1.
1. pers imp. olarak tarih sahnesine ilk olarak ahamenis imparatorluğu şeklinde çıkan, iranlıların atalarını oluşturan savaşçı bir millet. büyük iskender tarafından defalarca anaları bellenmis olsa da farklı formlarda her daim tarih sahnesinde olmuş bir millettir.
devamını gör...
2.
(bkz: iran)
devamını gör...
3.
tarihi filmlerde ork gibi gösterilen halk. hep bu hollywood etkisi hep.
aslında gayet kadim ve derin bir kültüre sahiptirler.
aslında gayet kadim ve derin bir kültüre sahiptirler.
devamını gör...
4.
eskisi medleri de geride bırakan bir imparatorluk, bir medeniyet inşa ederek hala adından söz ettirmeyi başaran ırk, uygarlık, halk, kültür taşı.
devamını gör...
5.
pragmatist ilerlemiş kavim. iran coğrafyasındaki pek çok kavimden biridir. bizim bildiğimiz persler ise perslerin içerisinden çıkan akhaemenid (eski kaynaklarda ahameniş) hanedanlığının kurduğu imparatorluktur. ilk büyük krallarının adı eski persçe kuraş yani bizim bildiğimiz adı ile kyros'tur. bugün yolunuz eğer pasargad tarafına düşerse büyük kyros'un mezar anıtı hala ayaktadır.
batı kültürü tarafından demonize edilirler. 2500 sene önce de öyleydi hala da öyle... günümüzde bile batı medeniyeti hala doğuyu alegorik şekilde eleştirirken pers yunan metaforlarını severek kullanıyor (bkz. 300 rise of an empire)
ama aslında gerçek pek öyle değildi. persler evet emperyal biraz da megaloman bir anlayışa sahiplerdi. ancak fethettikleri yerlerdeki lokal halkları asimile etmemişlerdir. dil kültür ve inanca da karışmamışlardır. ha ama mesela 499 iyon isyanında olduğu gibi örnekler de vardır. çok sert şekilde bastırmışlardır bu isyanı... aslında tipik doğulu kafasıdır perslerinki... ''paramı ver, savaş zamanı asker gönder ne poh yiyosan ye'' kafası...
tabi yunanlılarla olan mevzuları bir tık değişik çünkü yunanlılar, yunanlılar derken de asyadakiler değil anakara hellastakiler, bunlara pek de öyle kolay kolay teslim olmuyorlar. hatta ciddi ciddi direniyorlar. marathon savaşında yeniyorlar. ardından kserkses'in büyük yunanistan seferi esnasında thermopylai'da yeniliyorlar ancak yenilgiden destansı bir öykü çıkararak propaganda kasıyorlar... tabi persler tüm bunların neticesinde m.ö. 480'de atina akropolis'ini yakıp yağmalıyorlar... hikayenin ilerisinde de makedonyalı iskender tüm yunanlılar üzerinde hegemonya kurup persleri tarih sahnesinden siliyor. aslında silmiyor. silemiyor. hatta bir süre sonra iskender'in kendisi yok ettiğini sandığı düşmanı tarafından yutulup asimile ediliyor. tıpkı dizinin ileriki sezonlarında romalıların yunan kültürü tarafından yutulması gibi... bu işler böyle... aslında ne kadar alegorik... pers nefreti ile büyüyen iskender çocukken öğretmeni aristoteles'e ''bir ülkeyi tamamen nasıl yok edebilirim ?'' diye sorduğunda aristoteles ise ona ''kitaplarını yakarak'' diye cevap vermiştir... günün sonunda da iskender pers başkenti persepolis'e girdiğinde kraliyet kütüphanesini yakmıştır... günün sonunda ise nefret ettiği pers kültürü tarafından ele geçirilmiştir...
neyse gecenin 3 buçuğunda benden bu kadar... daha da anlatırdım... aa ama yaygın bilinen bir yanlışı da düzelteyim. antik persler siz entelektüel cıvırların da bildiği üzere zoroastrian yani zerdüşt yani yani mecusilik inancına mensuptular. ateşetaparlık olarak da bilinir. aslında antik perslerde 4 element yani ateş su hava ve toprağın hepsi kutsal sayılır. hatta nehre, göle, denize falan afedersiniz çiş miş yapmak çok büyük günah ayıp kabul edilirdi...
