teosinte

mısır bitkisinin en ilkel atası olur kendileri. meyve rengi hamken yeşil, olgunluğunda koyu kahvedir. orta amerika'da beslenmeden ziyade mantar hastalıklarına tedavi amacıyla kullanılmıştır. geniş yaprakları sayesinde bazı ev eşyalarının yapımı için de kullanıldığı belirlenmiştir. koçan boyutu genellikle 2 cm'yi geçmez, ortalama boyu 19 mm civarıdır. koçanlarının üzerinde 5 veya 10 arasında tane meyve bulunur. yapay seçilimin en güzel örneklerinden bir tanesidir. fazla meyve veren ve iri taneliler ekilerek zamanla daha fazla meyve veren teosinteler elde edilmiştir. ayrıca ismi zea olarak da bilinir. yaklaşık 10000 sene önce evcilleştirildiği düşünülmektedir. diğer bitkilerle birlikte ekildiğinde salgıları nedeniyle zararlı böcekleri uzaklaştırma özelliğine sahiptir. tür evrimleştikçe maize veya zea mays adı verilen türe evrimleşmiştir. aslında günümüzdeki mısırın en has hâli maizedir.

topraklarımıza 1600'lü yıllarda suriye üzerinden mısır vilayetinden gelmiştir. o zamanlar ismine mısır buğdayı adı verilmiş. ardından tabi mısır darısı da denmiş. ege bölgesinde yoğunlukla mısıra darı denme sebebi bu olabilir. ardından ülkemizde ekim alanı en çok doğu karadeniz olduğu için kimi yerlerde laz otu bazense lazut olarak da adlanmış.

mısır, avrupa'ya anadolu üzerinden geçtiği için avrupa'da uzun süre buna türk buğdayı ismi de verilmiş. zaten ilk başlarda meyvesinin haşlama veya patlatma yöntemiyle değil kurutup una çevirerek kullanıldığını da buradan görüyoruz.

şu çok kısa yazıda teosinte, maize ve hibrit'in fotoğraflarını görebilir, işin teorik temeline kısaca göz atabilirsiniz.
www.populertarim.com/misir-...