1.
osmanlı devleti tahtına en güçlü ve en şanslı şehzadenin geçeceği, taht üzerindeki hak iddia edebilecek hanedan ailesine üye diğer bireylerin ortadan kaldırılabileceği şeklinde; nizam-ı alem ve devletin bekası için yapılan bir uygulama...
peki ortada henüz işlenmiş bir suç yokken, ileride yaşanabilecek olası bir ayaklanma ya da isyan gerekçesiyle bir kişiye suç ve ceza yüklenenmesi ne kadar doğru!...
tartışılabilir...
osmanlı devleti'nde hep tartışılagelen kardeş katli hususunda, kim ne yapmış, hangi kararları almış.
(bkz: kardeş katli ve fatih kanunnamesi)
-----
-osman gazi
osmanlı devletinde ilk kardeş katli,
osman gazi’nin amcası dündar bey’i katletmesi kabul edilir. osman gazi, kendisine karşı bizans tekfurları ile işbirliği yaptığını düşündüğü amcası dündar bey’i yay kirişi ile boğarak öldürdü.
-orhan gazi
hiç bir şekilde eline haneden kanı bulaşmadı. kardeşi alaaddin ve oğulları ile devlet yapılanmasında uyumlu çalıştı.
-murat hüdavendigar (1.murat)
isyan eden kardeşleri şehzade ibrahim ve halil, öldürttü. daha sonra tahtına göz diktiği için, bursa sancağına gönderdiği oğlu savcı bey'in gözlerine mil çektirip kör ettirdikten sonra boğdurmak suretiyle ortadan kaldırttı.
-yıldırım bayezid (1.bayezid);
1.murad kosova meydan savaşı esnasında suikaste uğrayıp şehit düştüğünde, osmanlı ordusunun sağ kanadında sırplara karşı savaşan 1.bayezid babasının vefatından hemen sonra kendisine biat edildi. biat töreninin ardından düşmana karşı savaşan kardeşi yakub çelebi'yi çadırına çağırarak boğdurdu.
-çelebi mehmet (1.mehmet)
yıldırım bayezid'in timur'a karşı savaştığı ankara savaşını kaybetmesiyle oğulları dağılmış, bunun neticesinde osmanlı'da fetret devri başlamıştı. önce oğlu süleyman çelebi padişahlığını ilan etse de, kardeşi musa çelebi tarafından öldürüldü. tahta çıkan çelebi mehmet, musa çelebi'yi idam ettirdi. kardeşler arasındaki mücadeleden galip çıkan çelebi mehmet, diğer kardeşi isa çelebi'yi hamamda yakalatıp boğdurttu. bir diğer kardeşi mustafa ise uzun süre ortalarda görülmedi. sonradan düzmece mustafa adı ile ortaya çıktı. mustafa, timur tarafından semerkant'a götürülmüştü, timur ölünce serbest bırakıldı. bizans imparatorunun yardımı ile limni adasına kaçan mustafa yurda döndüğünde ise ağabeyi çelebi mehmet tarafından bizanslılara esir verildi. (bazı tarihçiler düzmece mustafa'nın çelebi mustafa olmadığını iddia eder.)
-2.murat
amcası mustafa çelebi’nin isyanını bastırmak için onu idam ettirdi. her ne kadar kardeş katline karşı çıksa da, bizanslılardan aldığı destekle osmanlı'nın başına geçmeyi hayal eden kardeşi mustafa ve sonrasında diğer kardeşleri yusuf ve mahmut'u öldürttü.
-fatih sultan mehmet (2.mehmet)
istanbul'u fethederek bizans imparatorluğu'nu ortadan kaldırdı ve yeni bir çağı başlattı. çağ açmakla kalmadı fatih kanunnamesi ile de kardeş katlini yasalaştırdı.
istanbul’u fethederek dünya tarihini değiştiren fatih, hakimiyetini güçlendirmek ve devleti olası tehlikelerden korumak maksadıyla 6 aylık kardeşi şehzade ahmed’i edirne’deki sarayında boğdurtarak öldürttü.
bizanslılarla birlikte harreket eden şehzade orhan'ı idam ettirdi.
-2.bayezid (bayezid-i veli);
kardeşi cem sultan'ın ortadan kaldırılması için hayli uğraş verdi. cem sultan, avrupalıların elinde osmanlılara karşı yıllarca kullanıldı. papalığın elinde esir bulunan cem sultan bir iddiaya göre 2.bayezid'ın papa ile anlaşma yapması sonucu zehirlenerek öldürüldü.
bunun yanında sarayda bulunan cem sultan'ın oğlu dokuz yaşındaki oğuz han'ı boğdurttu.