tabi bu ateş mevzusunun da kökeni, zerdüşt rahipleri olan magoslar (yunanlılar magos derler persçe mag diye geçer ve evet bilin bakalım şu anda ne öğreneceksiniz ? batı dillerindeki magic kelimesinin kökeni buraya dayanıyor şalalalaa !) dini ritüellerini kutsal ateşin yandığı sunaklar önünde yaparlar. muhtemelen diğer komüniteler ve inançlar tarafından öyle anılmalarının da sebebi bu nüans.
bir de tabi malum lise 3 felsefede gördüğünüz herakleitos falan vardı hani varlığı ateşte gören arkadaş... onun da mesela bu fikirleri geliştirirken kendi döneminde efes kenti ve çevresi perslerin egemenliğindeydi... o da muhtemelen perslerden etkilenmiş olabilir (bu sözlük yazarı yolgezerin teorisidir)
haydi bakalım size bu gecelik bu kadar instant bilgi yeter. unutmadan aşılarımızı oluyoruz, maske mesafe ve hijyene çok dikkat ediyoruz. kız arkadaşlarımızı kat-i suret ile üzmüyoruz. bir de sokaktaki kediler için mama koymayı unutmuyoruz kıymetli kardeşlerim.
batı kültürü tarafından demonize edilirler. 2500 sene önce de öyleydi hala da öyle... günümüzde bile batı medeniyeti hala doğuyu alegorik şekilde eleştirirken pers yunan metaforlarını severek kullanıyor (bkz. 300 rise of an empire)
ama aslında gerçek pek öyle değildi. persler evet emperyal biraz da megaloman bir anlayışa sahiplerdi. ancak fethettikleri yerlerdeki lokal halkları asimile etmemişlerdir. dil kültür ve inanca da karışmamışlardır. ha ama mesela 499 iyon isyanında olduğu gibi örnekler de vardır. çok sert şekilde bastırmışlardır bu isyanı... aslında tipik doğulu kafasıdır perslerinki... ''paramı ver, savaş zamanı asker gönder ne poh yiyosan ye'' kafası...
tabi yunanlılarla olan mevzuları bir tık değişik çünkü yunanlılar, yunanlılar derken de asyadakiler değil anakara hellastakiler, bunlara pek de öyle kolay kolay teslim olmuyorlar. hatta ciddi ciddi direniyorlar. marathon savaşında yeniyorlar. ardından kserkses'in büyük yunanistan seferi esnasında thermopylai'da yeniliyorlar ancak yenilgiden destansı bir öykü çıkararak propaganda kasıyorlar... tabi persler tüm bunların neticesinde m.ö. 480'de atina akropolis'ini yakıp yağmalıyorlar... hikayenin ilerisinde de makedonyalı iskender tüm yunanlılar üzerinde hegemonya kurup persleri tarih sahnesinden siliyor. aslında silmiyor. silemiyor. hatta bir süre sonra iskender'in kendisi yok ettiğini sandığı düşmanı tarafından yutulup asimile ediliyor. tıpkı dizinin ileriki sezonlarında romalıların yunan kültürü tarafından yutulması gibi... bu işler böyle... aslında ne kadar alegorik... pers nefreti ile büyüyen iskender çocukken öğretmeni aristoteles'e ''bir ülkeyi tamamen nasıl yok edebilirim ?'' diye sorduğunda aristoteles ise ona ''kitaplarını yakarak'' diye cevap vermiştir... günün sonunda da iskender pers başkenti persepolis'e girdiğinde kraliyet kütüphanesini yakmıştır... günün sonunda ise nefret ettiği pers kültürü tarafından ele geçirilmiştir...
neyse gecenin 3 buçuğunda benden bu kadar... daha da anlatırdım... aa ama yaygın bilinen bir yanlışı da düzelteyim. antik persler siz entelektüel cıvırların da bildiği üzere zoroastrian yani zerdüşt yani yani mecusilik inancına mensuptular. ateşetaparlık olarak da bilinir. aslında antik perslerde 4 element yani ateş su hava ve toprağın hepsi kutsal sayılır. hatta nehre, göle, denize falan afedersiniz çiş miş yapmak çok büyük günah ayıp kabul edilirdi...
