1.
yakınlarınızda patlayan nükleer bir bombanın etkilerini en az şekilde hissetmenizi sağlayacak rehber.
nükleer silahlar bir saldırı sırasında başımıza gelebilecek en büyük felaketlerden biri.
nükleer bir bombanın tam olarak atıldığı bölgedeki canlıların bundan sağ kurtulma, kurtulursa da sağlıklı yaşama şansı imkânsıza yakın ama saldırının merkezinde değilseniz bundan bir şekilde kurtulmanızın yolları var. tabii yine de yıllar sonra herhangi bir kanser türü geliştirmeyeceğinizin garantisi yok.
özellikle büyük şehirlerin merkezleri, hastane, okul, askerî binalar, nükleer santraller gibi belli başlı yerler bu tür saldırılarda öncelikli hedef olduğundan, bu tür yerlere yakın yerlerde yaşayan kişilerin böyle durumlarda ne yapması gerektiğini bilmesi önemli. "depremde ne yapacağımızı bile doğru dürüst bilmiyoruz. sen ne anlatıyorsun?" diyenler de olabilir tabii ama siz yine de bir fikir edinin.
***
farz edelim ki sirenler çalmaya başladı ve saldırıdan birkaç dakika önce haberdar oldunuz. eğer patlama gerçekleşene kadar güvenli bir yere gitmeniz sadece 1-2 dakikanızı almayacaksa olduğunuz yerde kalıp patlamanın aradan çıkmasını bekleyeceksiniz ama bunu yaparken açık alandaysanız öylece ortalıkta dikilmeyin. yüksek ve yıkılması muhtemel binalardan mümkün olduğunca uzak kalmaya çalışarak bir şeylerin yanına, arkasına falan sığının. evinizdeyseniz camlardan en uzak yere gidin ve siper alın. açıkta kalan bölgeleriniz varsa giysilerinizle yahut yakınlarda varsa bir örtüyle falan bu kısımlarınızı kapatın. bu bekleme aşamasında cenin pozisyonunu almanız tercih edilir.
patlama şiddetli olacağından gözlerinizi patlama ışığının, kulaklarınızı da patlama sesinin şiddetinden korumalısınız. aynı zamanda kafanızı da kolunuzla falan kapatın ki bir yerlerden fırlayıp gelen bir tuğla falan kafanızı karpuz gibi ikiye bölmesin. bu arada patlamanın etkisiyle ortaya çıkan ışığa kesinlikle bakmayın çünkü kör olma riskiniz yüksek. o gözler size az sonra epey lazım olacak. bu ışık güneş ışığından bile kat kat yüksek olacağından, güneşli bir havada olsanız dahi fark edeceksiniz. bu yüzden kesinlikle ama kesinlikle merakınıza yenilip bakmayın.
bu esnada ışık hızıyla hareket eden bir şok dalgası her yerde yangınlar başlatacaktır. ilk anda yayılan alfa, beta, gama parçacıkları ile nötronlar ani ve yüklü bir radyasyon akısına neden olur. gama parçacıkları dışında kalanların menzili kısadır ve bunları durdurmak, yani önünüze herhangi bir engel koyarak bunlardan korunmak kolaydır. fakat gama parçacıkları bu saldırıların ölümcül olan ayağıdır. bunların menzili uzundur ve bunlarla aranıza koyacağınız her engel sizi bunlardan korumaya yetmez. yani mesela uyduruk bir tahta hatta kâğıt parçası ile alfa parçacıklarından korunabilirsiniz ama gama parçacıklarından korunmak için mesela kalın bir kurşun tabakası gerekebilir. ille de kurşun olması şart değil ama korunmak için mümkün olduğunca kalın ve yoğun dokulu malzemelere ihtiyacınız vardır.
bundan sonra gelecek olan ilk tehlike, patlamanın neden olduğu ve bu kez ses hızıyla hareket eden bir basınç dalgası. zaten patlama merkezine çok yakınsanız geçmiş olsun. büyük ihtimlle bu aşamayı bile görmeden ölmüş olursunuz. mesela hiroşima'ya atılan atom bombasının merkez bölgede ortaya çıkardığı sıcaklık, insan vücudunun erimesi için yeterli olan sıcaklığın yaklaşık 300 katı olarak tahmin ediliyor. bu da sıradan bir ölümlünün tamamen buharlaşması anlamına geliyor.
