sanat mı hayatı taklit eder yoksa hayat mı sanatı sorunsalı

birileri sazanlamaz umarım diyerek açtığım başlıktır. burada derin bir felsefe, akademik bir yaklaşım peşinde değilim.

oscar wilde, "life imitates art far more than art imitates life" demiştir. yani; hayat sanatı, sanatın hayatı etmesinden çok daha fazla taklit edermiş, ünlü yazara göre.

sanat sayesinde doğanın/hayatın güzelliklerinin farkına varabildiğimiz de ileri sürülmüştür. örneğin, gün batımı ile ilgili etkileyici bir şiir okuduktan sonra o hadiseyi artık farklı bir gözle görmeye başlarız.

yumurta mı tavuktan, tavuk mu yumurtadan... aşağıdaki ilk görsel, artık bir klasik olan alien filminin posteri. ikincisi ise, az önce önüme çıkan, ispanya'daki kanarya adaları'nın dağlarından çıkarılmış, katılaşmış volkanik lavın içinde oluşmuş peridot taşı/minerali. bir peridot geode'u denebilir sanırım. veya peridot egg'i. bu, tabii ki şekil verilmiş bir yapıdır.

alien filmi, 1979 tarihli ve bu peridot, yeni bulunmuş. o halde doğa, filmi yani sanatı taklit etmiş... elbette değil. böyle şeyler tabii ki 50 yılda falan oluşmaz. demek ki sanat, doğayı taklit ediyor. alien filminde bu geode'u/egg'i taklit etmişler!!! elbette değil. * ama, ilginç bir benzerlik bence. hatta bunu yumurta şekline getiren kişi de alien filmine gönderme yapmıştır tahminimce. paylaşmak istedim.

sanat hayatın gündeliğinden doğar, dünü konu alır ve de yarınıyla ilerler. sanat, geleceği inşa etmek değil bana göre. geleceği, geçmişle şekillendirmektir. dolayısıyla sanat, hayattan doğmuş ve emekleme safhasını atlatmış olgudur.

fakat bu olgu, hayatın kendisini de etkiler. yıllar süren emeklerle ortaya çıkarılmış bir tablo, hayatın gidişatından ortaya çıktığı gibi, hayatın gidişatını da şekillendirmektedir. ana husus, aslında hayatın kendisidir. önce kendinden olma olgu, kendisini resmeder. ardından bu resim kendisinin yarınını şekillendirir. dün olduğu gibi, yine bu olgu kendi yarattığı veya katkıda bulunduğu eseri konu alır. bir döngüdür nihayetinde.

sanat, hayatı taklit eder, kısmen kendi yarattığı sonuçlarla. hayat, kısmen kendinden bağımsız olan sanatı taklit eder, yaşantılarıyla.

olm felsefe yapmak acayip kafa skyo ya. bence sanat, hayatı taklit ediyor gençler.

(bkz: taklit hayat mıdır sanat mıdır sorunsalı)

sanat bazen de hayalleri taklit eder.

hayaller de hayatın soyut bir parçasıdır pek tabii.
hayallerimizde bizi kırmızı başlıklı kız olmaktan veya kurt olmaktan kim alıkoyabilir ki?

dolayısıyla sanat,
hayatı taklit eder
hayat da sanatı.

bir fark yok ,birinin varlığı ötekini mecbur kılıyor bir noktada. sanattan ve hayattan ne anladığımız önemli tabii taklit etmek için. belki taklit bile diyemeyiz, birer yansıma. doğal bir yansıma belki mecbur bir yansıma.

hayat ve sanat iç içe olduğundan bir taklit değil yansıma söz konusudur.fakat sanat bu yansımanın daha gösterişli bir hali.

sanat hayatı taklit etmez, ama sanatçısının bakış ve yorumuyla hayatı size yeniden yansıtır, eleştirir, belki önerir... hayat ise, hiç bir şeyle ilgilenmez, doğasının gerektirdiği biçimde akar o, onu anlamlandırmaya çalışanlarsa yaşayanlardır..