tabi bu ateş mevzusunun da kökeni, zerdüşt rahipleri olan magoslar (yunanlılar magos derler persçe mag diye geçer ve evet bilin bakalım şu anda ne öğreneceksiniz ? batı dillerindeki magic kelimesinin kökeni buraya dayanıyor şalalalaa !) dini ritüellerini kutsal ateşin yandığı sunaklar önünde yaparlar. muhtemelen diğer komüniteler ve inançlar tarafından öyle anılmalarının da sebebi bu nüans.
bir de tabi malum lise 3 felsefede gördüğünüz herakleitos falan vardı hani varlığı ateşte gören arkadaş... onun da mesela bu fikirleri geliştirirken kendi döneminde efes kenti ve çevresi perslerin egemenliğindeydi... o da muhtemelen perslerden etkilenmiş olabilir (bu sözlük yazarı yolgezerin teorisidir)
haydi bakalım size bu gecelik bu kadar instant bilgi yeter. unutmadan aşılarımızı oluyoruz, maske mesafe ve hijyene çok dikkat ediyoruz. kız arkadaşlarımızı kat-i suret ile üzmüyoruz. bir de sokaktaki kediler için mama koymayı unutmuyoruz kıymetli kardeşlerim.
devamını gör...
6.
bugünkü iran'ı oluşturan halk. köklü bir geçmişleri vardır.
devamını gör...
7.
persler; bugünkü iranı oluşturan, iranlıların ataları olan hint-avrupalı(aryan) bir halktır ve tarihte birçok şeyi başarmışlardır. perslerin köklü bir kültürleri ve geçmişleri vardır. perslere "farslar", "acemler" de denilir. tarihteki pers imparatorluğunun başkenti persepolis şehriydi; "polis", yunanca "şehir" anlamına gelir.
persler; medler, partlar, ahameniş imparatorluğu, sasaniler gibi tarihteki büyük imparatorlukları kurmuşlardır. perslerin geleneksel düşmanları antik yunanlılar ve romalılar'dı. ayrıca persler, milli dinleri zerdüştlük ile orta doğu[güneybatı asya] kökenli semavi dinleri derinden etkilemişlerdir.
iranlı filozof ve kendi adıyla anılan zerdüştlüğün kurucusu din adamı zerdüşt
bir pers askeri
perslerin yunanlılar ile olan savaşlarını gösteren bir resim
sasani-pers imparatoru 1. şapur'un roma imparatoru valerian'ı esir almasını konu edinen bir resim
pers imparatorluğu'nun ilk kurulduğu yerler, başkenti persepolis ve zaman içinde genişleyerek en geniş sınırlarına ulaşması
1. darius döneminde pers imparatorluğu'nun en geniş sınırları
persler; medler, partlar, ahameniş imparatorluğu, sasaniler gibi tarihteki büyük imparatorlukları kurmuşlardır. perslerin geleneksel düşmanları antik yunanlılar ve romalılar'dı. ayrıca persler, milli dinleri zerdüştlük ile orta doğu[güneybatı asya] kökenli semavi dinleri derinden etkilemişlerdir.
iranlı filozof ve kendi adıyla anılan zerdüştlüğün kurucusu din adamı zerdüşt
bir pers askeri
perslerin yunanlılar ile olan savaşlarını gösteren bir resim
sasani-pers imparatoru 1. şapur'un roma imparatoru valerian'ı esir almasını konu edinen bir resim
pers imparatorluğu'nun ilk kurulduğu yerler, başkenti persepolis ve zaman içinde genişleyerek en geniş sınırlarına ulaşması
1. darius döneminde pers imparatorluğu'nun en geniş sınırları
devamını gör...
8.
(bkz: farslar)
devamını gör...
9.
türklerle yani beyaz ırkla, hintlilerin karışımı melez bir toplumdur.
devamını gör...
10.
(bkz: persai)
devamını gör...