fakat patlamanın merkezine makul bir mesafedeyseniz (ki bu mesafe silahın türüne bağlı olarak değişiyor. 1-2 km'lik çapa sahip bir daire de olabilir, 20 km de) basınç dalgası sizi büyük ihtimalle öldürmeyecektir. özellikle bulunduğunuz bina biraz sağlamsa ya da dışarıdaysanız ve etrafınızda tepenize savrulacak herhangi bir araba, çatı, ağaç falan yoksa biraz daha şanslısınız demektir. ev içindeyseniz camlardan uzak durmaya devam edin. dışarıda ne oluyor diye camdan bakmaya çalışmayın. bu aşamada birçok yerde yangın çıkacaktır. bulunduğunuz yerde de böyle bir şey gerçekleştiyse hemen oradan çıkın.
basınç dalgasını da atlattınız. bu aşamada elektronik aletlerin bozulacağı elektromanyetik darbe gerçekleşir.
sırada patlamayla havalanan toz bulutunun nükleer serpinti denilen etkisinden uzak kalmak var. serpinti, radyoaktif maddeyi şehrin üzerine yağdıran aşama. dolayısıyla bu buluttan olabildiğince uzak durmanız, rüzgârın yönüne göre bulutun aksi istikamete doğru harekete geçmeniz ve mümkünse üstünüze yağan tozu solumamaya ve yutmamaya çalışmanız gerekiyor. evinizde gaz maskesi gibi bir şeyler varsa nefesinizi bundan maske aracılığıyla koruyabilirsiniz. yoksa (ki çoğumuzun evinde böyle bir şey yok) sıradan maskeleri de kullanabilirsiniz. hiç yoktan iyidir... en azından tozun doğrudan ağız ve burnunuza dolmasına engel olacaktır. kazara dudaklarınıza toz bulaşırsa sakın ha onları yalamaya kalkışmayın! eğer yakınlarınızda varsa hemen su ve sabun ile yıkayın cildinizi.
bundan sonraki aşamada yapılacak ilk şey, varsa bir sığınağa, yoksa da sığınağa en çok benzeyen yer neresiyse oraya gitmek. eğer hiçbiri yoksa, yakınlarda bildiğiniz en sağlam bina hangisiyse oraya gidin. örneğin çok eski taş binaların duvarları son yıllarda yapılanlardan daha kalın ve sağlam olduğu için, bu tür yerleri tercih edebilirsiniz. o da yoksa binanızın bodrumuna inebilirsiniz.
diyelim ki sığınağı olan şanslı azınlıktansınız. ortalıkta bir saldırı ihtimali yoksa bile, düzenli olarak içerideki su ve yiyecek stoğunuzu yenileyin. zira acil bir durumda bunlara vakit harcamamanız gerekiyor. sığınakta bulundurmanız gereken yiyecek tipi, uzun süre dayanacak ve enerji verecek türden bir şeyler olmalı. fındıklı fıstıklı çikolatalar ya da benzeri şeyler olabilir. konserve yiyecekler de dayanıklı olduklarından iş görürler. bol miktarda su ise farz gibi bir şey. bu suyla hem vücudunuzun susuzluğunu giderecek hem de onu temizleyeceksiniz. her ne kadar sığınakta kalma süresi genel olarak en az 12 saat olarak belirlense de bazı durumlarda günlerce yetecek kadar suyunuzun olması gerekiyor. zira serpintinin ne kadar süreceği, bombanın tipine ve patlamanın büyüklüğüne bağlı. aynı zamanda giyecek de bulundurmanız gerekiyor sığınakta. zira dışarıda serpintiyle temas ettiyseniz giysilerinizi çıkarıp sığınağın dışında bırakmanız ve temizlendikten sonra yeni giysilerinizi giymeniz gerekiyor.
bu tür binalara çok kısa sürede erişim şansınız yoksa evinizde kalın ama pencerelerin, kapıların aralıklarını evde ne kadar bez, battaniye ve benzeri şey varsa onlarla tıkayın. içeriye sızıntının mümkün olduğunca az olması hatta hiç olmaması gerekiyor.
patlama merkezine görece yakınsanız ve serpinti bulunduğunuz yere rüzgârın da etkisiyle hızlıca ulaştıysa içeride kalmaya devam edin. bu arada tabii ki elektrik şebekeleri de saldırıdan etkileneceği için cep telefonunuzu şarj edemeyebilirsiniz ve günler ya da düşük bir ihtimal de olsa haftalarca orada kalmanız gerekirse dışarıyla olan bağlantınız tamamen kopar. bu nedenle sığınakta ya da evinizde mutlaka pilli radyo, yedek pil, mum gibi eski moda acil durum araç gereçleri bulundurun. ayrıca sabun da gerekiyor. eğer serpintiye maruz kalırsanız sabunlu suyla temizlenmeniz gerekecek. dışarıda serpintiyle temas eden herhangi bir şeyiniz varsa, onu kesinlikle sığınağa sokmayın.
