1.
reaksiyon formasyonu, psikanaliz düşüncesinde öne çıkan ilginç savunma mekanizmalarından biridir. bu mekanizma, bir insanın içindeki rahatsız edici dürtüleri ya da duyguları bastırırken, tam zıt bir davranış sergileyip o zıt hissi abartarak "gizlemesi" anlamına gelir. özetle hissedilenin tersini gösterdiği için, çoğu zaman sadece bir özenle yaratılmış "görüntü" gibi görünür.
mesela kalbinde kötülük yuva yapmış bir kişi; o hisleri bastırmak amacıyla çevresine aşırı nazik, saygılı ya da sevgi dolu davranabilir.*
ayrıca kendi cinsel kimliğini oturtamamış kişi, dışarıda çok homofobik çıkışlar yaparak ya da eşcinselliğe aşırı tepkiler vererek içteki çatışmayı bir an olsun dondurmaya çalışır. bu tür davranışlar çoğunlukla bir bilinç oyunundan çok, bilinçdışının karmaşık savunma düzeninden doğar.
reaksiyon formasyonun altında yatan asıl dürtü, bastırılan o kaygı verici duygu nedeniyle duyulan korku ve tedirginlikten hızla kurtulmaktır. kişi o hislerin yüzeye çıkmasını değil, enerjisini tam zıt bir davranışa boşaltmayı seçer. elbette bu durum çevresindekiler için sık sık karışıklıklara yol açar çünkü dışarıda görülen tavır, içteki gerçek hissin tam tersine düşer.
ancak bu savunma mekanizması zaman içinde genellikle sert ve abartılı bir hale dönüşür. çünkü bastırılan duygular ne kadar güçlüyse, onları tahtından* indirmek için ortaya konan zıt tutum da o kadar gösterişli olur.
mesela kalbinde kötülük yuva yapmış bir kişi; o hisleri bastırmak amacıyla çevresine aşırı nazik, saygılı ya da sevgi dolu davranabilir.*
ayrıca kendi cinsel kimliğini oturtamamış kişi, dışarıda çok homofobik çıkışlar yaparak ya da eşcinselliğe aşırı tepkiler vererek içteki çatışmayı bir an olsun dondurmaya çalışır. bu tür davranışlar çoğunlukla bir bilinç oyunundan çok, bilinçdışının karmaşık savunma düzeninden doğar.
reaksiyon formasyonun altında yatan asıl dürtü, bastırılan o kaygı verici duygu nedeniyle duyulan korku ve tedirginlikten hızla kurtulmaktır. kişi o hislerin yüzeye çıkmasını değil, enerjisini tam zıt bir davranışa boşaltmayı seçer. elbette bu durum çevresindekiler için sık sık karışıklıklara yol açar çünkü dışarıda görülen tavır, içteki gerçek hissin tam tersine düşer.
ancak bu savunma mekanizması zaman içinde genellikle sert ve abartılı bir hale dönüşür. çünkü bastırılan duygular ne kadar güçlüyse, onları tahtından* indirmek için ortaya konan zıt tutum da o kadar gösterişli olur.
devamını gör...