-yavuz sultan selim (2.selim);
fatih kanunnamesini kullanarak ağabeyi şehzade ahmed ve kardeşi şehzade korkut’u kementle boğdurtarak ortadan kaldırdı.
kendi yanında rehin olan korkut'un oğlunu da boğdurttu. merhum ağabeyi şehinşah'ın oğlu mehmet'i ve merhum ağabeyi mahmut'un oğulları musa, mehmet, osman, emin ve orhan'ı da boğdurttu. yani merhum ağabeyi mahmut'un beş oğlunu birden boğdurtarak ortadan kaldırdı.
diğer ağabeyi merhum alemşah'ın oğlu osman'ı ve şehzade ahmet'in oğlu kasım'ı boğdurttu.
-kanuni sultan süleyman (1.süleyman);
osmanlı imparatorluğununda 46 yıl tahta kalan muhteşem süleyman.
kardeşi olmadığı için kardeş katli yapmadı.fakat rodos'un fethinden sonra cem sultan'ın diğer oğlu murat ile onun oğlu cem boğularak idam edildi.
doğuya yapılan bir sefer sırasında, konya ereğli'de öz oğlu şehzade mustafa, babasının bulunduğu divana el öpmeye gittiğinde, yedi dilsiz cellat ve zal mahmut'un üzerine çullamasıyla boğularak öldürüldü. şehzade mustafa'nın oğlu altı yaşundaki mehmet'i annesinin elinden alarak boğdurttu.
diğer öz oğlu şehzade bayezid'i ve onun oğulları; şehzade orhan, şehzade osman,
şehzade abdullah,şehzade mahmud'u iran şahı tahmasp’a sığındığı gerekçesiyle boğdurtarak öldürttü.
şehzade bayezid’in amasya'da bulunan ve o sırada henüz üç yaşında olan beşinci oğluna da kimse acımadı, o da öldürülerek toprağa verildi.
-sarı selim (2.selim);
herhangi bir kardeş katli yapmadı.
sadece kardeşi bayezid ve onun oğullarının katli sırasında babasıyla beraber hareket etti.
-üçüncü murat
osmanlı hükümdarı olduğu gün, kardeşleri şehzade mustafa, şehzade süleyman, şehzade cihangir, şehzade osman ve şehzade abdullah'ı boğdurttu.
130 cariyesi ve 112 çocuğu olduğu rivayet edilir. (bu rakam abartı olabilir)
bir dğer kardeşleri şehzade mehmet ve şehzade mahmut, cellatların elinde yağlı ilmikle boğdurulmak suretiyle tarih sahnesinden uzaklaştırıldı.
-üçüncü mehmet
padişah olarak biat alır almaz ilk gece; şehzadeler selim, beyazıt, mustafa, osman, cihangir, abdullah, abdurrahman, hasan, ahmet, yakup, alemşah, yusuf, hüseyin, korkut, ali, ishak, ömer, alaüddin ve davut olmak üzere 19 erkek kardeşini boğdurttu.
bazı tarihçilere göre, bununla yetinmeyip ayrıca 20 kız kardeşini de boğdurttu ve babasından hamile kalan 17 cariyeyi denize attırarak ortadan kaldırdı.
ayrıca öz oğlu şehzade mahmut'u boğdurtarak öldürttü.
-sultan ahmet (1.ahmet)
14 yaşında tahta çıktı. aile bireylerine dokunmadı. onun döneminde şehzadelerin sancaklarda siyasi güç kazanmalarını engellemek ve merkezi otoriteyi güçlendirmek için, sancağa çıkma ve kardeş katli uygulaması son verilerek ekber ve erşed sistemi'ne geçildi. veraset sisteminde yapılan bu değişiklikle hanedanın en büyük (ekber) ve en olgun (erşed) üyesi padişah olacaktı.
