nietzsche okunmalı düşüncesinin gerekçesi

merak ediyorum bende. neden okunmalı?

zaten bildiklerimin bir kısmını tekrar etmek için.

niçe kendi yaşadığı tüm acıların,
hastalıklı bünyesi, fiziki acıları, psişik zihniyle, bıraktıkları aynı düzeydedir.

niçe söylediği şeylerin hemen hemen hepsini yaşadı.

yeni bir niçe olamayacaksan, oku bari.

her filozof damdan düşer gibi direkt okunmaz. analitik felsefeye yakın filozoflar belki okunabilir çünkü onlar anlaşılmayı ön planda tutarlar ve öne sürdükleri her kavram, oldukça açık bir şekilde söz konusu kitap içerisinde geçer. örneğin bertrand russell'ın hayata dair çok derin olmayan kitapları kolayca herkes tarafından okunabilecek şekilde kaleme alınmıştır. nietzsche, hegel, lacan, derrida vb düşünürlerin yazdıkları öncesinde herhangi bir felsefe alt yapısı olmadan okunmaya kalkıldığında pek bir şey anlaşılmadan bırakılacak kitaplardır. sebebi şudur, bu tarz düşünürler yıllarca süre gelen bir düşünce sisteminin sorunlarına gönderme yapar, onu eleştirir, kendi felsefelerini daha önceki düşünceler ve sonuçları etrafında gezinerek şekillendirirler. daha önceki düşünceleri, karşı çıktığı argümanları bilmeden okumanın sonucu epey eksik ve yanlış anlaşılmayla sonuçlanır.

yahu bir nietzsche okuyacağım diye tüm felsefe literatürünü bilmem mi gerekiyor diye haklı bir çıkış olabilir. hayır gerekmez, günümüzde çok değerli hocalarımızın artık youtube'da bulunabilecek sempozyumları var. orada o filozofun derdini, öncesinde kimleri okuduğunu, neyi savunduğunu anlaşılır bir dille açıklıyorlar. bunları öğrenmeden okumanız, hiç okumamış olmaya eş değer gibi bir şeydir boşa zaman kaybetmeyin diye yazıyorum. bir de özellikle nietzsche, felsefesinde çok fazla aforizma ve imgelem kullanan biridir, bunların gönderimlerine hakim olmayış, tamamen uydurma anlaşılmalarla sonuçlanır.

somut örnekler vermem gerekirse eğer nietzsche'nin "ne çok gülmüşümdür keskin pençeleri olmadığı halde kendisini iyi zanneden zavallılara" sözünü ele alalım. burada aslında çok derinlere işleyen acınacak halde olanın otomatik olarak iyi olduğu algısına bir gönderme vardır. bu algının sebebi de hristiyan ahlakıdır ve nietzsche bu aptalca ahlak yüzünden güç denen şeyi istemenin utanç verici bir şey olduğunu, güçlü olanın utanması gerektiğinin empoze edildiğini düşünür. oysa iyi olmanın temeli, iyi ya da kötü arasında seçim yapabilmekten gelir. seçim yapabilmek için aciz olmamak, kötülüğü dahi seçebilecek kadar güçlü olmak gereklidir. o halde aciz olan, acizliğinden dolayı kötülüğe yeltenmediği için iyi adledilemez. iyi sıfatını alabilmek için güçlü olmak şarttır, o da aforizmada pençe olarak geçer. pençesi olmayanın kendine iyi demesi gülünçtür der kısaca. çok sevdiğim ve derin bir filozoftur nietzsche ancak nedense topluma çok mal olmuş ve bu sebeple de aşırı yanlış anlaşılmış bir filozoftur. örneğin çoğu kişi kendisinin nihilist olduğunu sanıyor halbuki alakası yok, nietzsche sadece nihilizm denen illeti haber veren ve bunu aşmanın yollarını göstermeye çalışan biridir.

deliydi

tımarhanede öldü