serpintinin bulunduğunuz yere ulaşması biraz sürecekse ve arabanız varsa arabaya atlayıp serpintinin ilerlediği yönün tersine gitmeye başlayın. bunun için arabanızda da çeşitli yiyecek, giyecek ve benzeri ihtiyaç malzemeleri bulundurmanız sizin yararınıza olacaktır. evde acil durum çantası bulundurmak ve böyle durumlarda hemen onu kapıp çıkmak da bir yöntem. tabii bir de haber alabiliyorsanız başka şehirlerde de benzer durumun yaşanıp yaşanmadığını öğrenmelisiniz ki mesela kuzeye doğru kaçarken kuzeydeki bir şehirde de aynı şey yaşandıysa, kaçayım derken oradaki tehlikenin kucağına düşmeyin.
aslında nükleer silahların ölümcüllüğünün esas nedeni, uzun süren bu serpintidir. bunların etkisi ilk yarım ya da 1 saat içerisinde başlar. dolayısıyla patlamadan sonra en geç yarım saat içerisinde bir sığınak ya da güvenli bir yerde olmalısınız. yukarıda arabaya atlayıp kaçın dediğim durum, patlamadan önceki ilk yarım saat için geçerli. eğer yarım saat içinde şehirden kaçamadıysanız araba peşine düşerek vakit kaybetmek yerine sığınak bulmanız gerekiyor demektir.
serpinti, radyoaktif maddelerin radyoaktif bozunma ve yarı ömür süresi ile bağlantılı olduğundan bundan tamamen kurtulmak pek mümkün değil. ancak zamanla etkisi, ilk andakine göre azalıyor. önemli olan şey vücuda alınan doz olduğundan ve zaman geçtikçe maruz kalınan doz da belirli bir ölçek dahilinde azaldığından, serpintiye maruz kalmanın etkisi de ilk anda olduğundan çok daha düşük oluyor.
bu noktada ekstra bir bilgi verebilirim. patlama saatinden sonra geçen saatlere göre radyoaktivitenin azalma miktarı hemen hemen şu şekilde olur;
yukarıda tehlikenin ilk yarım saat ya da 1 saat içinde başladığını söylemiştim. patlamadan 1 saat sonra ortamdaki radyasyon miktarı 1000 birim ise, 7 saat sonra bu miktar 100 birime, 7x7 (49) saat sonra 10 birime, 7x7x7 (343) saat sonra 1 birime düşer ve düşüş bu şekilde devam eder. yani miktar ilk saatten itibaren her 7 katta bir başlangıçtaki miktarın 10'da 1'ine düşer.
özetle ne kadar zaman geçerse, ölümcül etkinin dozu da o kadar azalır.
***
yine de tüm bunlar, geri kalan hayatınızı tamamen sağlıklı şekilde geçireceğinizin garantisi değildir. eğer farkında olmadan, uzun süre boyunca sızıntıyla ya da doğrudan serpintiye maruz kalırsanız, haftalar, aylar ya da yıllar içerisinde rayoaktiviteye bağlı olarak çeşitli hastalıklar gelişebilir vücudunuzda.
***
eğer günün birinde böyle bir saldırıyla karşı karşıya kalırsak ama yine de her şey yolunda giderse, nato üyesi olduğumuz için erken uyarı sistemi nedeniyle antibalistik füzeler devreye girer ve saldırı mümkünse havada bertaraf edilir. sadece serpinti ile kurtuluruz. hatta kritik
yükseklik üzerinde bertaraf edilirse serpinti dahi oluşmaz.
ancak siyasetin neler getirip götüreceği bilinmediğinden, nato üyeliğimiz sonlanırsa ve kendi antibalistik füzelerimiz olmazsa bu ihtimal de ortadan kalkmış olur ve saldırının bütün dehşetiyle yüzleşmek durumunda kalırız. umalım ki böyle bir şey hiç yaşanmasın.
nükleer silahlar bir saldırı sırasında başımıza gelebilecek en büyük felaketlerden biri.
nükleer bir bombanın tam olarak atıldığı bölgedeki canlıların bundan sağ kurtulma, kurtulursa da sağlıklı yaşama şansı imkânsıza yakın ama saldırının merkezinde değilseniz bundan bir şekilde kurtulmanızın yolları var. tabii yine de yıllar sonra herhangi bir kanser türü geliştirmeyeceğinizin garantisi yok.