-1 mustafa
iyi eğitim görmesine karşın deli olarak bilinirdi. kardeşi 1. ahmet kendisine dokunmadı. buna rağmen ı. ahmet'in oğlu şehzade genç osman'ın çok genç olması nedeni ile devlet ricalinin tensipleri üzerine biat alarak padişah oldu. görevde fazla kalmayan 1.mustafa devlet işleri ile ilgilenmediği için üç ay sonra tahttan indirildi.
ne var ki yerine padişah olan genç osman'ın öldürülmesi üzerine ikinci defa padişah oldu ve bir buçuk yıl saltanatta kaldıktan sonra deli olması nedeni ile şeyhülislam ve devlet erkanının anlaşmaları sonucu tahttan indirildi.
çocuğu olmadığı gibi eli de kana bulaşmadı...
-genç osman (2.osman);
osmanlı tarihinde en genç ölen padişah olarak bilinen genç osman, sistemde yapılan değişikliğe rağmen, lehistan seferine çıkmadan önce fitne çıkarması gerekçesiyle kardeşi mehmed'i boğdurttu.
kendisi de hacca gitmek istemesi bahane edilerek yedikule zindanına atıldı. zindanda üzerine çullanan sekiz cellatla boğuşmasına rağmen yıkılmadı ama cebecibaşı'nın bir fırsatını bulup hayalarını sıkması üzerine gücü tükenip bayıldı ve boğularak öldürüldü.
-dördüncü murat
11. yaşında sultan oldu. ağabeyi genç osman'ın durumuna da şahit olduğu için çok sert ve asabi bir mizaca sahip olmuştu.
fitne çıkmaması için revan seferine çıkarken kardeşleri şehzade beyazıt ile şehzade süleyman'ı, bağdat seferine çıkarken de kardeşi şehzade kasım'ı boğdurttu.
ağabeyi genç osman'ın ölümünden sorumlu tuttuğu herkesi idam ettirdi.
son nefesini vermeden, devlete zarar vermemesi için deli olduğunu bildiği kardeşi şehzade ibrahim'in öldürülmesini emretti. bu isteği yerine getirilmedi.
-sultan ibrahim
ağabeyi 4.murad şehzadeleri öldürterek ortadan kaldırmıştı. ne var ki kardeşleri öldürüldüğü için devamlı korku içinde yaşadı. tahta çıktığında devletin yönetimi aslında kösem sultan’ın elindeydi.
sekiz yıl kadar tahtta kaldı. samur kürkü sevdası yüzünden tahttan indirildi ve şeyhülislam fetvası ile boğdurularak öldürüldü.
genç osman'dan sonra boğdurulmak suretiyle ortadan kaldırılan ikinci osmanlı patişahıdır.
-avcı mehmet (4.mehmet);
yedi yaşında padişah oldu.
kendisini öldürtmek isteyen babaannesi kösem sultan, annesi turhan sultan tarafından bir gece ansızın dairesini bastırıp perde ipi ile boğdurarak ortadan kaldırıldı. kösem sultan öldürülen ilk valide sultan olarak tarihe geçti.
2.viyana kuşatmasından sonra yeniçeriler ayaklandılar. bu ayaklanma sonucu avcı mehmet tahttan indirildi. kafes hayatı sonucu eceli ile dünyadan ayrıldı.
-2.süleyman
kırk yıl hapis hayatı yaşamıştı, ürkekti, çekingendi. hep korku ile yaşadı, tedirgin olarak ömrünü tamamlarken elini kana bulamadı.
-2.ahmet
osmanlı padişahı olarak kırk dokuz yaşında tahta çıktı ve 51 yaşında öldü. elini kana bulamayan padişahlardan biri olarak eceli ile dünyadan göçtü.
-2. mustafa
eline kardeş kanı bulaşmadı.
edirne'de oturan ve istanbul'a dönmeyen 2. mustafa devlet idaresini şeyhülislam feyzullah efendi'ye bırakmıştı. ordu bu durumu kabullenemedi, isyan ederek edirne'ye gitti. şeyhülislâm öldürüldü, sultan 2.mustafa tahttan indirildi.
-üçüncü ahmet
patrona halil isyanı üzerine nevşehirli damat ibrahim paşa boğdurularak öldürüldü. sonrasında zorla tahttan indirilerek kafese kapatıldı. eceliyle bu dünyadan ayrıldı.
-1.mahmut
1.mahmut 58 yaşında, cuma namazından at sırtında dönerken vefat etti. kardeş katli yapmadı. patrona halil'in başlattığı isyan sonucu tahta çıktı. sonra patrona halil ile olayın elebaşlarını affetmedi ve isyanı başlatan patrona halil ile arkadaşlarını öldürterek cezalandırdı.
ayrıca;
(1.mahmut’un diri diri mezara konulduğu iddiaları zaman zaman dillendirilen bir konudur)
-üçüncü osman
2.mustafa'nın oğlu ve 1.mahmut'un kardeşi. padişahlık süresi üç yıla yakın olan 3.osman şehzade mahmut'u boğdurarak ortadan kaldırttı.
