sağ el kuralı

fizik dersinin sağ kolu olduğu da söylentiler arasında olan kural.*

dinamolardaki akım yönünü bulmak için kullanılan kural.

universite sinavina girdigimde iceren sorulari bos birakmama neden olan fizik kurali. (bkz: solak olmak)

hayir zaten fizik sevilesi bir ders degildi benim icin; ustun caba sarf ederek dinlememe ragmen zorlaniyordum, bir de bu kurali cikardilar basima. yahu zaten solagim bastan kaybediyorum; bobinin etrafindaki olaylara nasil hakim olayim, ilhami abi sen soyle.

yapabilseydim sorulari belki simdi farkli bir hayatim olabilirdi. dertlendim yine bak gece gece.

bir iletkende, akımın yönü biliniyorsa manyetik alan çizgilerinin yönünün bulunmasına yarayan kuraldır. ya da tersten manyetik alan çizgilerinin yönü biliniyorsa akımın yönünü bulmaya yarar.

keşke görselle açıklansa dediğim fizik kuralı. bakmayın öyle, fizikle 12 yıl önce vedalaştım.

çok basit bir kural aslında. lise fizik ve lisans freshman dönemindeyken aldığım fizik2 dersinde beri ölene kadar unutmam herhalde ( fizik iki dönemimde de aa idi, lisede ise ortalamam 92 idi)

elinizde bir demir çubuk varmış gibi düşünün, baş parmağınızı çubuk yönünde paralel olacak şekilde uzatın, diğer 4 parmak çubuğu kavrayacak, electric current yönü baş parmağın yönü, electric field ise 4 parmağın yönü. olay bu kadar basit.

voltage ile current çarpılırsa, sistemin kaç watt güç tükettiğini bulursunuz, oradan zamanla bir denklem kurarak, sistemin maliyetini çıkarırsınız.

kapalı alanda electric field sıfır olduğundan, bu şekilde de sağlama yapabilirsiniz. 4 yerde de 4 alan birbirine terstir ve sıfırlanır. aklınızda bulunsun, bu yüzden asansör gibi kapalı yerlerde sinyal boşluğa düşeceğinden telefonunuz işlevsizdir.

konuya göre değişen şekillerde uygulanan fizik kuralı.

- akım geçen düz telde manyetik alan yönü arıyorsanız sağ elinizin baş parmağı teldeki akımın yönünü gösterirken kalan parmakların yönü manyetik akımın yönünü,

- bobindeki ya da akım geçen dairesel teldeki manyetik alanı arıyorsanız bu kez 4 parmak akım yönünü gösterirken baş parmak manyetik alanın yönünü,

- torkun yönünü arıyorsanız 4 parmak dönme yönünü verirken baş parmak torkun yönünü,

- açısal hızın yönünü arıyorsanız 4 parmak dönme yönünü gösterirken baş parmak açısal hızın yönünü,

- açısal momentumun yönünü arıyorsanız 4 parmak dönme yönünü gösterirken baş parmak açısal momentumun yönünü,

- akım taşıyan tele etkiyen kuvveti arıyorsanız baş parmak akım yönünü ve 4 parmak manyetik alan yönünü gösterirken avuç içi kuvvetin yönünü gösterir.

kısacası bir tek sağ el kuralı yoktur. ne aradığınıza bağlı şekilde uygulanan bir kurallar silsilesi vardır. bu nedenle her ne kadar kolay bir yöntem olarak geçse de kafa karıştırıcı olabilir.

bir de sol el kuralı vardır ki pek sık bahsi geçmez.

ilk söylediğim kuralın temsili görüntüsü:

görselin kaynağı

bu sözlüğü işte buradaki gibi seviyeli yazarlardan dolayı seviyorum. herkes gayet bilimsel devam etmiş. ama bu kadar ciddiyet yeter, bu seviyeyi bozmaya geldim. sağ el ve sol el kuralı, herkesin özellikle ergenlikten itibaren deneyimlediği bir fenomendir. diğer tanımlara lüzum yok, bu kadar seviye bizim millete fazla. bilimmiş sanatmış bunlara lüzum yok, karpuz heykeli yapın biraz, dombra açın dinleyin yerli ve milli olun kardeşim.

en sevdiğim kuraldır.

kural 1; kimseye kurallardan bahsetme.