özellikle büyük şehirlerin merkezleri, hastane, okul, askerî binalar, nükleer santraller gibi belli başlı yerler bu tür saldırılarda öncelikli hedef olduğundan, bu tür yerlere yakın yerlerde yaşayan kişilerin böyle durumlarda ne yapması gerektiğini bilmesi önemli. "depremde ne yapacağımızı bile doğru dürüst bilmiyoruz. sen ne anlatıyorsun?" diyenler de olabilir tabii ama siz yine de bir fikir edinin.
***
farz edelim ki sirenler çalmaya başladı ve saldırıdan birkaç dakika önce haberdar oldunuz. eğer patlama gerçekleşene kadar güvenli bir yere gitmeniz sadece 1-2 dakikanızı almayacaksa olduğunuz yerde kalıp patlamanın aradan çıkmasını bekleyeceksiniz ama bunu yaparken açık alandaysanız öylece ortalıkta dikilmeyin. yüksek ve yıkılması muhtemel binalardan mümkün olduğunca uzak kalmaya çalışarak bir şeylerin yanına, arkasına falan sığının. evinizdeyseniz camlardan en uzak yere gidin ve siper alın. açıkta kalan bölgeleriniz varsa giysilerinizle yahut yakınlarda varsa bir örtüyle falan bu kısımlarınızı kapatın. bu bekleme aşamasında cenin pozisyonunu almanız tercih edilir.
patlama şiddetli olacağından gözlerinizi patlama ışığının, kulaklarınızı da patlama sesinin şiddetinden korumalısınız. aynı zamanda kafanızı da kolunuzla falan kapatın ki bir yerlerden fırlayıp gelen bir tuğla falan kafanızı karpuz gibi ikiye bölmesin. bu arada patlamanın etkisiyle ortaya çıkan ışığa kesinlikle bakmayın çünkü kör olma riskiniz yüksek. o gözler size az sonra epey lazım olacak. bu ışık güneş ışığından bile kat kat yüksek olacağından, güneşli bir havada olsanız dahi fark edeceksiniz. bu yüzden kesinlikle ama kesinlikle merakınıza yenilip bakmayın.
bu esnada ışık hızıyla hareket eden bir şok dalgası her yerde yangınlar başlatacaktır. ilk anda yayılan alfa, beta, gama parçacıkları ile nötronlar ani ve yüklü bir radyasyon akısına neden olur. gama parçacıkları dışında kalanların menzili kısadır ve bunları durdurmak, yani önünüze herhangi bir engel koyarak bunlardan korunmak kolaydır. fakat gama parçacıkları bu saldırıların ölümcül olan ayağıdır. bunların menzili uzundur ve bunlarla aranıza koyacağınız her engel sizi bunlardan korumaya yetmez. yani mesela uyduruk bir tahta hatta kâğıt parçası ile alfa parçacıklarından korunabilirsiniz ama gama parçacıklarından korunmak için mesela kalın bir kurşun tabakası gerekebilir. ille de kurşun olması şart değil ama korunmak için mümkün olduğunca kalın ve yoğun dokulu malzemelere ihtiyacınız vardır.
bundan sonra gelecek olan ilk tehlike, patlamanın neden olduğu ve bu kez ses hızıyla hareket eden bir basınç dalgası. zaten patlama merkezine çok yakınsanız geçmiş olsun. büyük ihtimlle bu aşamayı bile görmeden ölmüş olursunuz. mesela hiroşima'ya atılan atom bombasının merkez bölgede ortaya çıkardığı sıcaklık, insan vücudunun erimesi için yeterli olan sıcaklığın yaklaşık 300 katı olarak tahmin ediliyor. bu da sıradan bir ölümlünün tamamen buharlaşması anlamına geliyor.
fakat patlamanın merkezine makul bir mesafedeyseniz (ki bu mesafe silahın türüne bağlı olarak değişiyor. 1-2 km'lik çapa sahip bir daire de olabilir, 20 km de) basınç dalgası sizi büyük ihtimalle öldürmeyecektir. özellikle bulunduğunuz bina biraz sağlamsa ya da dışarıdaysanız ve etrafınızda tepenize savrulacak herhangi bir araba, çatı, ağaç falan yoksa biraz daha şanslısınız demektir. ev içindeyseniz camlardan uzak durmaya devam edin. dışarıda ne oluyor diye camdan bakmaya çalışmayın. bu aşamada birçok yerde yangın çıkacaktır. bulunduğunuz yerde de böyle bir şey gerçekleştiyse hemen oradan çıkın.