-üçüncü mustafa
babası 3. ahmet ile beraber kafes hayatı yaşadı. eline saltanat üyelerinin kanı bulaşmadı.
-1.abdülhamid
eline haneden kanı bulaşmadı.
-üçüncü selim
abdülhamit'in vefatı üzerine tahta çıkarak padişah oldu. nizami cedit ordusunu kurunca, yeniçeriler kabakçı mustafa'nın önderliğinde isyan ettiler. isyancıların isteği üzerine tahtı terk etti. sonra hançerenerek /boğularak öldürüldü.
dördüncü mustafa
tahttan indirilen 3.selim'i zindana koydu. daha sonr alemdar mustafa paşa'nın istanbul'a geleceği duyulunca hançerlenerek/ boğdurularak ortadan kaldırıldı.
2.mahmut
alemdar mustafa paşa'nın tahttan indirdiği 4.mustafa'nın yerine padişah oldu. amcasının oğlu 4.mustafa'yı boğdurtmak suretiyle ortadan kaldırdı.
-sultan abdülmecit
16 yaşında tahta çıktı. kuleli vakası olarak anılan olay ile padişahlıktan düşürülmek istendi ise de komplo önlendi.
birinci abdülmecit, osmanlı devletinin son dört padişahının, 5.murat, sultan abdülhamit, mehmet reşat ve mehmet vahdettin babası olup genç yaşta öldü.
-sultan abdülaziz
yurt içi gezileri yapan ve yurt dışına giderek yabancı devletleri ziyaret eden ilk padişahtır. darbe ile tahttan indirildi. feriya sarayında gözaltında bulunduğu sırada bileklerinden damarları kesilmiş olarak ölü bulundu. sultan abdülaziz darbe ile düşürülmüş olup eli hanedan kanına bulaşmamıştır.
beşinci murat
sultan abdülaziz'in yerine geçti. üç ay süre ile en az tahta kalan osmanlı patişahıdır.
ikinci abdülhamid
darbe ile tahttan indirildi.
eline haneden kanı bulaşmayan padişahlardan biridir.
-sultan mehmet reşat
2. abdülhamit'in tahtan indirilmesi ile padişah oldu. eceli ile dünyadan ayrıldı.
-vahdettin (mehmet vahdettin);
osmanlı devleti'nin son patişahı olup, hanedan üyeleri ile berabe sürgüne gönerildi.
sonuç olarak, kardeş katli devletin bütünlüğünü korumak için düzenlenmiş bir uygulamaydı. her ne kadar tarihsel olayı o günün koşullarına göre değerlendirmek gerekse de, dayanağı ne olursa olsun işlenmemiş ya da işlenmesi olası bir suç nedeniyle çocuk yaştaki küçücük şehzadelerin katledilmelerini hiç bir insan vicdanı kabullenemeyecektir...
-----
selam ve saygılarımla
peki ortada henüz işlenmiş bir suç yokken, ileride yaşanabilecek olası bir ayaklanma ya da isyan gerekçesiyle bir kişiye suç ve ceza yüklenenmesi ne kadar doğru!...
tartışılabilir...
osmanlı devleti'nde hep tartışılagelen kardeş katli hususunda, kim ne yapmış, hangi kararları almış.
(bkz: kardeş katli ve fatih kanunnamesi)
-----
-osman gazi
osmanlı devletinde ilk kardeş katli,
osman gazi’nin amcası dündar bey’i katletmesi kabul edilir. osman gazi, kendisine karşı bizans tekfurları ile işbirliği yaptığını düşündüğü amcası dündar bey’i yay kirişi ile boğarak öldürdü.
-orhan gazi
hiç bir şekilde eline haneden kanı bulaşmadı. kardeşi alaaddin ve oğulları ile devlet yapılanmasında uyumlu çalıştı.
-murat hüdavendigar (1.murat)
isyan eden kardeşleri şehzade ibrahim ve halil, öldürttü. daha sonra tahtına göz diktiği için, bursa sancağına gönderdiği oğlu savcı bey'in gözlerine mil çektirip kör ettirdikten sonra boğdurmak suretiyle ortadan kaldırttı.
