üstlendiler.
kaynak: türk edebiyatı isimler sözlüğü, ayrıca miyase ilknur'un ilhan abi başlıklı biyografisi.
1908'de babasının sürgün olduğu fethiye kayaköy'de doğar, galatasaray lisesi'nde okur. lozan üniversitesinde siyasal bilgiler okurken babasına haberler geçmeye başlar, böylece yazar olarak sektöre ısınır. babası yunus nadi'nin vefatına kadar geçen sürede bir dönem galatasaray lisesi'nde sosyoloji dersleri de verir.
1945'te babasının ve 1969'da da kardeşi doğan nadi'nin ardından da ölümüne kadar gazetenin imtiyaz sahibi ve başyazarı, ayrıca tek patronu olacaktır. nadir bey'in siyasi görüşleri 1940'lı ve 50'li yıllarda oldukça sağdadır, örneğin vedat türkali güven'de onun hakkında "babası gibi nazi yanlısı şeyler yazıyordu" der. keza 1951'de nazım hikmet'in türkiye'yi terk ederek sscb'ye iltica etmesinin ardından cumhuriyet'te "milletimiz doya doya yüzüne tükürsün diye nazım hikmet'in resmini bastık" yazılmıştı. 1950 yılında demokrat parti listesinden meclise giren nadir nadi, ilk dönemlerde açıkça demokrattır, ancak menderes hükümetinin basına yaptığı baskılarla muhalefete geçer. 1960'lardan itibaren de gazetesiyle beraber giderek sola yaklaşacaktır. gazetenin başındayken, kız kardeşleri ve enişteleriyle de sıkça çekişir. örneğin gazetesinin yazarı şadi alkılıç'ın tck 141-142'den ceza aldığı 1962'de ve ilhan selçuk'un tutuklandığı 12 mart döneminde damatlarla kızların "abimiz gazeteyi komünistlere teslim etti, bizi rezil etti" baskıları yüzünden başyazarlıktan istifa etmek zorunda kalır. ancak her iki krizde de gazetenin birçok yazarının kendisini izlemesiyle doğan tiraj kaybı ve ailenin annesi nazime nadi'nin arabuluculuğuyla nadir nadi yazarlarını alıp işe dönecektir. 12 eylül 1980 darbesinden sonra da darbecilerin atatürk propagandasıyla meşruiyet kurmalarını eleştiren "ben atatürkçü değilim" söylemi üzerine ceza dahi alır ancak cezası son dakikada mgk kararıyla bozulur. muhtemelen kenan evren hasta ve yaşlı olan yazarın hapiste ölmesinden korkmuş...
nadir nadi 20 ağustos 1991'de vefat eder. ölümünün ardından gazete birbirine girer. nadir nadi'nin eşi berin nadi'yle yeğeni emine uşaklıgil bir tür vekaletler savaşına girerler. emine uşaklıgil gazetenin liberal gyy'si hasan cemal'i, yengesiyse ulusal-solcu başyazar ilhan selçuk'u desteklemektedir. uşaklıgil kanadı ilk round'u alıp ilhan selçuk'u gazeteden istifaya zorlasa da, gazete çalışanlarının önemli bir kısmı ilhan selçuk'un peşinden istifa eder, okurlar da gazeteyi boykot eder. tiraj kaybının önü alınamayınca uşaklıgil hisselerini yengesine satmak zorunda kalır, hasan cemal hızla sabah gazetesine transfer olur ve cumhuriyet berin nadi başkanlığında kurulan vakfın yönetimine geçer... bugün de aynı ekipçe çıkarılan gazetenin patronluğunu sonraki dönemlerde ilhan selçuk, orhan erinç ve alev coşkun üstlendiler.
kaynak: türk edebiyatı isimler sözlüğü, ayrıca miyase ilknur'un ilhan abi başlıklı biyografisi.
devamını gör...