basınç dalgasını da atlattınız. bu aşamada elektronik aletlerin bozulacağı elektromanyetik darbe gerçekleşir.
sırada patlamayla havalanan toz bulutunun nükleer serpinti denilen etkisinden uzak kalmak var. serpinti, radyoaktif maddeyi şehrin üzerine yağdıran aşama. dolayısıyla bu buluttan olabildiğince uzak durmanız, rüzgârın yönüne göre bulutun aksi istikamete doğru harekete geçmeniz ve mümkünse üstünüze yağan tozu solumamaya ve yutmamaya çalışmanız gerekiyor. evinizde gaz maskesi gibi bir şeyler varsa nefesinizi bundan maske aracılığıyla koruyabilirsiniz. yoksa (ki çoğumuzun evinde böyle bir şey yok) sıradan maskeleri de kullanabilirsiniz. hiç yoktan iyidir... en azından tozun doğrudan ağız ve burnunuza dolmasına engel olacaktır. kazara dudaklarınıza toz bulaşırsa sakın ha onları yalamaya kalkışmayın! eğer yakınlarınızda varsa hemen su ve sabun ile yıkayın cildinizi.
bundan sonraki aşamada yapılacak ilk şey, varsa bir sığınağa, yoksa da sığınağa en çok benzeyen yer neresiyse oraya gitmek. eğer hiçbiri yoksa, yakınlarda bildiğiniz en sağlam bina hangisiyse oraya gidin. örneğin çok eski taş binaların duvarları son yıllarda yapılanlardan daha kalın ve sağlam olduğu için, bu tür yerleri tercih edebilirsiniz. o da yoksa binanızın bodrumuna inebilirsiniz.
diyelim ki sığınağı olan şanslı azınlıktansınız. ortalıkta bir saldırı ihtimali yoksa bile, düzenli olarak içerideki su ve yiyecek stoğunuzu yenileyin. zira acil bir durumda bunlara vakit harcamamanız gerekiyor. sığınakta bulundurmanız gereken yiyecek tipi, uzun süre dayanacak ve enerji verecek türden bir şeyler olmalı. fındıklı fıstıklı çikolatalar ya da benzeri şeyler olabilir. konserve yiyecekler de dayanıklı olduklarından iş görürler. bol miktarda su ise farz gibi bir şey. bu suyla hem vücudunuzun susuzluğunu giderecek hem de onu temizleyeceksiniz. her ne kadar sığınakta kalma süresi genel olarak en az 12 saat olarak belirlense de bazı durumlarda günlerce yetecek kadar suyunuzun olması gerekiyor. zira serpintinin ne kadar süreceği, bombanın tipine ve patlamanın büyüklüğüne bağlı. aynı zamanda giyecek de bulundurmanız gerekiyor sığınakta. zira dışarıda serpintiyle temas ettiyseniz giysilerinizi çıkarıp sığınağın dışında bırakmanız ve temizlendikten sonra yeni giysilerinizi giymeniz gerekiyor.
bu tür binalara çok kısa sürede erişim şansınız yoksa evinizde kalın ama pencerelerin, kapıların aralıklarını evde ne kadar bez, battaniye ve benzeri şey varsa onlarla tıkayın. içeriye sızıntının mümkün olduğunca az olması hatta hiç olmaması gerekiyor.
patlama merkezine görece yakınsanız ve serpinti bulunduğunuz yere rüzgârın da etkisiyle hızlıca ulaştıysa içeride kalmaya devam edin. bu arada tabii ki elektrik şebekeleri de saldırıdan etkileneceği için cep telefonunuzu şarj edemeyebilirsiniz ve günler ya da düşük bir ihtimal de olsa haftalarca orada kalmanız gerekirse dışarıyla olan bağlantınız tamamen kopar. bu nedenle sığınakta ya da evinizde mutlaka pilli radyo, yedek pil, mum gibi eski moda acil durum araç gereçleri bulundurun. ayrıca sabun da gerekiyor. eğer serpintiye maruz kalırsanız sabunlu suyla temizlenmeniz gerekecek. dışarıda serpintiyle temas eden herhangi bir şeyiniz varsa, onu kesinlikle sığınağa sokmayın.