-yıldırım bayezid (1.bayezid);
1.murad kosova meydan savaşı esnasında suikaste uğrayıp şehit düştüğünde, osmanlı ordusunun sağ kanadında sırplara karşı savaşan 1.bayezid babasının vefatından hemen sonra kendisine biat edildi. biat töreninin ardından düşmana karşı savaşan kardeşi yakub çelebi'yi çadırına çağırarak boğdurdu.
-çelebi mehmet (1.mehmet)
yıldırım bayezid'in timur'a karşı savaştığı ankara savaşını kaybetmesiyle oğulları dağılmış, bunun neticesinde osmanlı'da fetret devri başlamıştı. önce oğlu süleyman çelebi padişahlığını ilan etse de, kardeşi musa çelebi tarafından öldürüldü. tahta çıkan çelebi mehmet, musa çelebi'yi idam ettirdi. kardeşler arasındaki mücadeleden galip çıkan çelebi mehmet, diğer kardeşi isa çelebi'yi hamamda yakalatıp boğdurttu. bir diğer kardeşi mustafa ise uzun süre ortalarda görülmedi. sonradan düzmece mustafa adı ile ortaya çıktı. mustafa, timur tarafından semerkant'a götürülmüştü, timur ölünce serbest bırakıldı. bizans imparatorunun yardımı ile limni adasına kaçan mustafa yurda döndüğünde ise ağabeyi çelebi mehmet tarafından bizanslılara esir verildi. (bazı tarihçiler düzmece mustafa'nın çelebi mustafa olmadığını iddia eder.)
-2.murat
amcası mustafa çelebi’nin isyanını bastırmak için onu idam ettirdi. her ne kadar kardeş katline karşı çıksa da, bizanslılardan aldığı destekle osmanlı'nın başına geçmeyi hayal eden kardeşi mustafa ve sonrasında diğer kardeşleri yusuf ve mahmut'u öldürttü.
-fatih sultan mehmet (2.mehmet)
istanbul'u fethederek bizans imparatorluğu'nu ortadan kaldırdı ve yeni bir çağı başlattı. çağ açmakla kalmadı fatih kanunnamesi ile de kardeş katlini yasalaştırdı.
istanbul’u fethederek dünya tarihini değiştiren fatih, hakimiyetini güçlendirmek ve devleti olası tehlikelerden korumak maksadıyla 6 aylık kardeşi şehzade ahmed’i edirne’deki sarayında boğdurtarak öldürttü.
bizanslılarla birlikte harreket eden şehzade orhan'ı idam ettirdi.
-2.bayezid (bayezid-i veli);
kardeşi cem sultan'ın ortadan kaldırılması için hayli uğraş verdi. cem sultan, avrupalıların elinde osmanlılara karşı yıllarca kullanıldı. papalığın elinde esir bulunan cem sultan bir iddiaya göre 2.bayezid'ın papa ile anlaşma yapması sonucu zehirlenerek öldürüldü.
bunun yanında sarayda bulunan cem sultan'ın oğlu dokuz yaşındaki oğuz han'ı boğdurttu.
-yavuz sultan selim (2.selim);
fatih kanunnamesini kullanarak ağabeyi şehzade ahmed ve kardeşi şehzade korkut’u kementle boğdurtarak ortadan kaldırdı.
kendi yanında rehin olan korkut'un oğlunu da boğdurttu. merhum ağabeyi şehinşah'ın oğlu mehmet'i ve merhum ağabeyi mahmut'un oğulları musa, mehmet, osman, emin ve orhan'ı da boğdurttu. yani merhum ağabeyi mahmut'un beş oğlunu birden boğdurtarak ortadan kaldırdı.
diğer ağabeyi merhum alemşah'ın oğlu osman'ı ve şehzade ahmet'in oğlu kasım'ı boğdurttu.
-kanuni sultan süleyman (1.süleyman);
osmanlı imparatorluğununda 46 yıl tahta kalan muhteşem süleyman.
kardeşi olmadığı için kardeş katli yapmadı.fakat rodos'un fethinden sonra cem sultan'ın diğer oğlu murat ile onun oğlu cem boğularak idam edildi.
doğuya yapılan bir sefer sırasında, konya ereğli'de öz oğlu şehzade mustafa, babasının bulunduğu divana el öpmeye gittiğinde, yedi dilsiz cellat ve zal mahmut'un üzerine çullamasıyla boğularak öldürüldü. şehzade mustafa'nın oğlu altı yaşundaki mehmet'i annesinin elinden alarak boğdurttu.
diğer öz oğlu şehzade bayezid'i ve onun oğulları; şehzade orhan, şehzade osman,
şehzade abdullah,şehzade mahmud'u iran şahı tahmasp’a sığındığı gerekçesiyle boğdurtarak öldürttü.
