1.
tierra del fuego yani "ateş toprakları", güney amerika'nın güney ucunda macellan boğazı'yla ana karadan ayrılmış bir takım adadır. içinde beş büyük ada sayısız küçük ada barındırır. isla grande de tierra del fuego topluluğun en büyük adasıdır.
selk'nam yerlileri, güney amerika'nın patagonya bölgesinde yaşamış bir etnik bir gruptur. "ona" veya "onawa" olarak da adlandırılırlar.
şili ve arjantin'in güney patogonya bölgesinde yaşayan, tıpkı kuzey kutbunda yaşayan eskimoların alışkın olduğu gibi soğuğa dayanıklı, kadın erkek eşitliğinin olduğu, aynı zamanda hem kadınların hem de erkeklerin birden çok evliliği yürütebildiği avcı toplayıcı ve göçebe, tüm bitki ve hayvanların ölümsüz atalarının reenkarnasyonu olduğuna inanan, şamanik ve barışçıl bir halk.
topluluk macellan'dan sonra 1599’da olivier van noort yönetimindeki hollanda filosu sayesinde avrupalılarla tanışmış ama 19.yy'a kadar kendileriyle pek ilgilenilmemiş(!) bu tarih itibariyle gerek avrupalıların gerekse arjantin ve şişililerin hışmına uğramışlar. sadece onlar değil guanako denen bir tür deve/lama nüfusu da yok edilmeye başlanmış. önce büyük çiftlikler halinde arazileri çevirmişler, arazi içinde yaşayan selk'nam yerlilerini kovmuşlar ve arazilerde koyun yetiştiriciliğine başlamışlar. topraklarını kaybeden ve özel mülkiyet kavramı olmayan selk'namlar açlık baş gösterince koyunları avlamaya başlamışlar. karşılık olarak sömürgeciler bir selk'nam kıyımına girişmişler. öyle ki arjantin ve şili yönetimleri koyun yetiştiriciliği yapan büyük şirketlere öldürülen her selk'nam için 1 ingiliz sterlini ödül vadetmiş. öldürülen her selk'nam'ın ya kafası ya elleri ya da kulaklarını teslim etmek yeterli imiş.
bir de bölgede altın olduğu haberi yayılınca altın arayıcıları da katliamın ortakları olmuşlar. 1896 yılında 3.000 kadar olan selk'nam yerlilerinin sayıları kıyımdan sonra 300’e düşmüş.
son “safkan” selk'nam yerlisi 1974 yılında ölen ángela loij idi. selk'namcayı konuşan son kişi de 1980'lerde ölünce unesco 2010 atlasına selk'namcayı ölü dil olarak kaydetmişti.
tipik bir avrupalı tavrı olarak selk'namlar, 1889’yılında içlerinde 8 yaşında bir çocuk da olacak şekilde bir maymun gibi hayvanat bahçelerinde sergilenmek üzere avrupa’ya da götürülmüşlerdi. avrupa’ya gemiyle getirildiler. fotoğrafları çekildi, ölçüleri alındı, tartıldılar ve sergilendiler.
kaynak
kaynak
selk'nam yerlileri, güney amerika'nın patagonya bölgesinde yaşamış bir etnik bir gruptur. "ona" veya "onawa" olarak da adlandırılırlar.
şili ve arjantin'in güney patogonya bölgesinde yaşayan, tıpkı kuzey kutbunda yaşayan eskimoların alışkın olduğu gibi soğuğa dayanıklı, kadın erkek eşitliğinin olduğu, aynı zamanda hem kadınların hem de erkeklerin birden çok evliliği yürütebildiği avcı toplayıcı ve göçebe, tüm bitki ve hayvanların ölümsüz atalarının reenkarnasyonu olduğuna inanan, şamanik ve barışçıl bir halk.
topluluk macellan'dan sonra 1599’da olivier van noort yönetimindeki hollanda filosu sayesinde avrupalılarla tanışmış ama 19.yy'a kadar kendileriyle pek ilgilenilmemiş(!) bu tarih itibariyle gerek avrupalıların gerekse arjantin ve şişililerin hışmına uğramışlar. sadece onlar değil guanako denen bir tür deve/lama nüfusu da yok edilmeye başlanmış. önce büyük çiftlikler halinde arazileri çevirmişler, arazi içinde yaşayan selk'nam yerlilerini kovmuşlar ve arazilerde koyun yetiştiriciliğine başlamışlar. topraklarını kaybeden ve özel mülkiyet kavramı olmayan selk'namlar açlık baş gösterince koyunları avlamaya başlamışlar. karşılık olarak sömürgeciler bir selk'nam kıyımına girişmişler. öyle ki arjantin ve şili yönetimleri koyun yetiştiriciliği yapan büyük şirketlere öldürülen her selk'nam için 1 ingiliz sterlini ödül vadetmiş. öldürülen her selk'nam'ın ya kafası ya elleri ya da kulaklarını teslim etmek yeterli imiş.
bir de bölgede altın olduğu haberi yayılınca altın arayıcıları da katliamın ortakları olmuşlar. 1896 yılında 3.000 kadar olan selk'nam yerlilerinin sayıları kıyımdan sonra 300’e düşmüş.
son “safkan” selk'nam yerlisi 1974 yılında ölen ángela loij idi. selk'namcayı konuşan son kişi de 1980'lerde ölünce unesco 2010 atlasına selk'namcayı ölü dil olarak kaydetmişti.
tipik bir avrupalı tavrı olarak selk'namlar, 1889’yılında içlerinde 8 yaşında bir çocuk da olacak şekilde bir maymun gibi hayvanat bahçelerinde sergilenmek üzere avrupa’ya da götürülmüşlerdi. avrupa’ya gemiyle getirildiler. fotoğrafları çekildi, ölçüleri alındı, tartıldılar ve sergilendiler.
kaynak
kaynak
devamını gör...