serpintinin bulunduğunuz yere ulaşması biraz sürecekse ve arabanız varsa arabaya atlayıp serpintinin ilerlediği yönün tersine gitmeye başlayın. bunun için arabanızda da çeşitli yiyecek, giyecek ve benzeri ihtiyaç malzemeleri bulundurmanız sizin yararınıza olacaktır. evde acil durum çantası bulundurmak ve böyle durumlarda hemen onu kapıp çıkmak da bir yöntem. tabii bir de haber alabiliyorsanız başka şehirlerde de benzer durumun yaşanıp yaşanmadığını öğrenmelisiniz ki mesela kuzeye doğru kaçarken kuzeydeki bir şehirde de aynı şey yaşandıysa, kaçayım derken oradaki tehlikenin kucağına düşmeyin.
aslında nükleer silahların ölümcüllüğünün esas nedeni, uzun süren bu serpintidir. bunların etkisi ilk yarım ya da 1 saat içerisinde başlar. dolayısıyla patlamadan sonra en geç yarım saat içerisinde bir sığınak ya da güvenli bir yerde olmalısınız. yukarıda arabaya atlayıp kaçın dediğim durum, patlamadan önceki ilk yarım saat için geçerli. eğer yarım saat içinde şehirden kaçamadıysanız araba peşine düşerek vakit kaybetmek yerine sığınak bulmanız gerekiyor demektir.
serpinti, radyoaktif maddelerin radyoaktif bozunma ve yarı ömür süresi ile bağlantılı olduğundan bundan tamamen kurtulmak pek mümkün değil. ancak zamanla etkisi, ilk andakine göre azalıyor. önemli olan şey vücuda alınan doz olduğundan ve zaman geçtikçe maruz kalınan doz da belirli bir ölçek dahilinde azaldığından, serpintiye maruz kalmanın etkisi de ilk anda olduğundan çok daha düşük oluyor.
bu noktada ekstra bir bilgi verebilirim. patlama saatinden sonra geçen saatlere göre radyoaktivitenin azalma miktarı hemen hemen şu şekilde olur;
yukarıda tehlikenin ilk yarım saat ya da 1 saat içinde başladığını söylemiştim. patlamadan 1 saat sonra ortamdaki radyasyon miktarı 1000 birim ise, 7 saat sonra bu miktar 100 birime, 7x7 (49) saat sonra 10 birime, 7x7x7 (343) saat sonra 1 birime düşer ve düşüş bu şekilde devam eder. yani miktar ilk saatten itibaren her 7 katta bir başlangıçtaki miktarın 10'da 1'ine düşer.
özetle ne kadar zaman geçerse, ölümcül etkinin dozu da o kadar azalır.
***
yine de tüm bunlar, geri kalan hayatınızı tamamen sağlıklı şekilde geçireceğinizin garantisi değildir. eğer farkında olmadan, uzun süre boyunca sızıntıyla ya da doğrudan serpintiye maruz kalırsanız, haftalar, aylar ya da yıllar içerisinde rayoaktiviteye bağlı olarak çeşitli hastalıklar gelişebilir vücudunuzda.
***
eğer günün birinde böyle bir saldırıyla karşı karşıya kalırsak ama yine de her şey yolunda giderse, nato üyesi olduğumuz için erken uyarı sistemi nedeniyle antibalistik füzeler devreye girer ve saldırı mümkünse havada bertaraf edilir. sadece serpinti ile kurtuluruz. hatta kritik
yükseklik üzerinde bertaraf edilirse serpinti dahi oluşmaz.
ancak siyasetin neler getirip götüreceği bilinmediğinden, nato üyeliğimiz sonlanırsa ve kendi antibalistik füzelerimiz olmazsa bu ihtimal de ortadan kalkmış olur ve saldırının bütün dehşetiyle yüzleşmek durumunda kalırız. umalım ki böyle bir şey hiç yaşanmasın.
devamını gör...
2.
(bkz: durumumuz yoktu okuyamadık)
ne zamandır bekliyordum şu bakınızı vermek için.
ne zamandır bekliyordum şu bakınızı vermek için.
devamını gör...
3.
direk bombaya doğru koşun saniyeler içinde buharlaşırsınız en acısız ve iyi senaryo bu.
devamını gör...
4.
muhtemelen nükleer bir savaş çıkmıştır. bu sebeple büyük yerleşim yerlerinden ve olası hedef olacak noktalardan uzak durun. dağlık bir coğrafyaya sahip küçük bir şehir ideal olacaktır.
devamını gör...