şehzade bayezid’in amasya'da bulunan ve o sırada henüz üç yaşında olan beşinci oğluna da kimse acımadı, o da öldürülerek toprağa verildi.
-sarı selim (2.selim);
herhangi bir kardeş katli yapmadı.
sadece kardeşi bayezid ve onun oğullarının katli sırasında babasıyla beraber hareket etti.
-üçüncü murat
osmanlı hükümdarı olduğu gün, kardeşleri şehzade mustafa, şehzade süleyman, şehzade cihangir, şehzade osman ve şehzade abdullah'ı boğdurttu.
130 cariyesi ve 112 çocuğu olduğu rivayet edilir. (bu rakam abartı olabilir)
bir dğer kardeşleri şehzade mehmet ve şehzade mahmut, cellatların elinde yağlı ilmikle boğdurulmak suretiyle tarih sahnesinden uzaklaştırıldı.
-üçüncü mehmet
padişah olarak biat alır almaz ilk gece; şehzadeler selim, beyazıt, mustafa, osman, cihangir, abdullah, abdurrahman, hasan, ahmet, yakup, alemşah, yusuf, hüseyin, korkut, ali, ishak, ömer, alaüddin ve davut olmak üzere 19 erkek kardeşini boğdurttu.
bazı tarihçilere göre, bununla yetinmeyip ayrıca 20 kız kardeşini de boğdurttu ve babasından hamile kalan 17 cariyeyi denize attırarak ortadan kaldırdı.
ayrıca öz oğlu şehzade mahmut'u boğdurtarak öldürttü.
-sultan ahmet (1.ahmet)
14 yaşında tahta çıktı. aile bireylerine dokunmadı. onun döneminde şehzadelerin sancaklarda siyasi güç kazanmalarını engellemek ve merkezi otoriteyi güçlendirmek için, sancağa çıkma ve kardeş katli uygulaması son verilerek ekber ve erşed sistemi'ne geçildi. veraset sisteminde yapılan bu değişiklikle hanedanın en büyük (ekber) ve en olgun (erşed) üyesi padişah olacaktı.
-1 mustafa
iyi eğitim görmesine karşın deli olarak bilinirdi. kardeşi 1. ahmet kendisine dokunmadı. buna rağmen ı. ahmet'in oğlu şehzade genç osman'ın çok genç olması nedeni ile devlet ricalinin tensipleri üzerine biat alarak padişah oldu. görevde fazla kalmayan 1.mustafa devlet işleri ile ilgilenmediği için üç ay sonra tahttan indirildi.
ne var ki yerine padişah olan genç osman'ın öldürülmesi üzerine ikinci defa padişah oldu ve bir buçuk yıl saltanatta kaldıktan sonra deli olması nedeni ile şeyhülislam ve devlet erkanının anlaşmaları sonucu tahttan indirildi.
çocuğu olmadığı gibi eli de kana bulaşmadı...
-genç osman (2.osman);
osmanlı tarihinde en genç ölen padişah olarak bilinen genç osman, sistemde yapılan değişikliğe rağmen, lehistan seferine çıkmadan önce fitne çıkarması gerekçesiyle kardeşi mehmed'i boğdurttu.
kendisi de hacca gitmek istemesi bahane edilerek yedikule zindanına atıldı. zindanda üzerine çullanan sekiz cellatla boğuşmasına rağmen yıkılmadı ama cebecibaşı'nın bir fırsatını bulup hayalarını sıkması üzerine gücü tükenip bayıldı ve boğularak öldürüldü.
-dördüncü murat
11. yaşında sultan oldu. ağabeyi genç osman'ın durumuna da şahit olduğu için çok sert ve asabi bir mizaca sahip olmuştu.
fitne çıkmaması için revan seferine çıkarken kardeşleri şehzade beyazıt ile şehzade süleyman'ı, bağdat seferine çıkarken de kardeşi şehzade kasım'ı boğdurttu.
ağabeyi genç osman'ın ölümünden sorumlu tuttuğu herkesi idam ettirdi.
son nefesini vermeden, devlete zarar vermemesi için deli olduğunu bildiği kardeşi şehzade ibrahim'in öldürülmesini emretti. bu isteği yerine getirilmedi.
