pontus rumları

pontus rumları (yunanca: πόντιοι) karadeniz bölgesinde (pontus bölgesinde) yaşayan etnik rum grubu. önce 1461 tarihinde devlet-i aliyye'nin trabzon imparatorluğunu fethetmesi, sonra osmanlı-rus savaşı nedeniyle kafkasya'ya göç etmişler, geride kalanlar rum kırımında ölmüş onlardan da geride kalan nüfus ise türkiye-yunanistan nüfus mübadelesi ile yunanistan'a gönderilmiştir. bölgedeki rum nüfusu epey azalmışsa da anadolu'nun çeşitli yerlerinde osmanlı döneminde müslüman olmayı kabul eden rumlar bulunmaktadır.

pontus rumları ya da karadeniz rumları pontus bolgesinde yaşamış ırk. kendilerinin atalarının bölgeye helenistik dönemde gelmiş yunan kolonistcilere dayandığı tahmin ediliyor. güneydoğu anadolu'da pontus alplerinin (bugünkü ismi ile kuzey anadolu dağları) ötesinde ve kirim'in güneyinde yaşadılar. bu insanların ana dilleri romeika * deniyor. günümüzde bölgede bu dili konusan çok az insan kaldı.

bu dile değinecek olursak ölmüş sayilan bir dil. rum mübadelesi sırasında bu dili konuşan insanların yunanistan'a gönderilmesi bu dilin ölmesindeki bazı etkenlerden birisi. günümüzde bu dili bilen 700 bin küsur kişi kaldığı tahmin ediliyor.


cambridge üniversitesi'nin bir videosu.

haklarında şöyle, bilimsel verilere dayanarak tarihi bilgiler sunan bir video var.
izlemenizi öneririm.

sağlam kitaptır. okuyunuz.


tarihin en eski karadenizlisi (bkz: pontuslu pilatus)

rum değil, rumlaşmış kartvel'dir ekseriyeti. kartveller kim derseniz lazların ve gürcülerin ortak atası olan kavimdir. pontus rumlarından gelen sonuçlar, hem baba soyu hem de otozomal verilerde onların bölge yerlisi olduğunu gösteriyor.

antik çağ'daki kökenlerine inerseniz denizcilik yapan megaralı koloniciler olduğunu görebileceğiniz rumlar. aynı kırım, güney fransa, güney italya, sicilya'daki koloni kuran yunan halkları gibi. laz ve gürcülerin ataları olan kolkhis imparatorluğu ile komşuydular.

günümüzde de kemençe denen çalgıyı türklerden daha iyi çaldıklarını düşündüğüm halktır.

yunanlı/grek kolonistlerin milet(us) antik kentinden çıkıp karadeniz kıyısına yerleşmesiyle oluşmuş halk. isimlerini yunan putperestliğindeki ilkel tanrılardan biri olan pontus'tan alırlar. önce karadeniz'in kıyı şeridine ve limanlarına yerleşen yunanlılar zaman içinde kolhislilerin soyundan gelen tzan'ları (laz-megrel) ve paflagonlar (pa-la-a?) gibi otoktok anadoluluları da yutarak pontus rumlarını oluşturmuştur. pontus bölgesi orta çağ'dan beri çeşitli olmuştur; 1204'te yalnızca matzouka (maçka) bölgesi yunanlar, italyanlar, lazlar ve birkaç ermeni'yi barındırıyordu.

(bkz: pontus (deniz tanrısı))