-sultan ibrahim
ağabeyi 4.murad şehzadeleri öldürterek ortadan kaldırmıştı. ne var ki kardeşleri öldürüldüğü için devamlı korku içinde yaşadı. tahta çıktığında devletin yönetimi aslında kösem sultan’ın elindeydi.
sekiz yıl kadar tahtta kaldı. samur kürkü sevdası yüzünden tahttan indirildi ve şeyhülislam fetvası ile boğdurularak öldürüldü.
genç osman'dan sonra boğdurulmak suretiyle ortadan kaldırılan ikinci osmanlı patişahıdır.
-avcı mehmet (4.mehmet);
yedi yaşında padişah oldu.
kendisini öldürtmek isteyen babaannesi kösem sultan, annesi turhan sultan tarafından bir gece ansızın dairesini bastırıp perde ipi ile boğdurarak ortadan kaldırıldı. kösem sultan öldürülen ilk valide sultan olarak tarihe geçti.
2.viyana kuşatmasından sonra yeniçeriler ayaklandılar. bu ayaklanma sonucu avcı mehmet tahttan indirildi. kafes hayatı sonucu eceli ile dünyadan ayrıldı.
-2.süleyman
kırk yıl hapis hayatı yaşamıştı, ürkekti, çekingendi. hep korku ile yaşadı, tedirgin olarak ömrünü tamamlarken elini kana bulamadı.
-2.ahmet
osmanlı padişahı olarak kırk dokuz yaşında tahta çıktı ve 51 yaşında öldü. elini kana bulamayan padişahlardan biri olarak eceli ile dünyadan göçtü.
-2. mustafa
eline kardeş kanı bulaşmadı.
edirne'de oturan ve istanbul'a dönmeyen 2. mustafa devlet idaresini şeyhülislam feyzullah efendi'ye bırakmıştı. ordu bu durumu kabullenemedi, isyan ederek edirne'ye gitti. şeyhülislâm öldürüldü, sultan 2.mustafa tahttan indirildi.
-üçüncü ahmet
patrona halil isyanı üzerine nevşehirli damat ibrahim paşa boğdurularak öldürüldü. sonrasında zorla tahttan indirilerek kafese kapatıldı. eceliyle bu dünyadan ayrıldı.
-1.mahmut
1.mahmut 58 yaşında, cuma namazından at sırtında dönerken vefat etti. kardeş katli yapmadı. patrona halil'in başlattığı isyan sonucu tahta çıktı. sonra patrona halil ile olayın elebaşlarını affetmedi ve isyanı başlatan patrona halil ile arkadaşlarını öldürterek cezalandırdı.
ayrıca;
(1.mahmut’un diri diri mezara konulduğu iddiaları zaman zaman dillendirilen bir konudur)
-üçüncü osman
2.mustafa'nın oğlu ve 1.mahmut'un kardeşi. padişahlık süresi üç yıla yakın olan 3.osman şehzade mahmut'u boğdurarak ortadan kaldırttı.
-üçüncü mustafa
babası 3. ahmet ile beraber kafes hayatı yaşadı. eline saltanat üyelerinin kanı bulaşmadı.
-1.abdülhamid
eline haneden kanı bulaşmadı.
-üçüncü selim
abdülhamit'in vefatı üzerine tahta çıkarak padişah oldu. nizami cedit ordusunu kurunca, yeniçeriler kabakçı mustafa'nın önderliğinde isyan ettiler. isyancıların isteği üzerine tahtı terk etti. sonra hançerenerek /boğularak öldürüldü.
dördüncü mustafa
tahttan indirilen 3.selim'i zindana koydu. daha sonr alemdar mustafa paşa'nın istanbul'a geleceği duyulunca hançerlenerek/ boğdurularak ortadan kaldırıldı.
2.mahmut
alemdar mustafa paşa'nın tahttan indirdiği 4.mustafa'nın yerine padişah oldu. amcasının oğlu 4.mustafa'yı boğdurtmak suretiyle ortadan kaldırdı.
-sultan abdülmecit
16 yaşında tahta çıktı. kuleli vakası olarak anılan olay ile padişahlıktan düşürülmek istendi ise de komplo önlendi.
birinci abdülmecit, osmanlı devletinin son dört padişahının, 5.murat, sultan abdülhamit, mehmet reşat ve mehmet vahdettin babası olup genç yaşta öldü.
-sultan abdülaziz
yurt içi gezileri yapan ve yurt dışına giderek yabancı devletleri ziyaret eden ilk padişahtır. darbe ile tahttan indirildi. feriya sarayında gözaltında bulunduğu sırada bileklerinden damarları kesilmiş olarak ölü bulundu. sultan abdülaziz darbe ile düşürülmüş olup eli hanedan kanına bulaşmamıştır.
beşinci murat
sultan abdülaziz'in yerine geçti. üç ay süre ile en az tahta kalan osmanlı patişahıdır.
ikinci abdülhamid
darbe ile tahttan indirildi.
eline haneden kanı bulaşmayan padişahlardan biridir.
-sultan mehmet reşat
2. abdülhamit'in tahtan indirilmesi ile padişah oldu. eceli ile dünyadan ayrıldı.
-vahdettin (mehmet vahdettin);
osmanlı devleti'nin son patişahı olup, hanedan üyeleri ile berabe sürgüne gönerildi.
sonuç olarak, kardeş katli devletin bütünlüğünü korumak için düzenlenmiş bir uygulamaydı. her ne kadar tarihsel olayı o günün koşullarına göre değerlendirmek gerekse de, dayanağı ne olursa olsun işlenmemiş ya da işlenmesi olası bir suç nedeniyle çocuk yaştaki küçücük şehzadelerin katledilmelerini hiç bir insan vicdanı kabullenemeyecektir...
-----
selam ve saygılarımla
devamını gör...
2.
bu nasil bir sistem. bu nasıl bir şey. patişah kardeşi olmak zormuş hakikaten.
devamını gör...
3.
bize canice gelse de, kardeş katlinin kaldırılmasının devleti uçuruma sürüklediği gerçektir. yerine gelen ekber erşed kuralı, şehzadelerin saraydaki odalarından çıkmamasını* ve tabii ki sancağa da yollanmamasını söylüyordu. bu da yeni sultanları aşırı tecrübesiz hatta bazılarını psikolojik açıdan çok sorunlu hale koydu.
devamını gör...
4.
şeyhim izin verseydi saltanatı bırakıp dervişi olacaktım diyen fatih , devlet bekası için uygun görüp bunu yapıyor . bizim insanlarımız hala bıdı bıdı yapıyor .
bıdı bıdı yapma kral kalıbının adamı ol işini yap
bıdı bıdı yapma kral kalıbının adamı ol işini yap
devamını gör...
5.
devletin bekası söz konusu olunca meşru sayılıyor. üniversitede bir hocamız arkadaşlar normal gibi anlatılır ama bu katil olmak demektir. insanin canına kıyılması normal karşılanamaz demişti. günümüz şartlarında normal değildir. ama padişahlar allah için dini yaymak için cihad ettiklerinden dolayı o zaman için olması gereken oymuş. başka yolu var mıdır mutlaka vardır ama eminim onların da denenip başarısızlıkla sonuçlandığına.
devamını gör...
6.
kardeş katli esas itibariyle acımasız bir uygulama. günümüz tabiriyle insan hak ve hukukunun ihlalidir. keşke tarihimizde böyle bir gerçek olmasaydı. ancak dönemin şartlarıyla değerlendirmek gerekir.
bu uygulama olmasaydı daha çok taht kavgaları olacak, bu mücadelenin sonucunda daha çok insan iç savaşlarda ölecekti. ya da daha becerikli ve gerçekten yetenekleri dolayısıyla tahtı hak eden şehzadeler başa geçebilirdi. şahzade ve hanedan mensubunın çok olması farlı sorunlara da neden olabilirdi. mesela cem sultan. bir ya da birkaç şehzade in hristiyan olduğunu düşünsenize.
bu uygulama olmasaydı daha çok taht kavgaları olacak, bu mücadelenin sonucunda daha çok insan iç savaşlarda ölecekti. ya da daha becerikli ve gerçekten yetenekleri dolayısıyla tahtı hak eden şehzadeler başa geçebilirdi. şahzade ve hanedan mensubunın çok olması farlı sorunlara da neden olabilirdi. mesela cem sultan. bir ya da birkaç şehzade in hristiyan olduğunu düşünsenize.
devamını gör...